Kahvenin hatırı var
Güncelleme Tarihi:
Brezilya’da kuraklık, Vietnam’da tayfun gibi iklim olayları kahve üretimini vurunca küresel fiyatlar tırmanışa geçti. Uluslararası Kahve Örgütü’ne (ICO) göre küresel fiyatlar, 2024’ün üçüncü çeyreğinde yüzde 20 artarak 10 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Etki Türkiye’ye de yansıdı. Marketlerde satılan granül ve çekirdek kahvede son altı ayda yaklaşık yüzde 50, Türk Kahvesi’nde ise yüzde 35 artış olmasına rağmen Türk insanı kahve keyfinden vazgeçmiyor. Sektör yıllık yüzde 15 büyüme kaydetti.
DÜNYANIN kahvesi biraz acılaşabilir. En büyük kahve üreticisi Brezilya’da kuraklık ve ikinci en büyük konumundaki Vietnam’da yaşanan şiddetli tayfunlar, küresel kahve tedarik zincirlerini önemli ölçüde sekteye uğrattı. İklim olayları üretim maliyetlerini artırdı ve kahve fiyatları 263 dolar seviyesine ulaştı. Brezilya ‘Arabica’ pazarına hakimken, Vietnam hazır kahvede kullanılan daha ucuz ‘Robusta’ çekirdeğinin dünyadaki lider üreticisi konumunda. Uluslararası Kahve Örgütü (ICO), fiyatların 2024’ün üçüncü çeyreğinde yaklaşık yüzde 20 artarak neredeyse son 10 yılın en yüksek seviyelerine ulaştığını bildirdi. Piyasadaki tırmanış Türkiye’de de fiyatlara yansıdı.
LA NİNA ETKİSİ BAŞLADI
Kahve fiyatlarındaki yükselişin devam edeceğini belirten Vadeli İşlem ve Emtia Piyasaları Uzmanı Zafer Ergezen, “Vietnam’da sıcaklıklardaki değişim kahve rekoltesinin düşmesine yol açtı. Özellikle Robusta türü kahvede rekoltenin azaldığını gördük. Bu da üreticilerde ‘fiyatlar yükselecek’ mantığıyla satış iştahını azalttı. Dolayısıyla kahve arzının azalmasıyla beraber fiyatlarda artış da görüldü. Buna ek olarak son bir yılda El Nino etkisi vardı ve bunun etkisini tüm piyasalarda görmüştük. Fakat El Nino artık bitti ve yerine La Nina etkisi başladı. Bununla birlikte Brezilya’da kuraklık olması kahve rekoltesinde düşüş beklentisine neden oldu. Özellikle gelecek sezona yönelik tahminler düşük. Bu da doğal olarak kahve fiyatlarında yükselişe yol açtı” dedi.
KAKAO KRİZİNE BENZEYECEK
Kahve fiyatlarının küresel etkisinin Türkiye’ye de yansıması kaçınılmaz. Ergezen, “Son dönemki artışlar kalıcı gibi görünüyor. Bunu kakao fiyatlarındaki gelişime benzetmek mümkün. Kakao fiyatlarındaki artış çikolata fiyatlarına hemen yansımamıştı ama bugün gelinen noktada başta Avrupa olmak üzere çikolata fiyatlarında yüzde 50’yi aşan artışlar gördük. Genel olarak dünyada kahve fiyatları yükselecek ve Türkiye’de de fiyatları yükseltmesi kaçınılmaz” değerlendirmesini yaptı.
FİYAT ARTIŞI YÜZDE 50’YE VARIYOR
Granül ve çekirdek kahvede son altı ayda yaklaşık yüzde 50, Türk Kahvesi’nde ise yüzde 35 oranında fiyat artışı olduğunu belirten PERDER Başkanı Güzeldere, “Son zam ise yaklaşık bir ay önce geldi. Bu durum küresel fiyatlarla ilgili. Kahve tüketimi ise yüzde 10-15 büyüdü. Gençler kahveyi çok seviyor. Pazarın gidecek çok yolu var” şeklinde konuştu.
TÜRKLER VAZGEÇMİYOR EVDE TÜKETİYOR
PERDER (İstanbul Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Perakendeciler Derneği) Başkanı Faruk Güzeldere, kahve fiyatlarındaki artışı değerlendirdi. Kahve kategorisinin sürekli büyüdüğünü söyleyen Güzeldere, “Özellikle çekirdek kahve ve granül kahvede pazar büyüyor. Ev dışı tüketimdeki fiyat pahalılığı evlere alınan kahve makinesi sayısını artırdı ve doğal olarak evlerdeki tüketim arttı. Kahve pazarı her geçen gün büyüyor. Soğuk kahve pazarında çok ciddi büyüme var. Soğuk kahvede yüzde 40’lik bir pazar büyüklüğü var. Granül kahve pazarı hacim olarak son bir yılda yüzde 10 büyüyor. Fakat üçü bir arada gibi kahvelerde yüzde 10-15 bandında daralma var. Çünkü evde çekirdek ve filtre kahve yapma oranı artıyor. Yani fiyat artsa da Türk insanı kahveden vazgeçmiyor” şeklinde konuştu.
