‘Kaçak’ azaldı, 5 milyar geldi

Terör örgütlerinin önemli gelir kalemleri arasında kaçak sigarada yapılan mücadele sonuç verdi. Önlemler sonucunda kaçak sigara oranı son 9 yılın en düşük seviyesine indi ve yüzde 8.7 oldu. Bir önceki yıl ise, kaçak sigara oranı yüzde 11.3 idi. Kaçak ve sahte sigara oranının yüzde 20’lerden yüzde 8.7’ye inmesi, bugünkü fiyatlarla devletin vergi kaybını 9 milyar TL’den 3.8 milyar TL’ye düşürdü. Tütün Sanayicileri Derneği yıl içinde düzenli olarak boş paket analizi yapıyor. Nüfusu 200 binin üzerinde olan 36 şehirde, sokak ve kamusal alanlardan 10 bin adet boş sigara rastgele toplanıyor. Toplanan bu paketler ilgili uzmanlar tarafından incelenerek gerçek veya kaçak olup olmadığı tespit ediliyor. Paketlerin üzerinde bulunan sağlık uyarıları ve varsa bandroller de dikkate alınarak menşe bilgisi elde edilmeye çalışılıyor. Yıl içinde belli aralıklarla tekrarlanan çalışmanın, 2018 yılı 3. çeyrek sonuçları da belli oldu. Çalışmanın sonuçları sektör temsilcilerinin yanı sıra hükümet yetkilileri ve bürokrasiye de rapor halinde iletildi.

Rapora göre, 2010 yılından itibaren dikkat çekici şekilde artan kaçak sigara sorunu 2015 yılından itibaren düşüşe geçti. Bu düşüşte tütün mamullerinin yasa dışı yollardan Türkiye’ye girmesini engellemeye yönelik atılan adımlar etkili oldu. Rapora göre, Türkiye genelinde oranlar düşmekle beraber, Van, Batman, Diyarbakır ve Gaziantep gibi şehirlerde kaçak sigara halen ciddi bir sorun. Buna göre, Van’da kaçak sigara oranı yüzde 43.2. Adıyaman’da ise 2017 yılında yüzde 25.6 olan kaçak oranı, yüzde 40.2’ye çıktı. Batman’daki kaçak oranı ise yüzde 45.5’ten yüzde 33.9’a düştü.

Raporda bir dönem Türkiye’deki kaçak sigara pazarının önemli unsurları arasında yer alan Bulgartabac firmasının ürünlerine de değinildi. 2014 yılında Bulgaristan menşeili Bulgartabac firmasının sigaraları toplam kaçak pazarının yüzde 45’ini oluşturuyordu. Söz konusu oran son yıllarda düşüşe geçerken, açıklanan son verilere göre, Bulgartabac firmasının ürünleri toplam kaçak pazarının yüzde 22.3’üne kadar geriledi.

ISITILAN TÜTÜNLER İÇİN DE ÖNLEM

TÜRKİYE’de satılması yasak bulunan ısıtılan tütün ürünlerinin yasa dışı olarak ülkeye ticari girişlerinin önlenmesi için de, yeni önlemlerin uygulamaya girdiği belirtiliyor. Isıtılan tütün ürünleri başta Kıbrıs’dan olmak üzere Rusya, Ukrayna gibi farklı ülkelerden getiriliyor ve Türkiye’de yasa dışı olarak satılıyor. Bunu önlemek için, bazı ülkelerden gelen uçaklarda sıkı güvenlik kontrolleri yapılıyor. Yetkililer de, yasa dışı satışı engellemek için, havaalanları başta olmak üzere, giriş yolları üzerindeki önlemleri artırdıklarını vurguluyor. Isıtılan tütün ürünleri, daha önce hiç sigara içmemiş gençleri sigara kullanımına özendirdiği için eleştiriliyor. Söz konusu ürün grubuna ilişkin olarak Dünya Sağlık Örgütü’nün de birçok uyarısı bulunuyor.