Kârları krizde parmak ısırttı, 27 banka vergi rekortmeni oldu

KURUMLAR vergisi sıralamasında yıllardır ilk 3’ün içinde yer alan Ziraat Bankası, kriz yılı 2009’daki gelirleriyle öne çıkıp ipi göğüsleyerek Türkiye vergi rekortmeni oldu. Ziraat Bankası’nı Garanti Bankası izlerken geçen yıl yaptıkları kârlarla rekor kıran bankalar, tahakkuk eden vergi tutarlarıyla da 2009’un altın yılları olduğunu gösterdi. Türkiye’nin en fazla kurumlar vergisi ödeyecek ilk 100 kuruluşunun 27’sini de bankalar oluşturdu.
1 kamudan, 2 özelden çıktı
Gelir İdaresi Başkanlığı, 2009 yılı gelirleri için nisan ayında verilen kurumlar vergisi beyannameleri sonucu oluşan vergi rekortmenleri listesini açıklarken, listenin başına geçen yıl 3 milyar 511 milyon liralık kârıyla ‘yüzyılın kârını’ elde eden Ziraat Bankası yerleşti. Yıllardır hep ilk 3 arasında yer alan, 2008 yılında da 3’üncü olan Ziraat Bankası, 1 milyar 181 milyon 837 bin 186 liralık vergiyle kurumlar vergisinde Türkiye rekortmeni olurken, ikinciliği de 1 milyar 92 milyon 204 bin 822 liralık vergiyle Garanti Bankası oturdu. Onları 1 milyar 23 milyon 12 bin 494 liralık vergiyle de Botaş izledi.
4 rekortmenden 1’i banka
Önceki yılın rekortmenler listesinde ilk 2 sırayı alan Turkcell 8’inci ve Türk Telekom da 6’ncı olarak ilk 10 arasında yer aldı. Akbank, 769 milyon 275 bin 547 liralık vergiyle listede 4’üncü, İş Bankası 756 milyon 475 bin 779 liralık vergiyle 5’inci, Türk Telekom A.Ş. ise 696 milyon 53 bin 432 liralık vergiyle 6’ncı sırada yer aldı. Bu kuruluşları izleyen Halk Bankası’nın kurumlar vergisi tutarı 546 milyon 944 bin 977 lira, Turkcell’in 521 milyon 5 bin 548 lira, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın 465 milyon 750 bin 157 lira, Yapı ve Kredi Bankası’nın da 382 milyon 540 bin 491 lira oldu. Böylece Türkiye kurumlar vergisi rekortmenlerinde ilk 10’un 7’sini bankalar oluşturdu.
Türkiye’nin 2009 yılı gelirleri için en fazla kurumlar vergisi tahakkuk eden ilk 100 mükellefinin 27’sini bankalar oluşturdu. Listede, ilk 10’da bulunan Ziraat, Garanti, Akbank, İş Bankası, Türkiye Halk Bankası, Merkez Bankası ve Yapı ve Kredi’nin yanı sıra şu bankalar da listede yer aldı: “Vakıflar Bankası, Denizbank, Finansbank, ING Bank, İller Bankası, HSBC Bank, Asya Katılım Bankası, Türkiye Sınai Kalkınma Bankası, Şekerbank, Türkiye Finans Katılım Bankası, Türk Ekonomi Bankası, Anadolubank, Kuveyt Türk Katılım Bankası, Albaraka Türk Katılım Bankası, Fortis Bank, Citibank, Eurobank Tekfen, Müflis Marbank Marmara Bankası, Alternatif Bank.”
Listenin 67’inci sırasında bulunan ve banka 25 milyon 226 bin 581 lira vergi tahakkuk eden banka isminin açıklanmasını istemedi. Bu arada tasfiye işlemleri devam eden Müflis Marbank Marmara Bankası’nın da 22 milyon 23 bin 404 liralık vergiyle 75’inci sırada yer alması dikkat çekti.

572 bin mükellefe  22.2 milyar lira vergi tahakkuk etti

Nisan ayında 572 bin 149 mükellef, kurumlar vergisi beyannamesi verdi. Bu beyannamelerde 111 milyar 413 milyon 566 bin 686 lira gelir bildiriminde bulunuldu.
Mükelleflere de söz konusu gelir karşılığı 22 milyar 274 milyon 156 bin 983 lira vergi tahakkuk ettirildi.
Beyanda bulunan mükellefler, kurum başına ortalama 194 bin 728 lira kazanç bildirdi. Bunların ortalama vergisi de 38 bin 931 lira olarak belirlendi.

En yüksek artış Ankara’da yaşandı

Türkiye genelinde 2009 vergilendirme dönemi için yıllık kurumlar vergisi beyannamesi ile beyan edilen matrah toplamında bir önceki döneme göre yüzde 30.94, tahakkuk eden vergide ise yüzde 31.19 artış kaydedildi.
Kurumlar vergisi beyannamelerinin 213 bin 96’sı İstanbul’da verilirken, İstanbullu mükellefler bu beyannamelerde 56 milyar 615 milyon 568 bin 82 lira kazanç bildirdi. Buna tahakkuk eden vergi de, 11 milyar 320 milyon 301 bin 281 lira olarak hesaplandı. İstanbul’da beyan edilen matrahta yüzde 5.92 artış oldu.
Ankaralı 66 bin 521 mükellef ise 31 milyar 772 milyon 278 bin 429 lira gelir beyan etti. Bu gelire de 6 milyar 350 milyon 876 bin 808 lira vergi tahakkuk ettirildi. Bu şekilde Ankara’da beyan edilen kurumlar vergisi matrahında yüzde 58.36, tahakkuk eden vergide de yüzde 57.98’lik artış sağlandı.
İzmir’de ise vergi matrahı geçen yıla göre yüzde 0,33 düştü. İzmir’de 40 bin 589 mükellefin vergi beyannamelerinde 4 milyar 16 milyon 249 bin 684 lira gelir yer aldı. Bunun vergisi de 802 milyon 525 bin 571 lira olarak gerçekleşti.

İstanbul 62 rekortmen çıkardı

KURUMLAR vergisi listesinde ilk 100 rekortmenin 62’si İstanbul’dan çıktı. Listede Ankara’dan 23, Kocaeli’den 3, İzmir ve Manisa’nın 2’şer, Kayseri, Adana, Mardin, Muğla, Balıkesir, Rize, Bursa ve Kütahya’nın ise 1’er şirket yer aldı. Türkiye’deki toplam kurum kazançlarının yüzde 50.82’si de İstanbul’da elde edildi. Ankara’nın matrah içindeki payı yüzde 28.52, İzmir’in yüzde 3.60, diğer illerin ise yüzde 17.06 oldu. 3 büyük ilin vergi beyannamelerine göre, toplam beyannamelerin yüzde 37.24’ü İstanbul’da, yüzde 11.63’ü Ankara’da, yüzde 7.09’u da İzmir’de verildi.