Jet ihracat

İHRACATÇILARIN en büyük sorunlarından biri gümrük geçişleri. Hem çıkış yaptığı hem giriş yaptığı ülkelerin incelemeleri, belgeler, harçlar ihraç edilecek malın bekleme süresini katlıyor. İşte Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, gümrüklerdeki işleri hızlandırmak için 2013 yılından beri sessiz sedasız bir pilot uygulama yürütüyor. Adı, yetkilendirilmiş yükümlü statüsü. Bu, statüyü kazanan şirketlerin malları öncelikli olarak kontrole alınıyor hem de en düşük kontrole tabi tutuluyor. Ayrıca, malların kontrole tabi tutulmadığı yeşil hat sistemlerinden gümrüklerde takılmadan en az incelemeyle mallar geçiriliyor. Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci’nin verdiği bilgiye göre Eylül 2017’ye kadar tam 136 firma yetkilendirilmiş yükümlü statüsüne hak kazandı. Bu şirketler 2017’nın 8 aylık ihracatından yüzde 22 pay aldı. Bu gümrük kontrol kolaylığı karşılıklı olarak uygulandığı için bu yılın ithalatından aldığı pay yüzde 26.6 oldu.

Bakan Tüfenkci, TÜSİAD’ın düzenlediği “Küresel Ticaret: Politikadan Eyleme” başlıklı bir konferansta yaptığı konuşmada, ülkelerin korumacılık politikalarındaki artışa dikkat çekerek, Türkiye gibi ihracata dayalı büyümeyi benimseyenlerin korumacılıktan en fazla etkilenen ülkelerin başında geldiğini dile getirdi. Korumacılığa ve serbest ticaretin önüne geçen tüm engellere karşı olduklarını kaydeden Tüfenkci, ancak ülkelerin bu politikalarına karşı da Türk üreticileri korumak durumunda olduklarını söyledi. Tüfenkci, Türkiye’nin de korumacılık önlemleri almazsa ‘açık alan’ haline geldiğini ve üreticilerin olumsuz etkilendiğini vurguladı.

136 FİRMA STATÜ SAHİBİ
Her şeye rağmen küresel ticareti kolaylaştırmak için Türkiye’nin çok önemli uygulamalara imza attığını belirten Tüfenkci, yetkilendirmiş yükümlü statüsüne ilişkin bilgi verdi. Tüfenkci’nin verdiği bilgilere göre, yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına sahip tüm firmalar daha az kontrole ve gerekli olduğunda öncelikli olarak kontrole tabi tutuluyor. Ve sınır kapılarından öncelikli geçiş üstünlüğüne sahipler. Ayrıca eşyanın gümrükte kontrole tabi tutulmadığı yeşil hat sisteminden faydalanıyorlar. Bu kolaylıklar karşılıklı tanıma anlaşmalarının imzalandığı ülkelere yapılan ihracat ve ithalat işlemlerinde uygulanıyor. Eylül 2017’ye kadar yetkilendirilmiş yükümlü statüsü alan 136 firma var. Bakan Tüfenkci, 140 firmanın daha inceleme aşamasında olduğunu belirtti. 140 yeni firmanın da katılmasıyla gümrükte kolaylıklarla yapılan ihracatın toplam ihracatın yüzde 28’ine, toplam ithalatın ise yüzde 31.2’sine ulaşacak.

YETKİLENDİRİLMİŞ YÜKÜMLÜ STATÜSÜ NEDİR?
- 10 Ocak 2013’te yetkilendirilmiş yükümlü statüsü hayata geçirildi. Statüyle, ihracatçı, ithalatçı ve taşıyıcı firmaların gümrük işlemlerini kendi kendi tesislerinden yapabiliyor.

- Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına sahip tüm firmalar daha az kontrole ve gerekli olduğunda öncelikli olarak kontrole tabi tutuluyor.

- Sınır kapılarından öncelikli geçiş üstünlüğüne sahipler.

- Eşyanın gümrükte kontrole tabi tutulmadığı yeşil hat sisteminden faydalanıyor.

- Statü alan şirketler periyodik kontrollerle inceleniyor ve statü belgesinin geçerlilik süresi 2 yıl.

- Karşılıklı tanıma anlaşmaları çerçevesinde ticaret yaptıkları diğer ülkelerde de bu haklarını kullanabiliyorlar.

- Statü sahibi şirketler malın taşınmasına yönelik gümrük işlemlerini kendi tesislerinde yapıyor, transit malını gümrük müdürlüğüne sunmaksızın, aracı kendi tesislerinde mühürleyerek sınıra sevk ediyor.

GÜNCELLEMEDE KOPUKLUK YOK
BAKAN Tüfenkci, Gümrük Birliği anlaşmasının zamanla Türkiye’nin aleyhine geliştiğini ve sorunlar doğurduğunu kaydederek, güncelleme yapılmasının adaleti sağlama adına çok önemli olduğunu vurguladı. Tüfenkci, “Biz bunu önemsiyoruz. Bu noktada görüşmelerimizi sürdürüyoruz, şu anda herhangi bir kopukluk yok. Kendi seyri içerisinde devam ediyor. Ama biz bunu biraz daha hızlandırmak istiyoruz ve bunu 2018’in sonuna doğru belli bir yola koymak istiyoruz” diye konuştu. TÜSİAD Başkanı Erol Bilecik de, Gümrük Birliği’nin kendileri için gümrük tarifelerinin indirilmesinin çok daha ötesinde anlam taşıdığını belirterek, şöyle devam etti:

“Yürürlüğe girdikten sonraki 20 yılı aşkın sürede Gümrük Birliği, birçok sektörde önemli dönüşümler yaşanmasını sağladı. Türkiye ekonomisinin dışa açılma süreci ve küresel ekonomiye entegrasyonu hızlandı, AB’ye üyelik yolunda büyük bir adım atıldı. Bugün, en büyük ticari ortağımız olan Avrupa ile sadece malların değil, hizmetlerin ve tarım ürünlerinin de dahil olduğu kapsamlı ve modern bir anlaşma için müzakerelerimiz devam ediyor. Üyesi olduğumuz Avrupa İş Dünyası Konfederasyonu BusinessEurope da Gümrük Birliği’nin güncellenmesine desteğini mayısta katıldığımız Malta’da yapılan Başkanlar Konseyi toplantısında ifade etti.”