Japonlara Türk zeytinyağı

KOMİLİ ve Kırlangıç markalarının üreticisi Ana Gıda hisselerini geçtiğimiz yıl satın alan dünyanın en büyük yağ üreticilerinden ABD merkezli Bunge Gıda, dünyadaki ilk zeytinyağı yatırımını Türkiye’de yaptı. 200 yıllık bir geçmişe sahip olan Bunge Gıda, Türkiye’nin 140 yıllık markası Komili’yi dünya çapında bir marka yapmayı hedefliyor. Bunge Gıda Ditektörü Erman Erol hedeflerini anlattı.

Bunge Gıda Amerika’nın alanında önde gelen şirketi. Neden aldı zeytinyağı markasını?

Türkiye’deki zeytin ağacı varlığını gördü, Komili’nin hikayesinden etkilendi. Hem Türkiye’de hem de dünyada zeytinyağı markasıyla büyüme planları yaptığı için aldı. Bunge Gıda NewYork Borsası’na kote, halka açık bir şirket. Hissedarlarına bu yatırımı anlatabildi.

Türkiye’deki ilk yatırımı mı?

Daha önce Salat yağ markasını almıştı, ancak zeytinyağı markası olarak ilk. Komili 140 yıllık birikimiyle zeytin ağacının emektarı olan bir marka. Bunge Komili ve Kırlangıç markalarına sahip olan Ana Gıda’yı satın alarak, bir misyona sahip çıktı.

Bunca yıldır Türk markalarının yapamadığını yapabilecekler mi?

Hedef bu. 40 ülkede operasyonu ve güçlü bir ağı olan bir şirket Bunge. 35 bin çalışanı var. Kuzey Amerika’nın en büyük yağ üreticisi. Ben de bir Türk vatandaşı ve genç bir yönetici olarak zeytinyağımızı dünyaya tanıtmayı hedefliyorum.

Türkiye yıllardır dünyaya yağ satıyor ama dökme olarak. Bunu nasıl değiştireceksiniz?

Bu işe girdiğimden beri gördüğüm ürettiğimiz zeytinyağının büyük bölümünü dökme olarak satıyoruz. İspanya, İtalya alıyor, marka yapıp dünyaya satıyor. Bunu değiştirmemiz gerekiyor. Biz de ihraç ediyoruz. Türk zeytinyağı etiketi görmeden bizim zeytinyağlarımız Japonya’dan Amerika’ya kadar gidiyor. Dünyanın 4 bir tarafındaki zeytinyağı tüketicileriyle buluşuyor. Benim amacım ambalajlı markalı Türk zeytinyağını dünyaya tanıtmak. Türk zeytinyağı denildiğinde iyi bir kalite algısı yaratmak.

YÜZDE 40’I MARKALI

Komili ve Kırlangıç’ın ihracatı nasıl?

Bu hasat sezonuyla birlikte Komili ve Kırlangıç olarak 4500 ton kadar ihracat yaptık. Bunun yüzde 60’ını dökme satıyoruz. Yüzde 40’ı markalı satılıyor.

Hangi ülkeler var radarınızda markalı satışlarda?

Özellikle Japonya’ya ambalajlı zeytinyağı vermek istiyoruz. Orada pazarın güçlü oyuncusu İspanyol zeytinyağları. Biz bu yıl Japonya’da listelendik. Japonlardaki zeytinyağı tüketimi 50-60 bin ton civarında. Zeytinyağını çok seviyorlar. Sağlıklı beslenmeyi çok önemsiyorlar. Japonya’daki tüketiciye “Türk bayraklı, Türk zeytinyağı deneyin” gibi bir sloganla gideceğiz. Buna da başladık. Henüz çok yeni. Bu hasatta Japonya’daki distribütörümüzle masaya oturduk. Vizyonumuz örtüştü ve  ticari şartları da oluşturduk. Japonya dış ülkelere çok turist veriyor. Fransa ve İtalya’ya çok seyahat ediyorlar ve oradaki zeytinyağlarını alıyorlar. Çok özel kutularda satılıyor zeytinyağları. Japonlar lükse de çok meraklı. Zeytinyağı aynı zamanda damak işi. Japonlar henüz Türk zeytinyağını bilmiyor. Özellikle de o lüks yağ kategorisine girmiş değil Türk zeytinyağları. Bizim üst segmente hitap eden özel sunumlarımız var. Ancak ihracatımızın büyük çoğunluğunu oluşturmuyor.

Japonya’da hedefiniz ne?

Komili Bunge olarak Japon piyasasının çok güçlü bir ikincisi olmayı 3 yıl içinde hedefledik. Buna da adayız. İspanyol markasının çok güçlü dağıtımı var. Piyasada açık ara liderler. Biz güçlü bir ikinci olacağız.

Avrupa hedefiniz yok mu?

Avrupa’ya dökme zeytinyağı veriyoruz. Türk zeytinyağlarını İspanyol, İtalyan ya da yüzde 100 Akdeniz zeytinyağı diye satıyorlar. Şu anda Avrupa 1.26 Euro litre başına koruma vergisi uyguluyor. Biz ambalajlı yağı Avrupa’ya gönderemiyoruz. Aslında oralardaki etnik marketlerde çok etkili olabiliriz. AB’nin uyguladığı Gümrük vergisi bizim önümüze bir set çekiyor.

Türkiye’de kişi başına düşen zeytinyağı tüketimi ne kadar?

Kişi bakışı tüketim Türkiye’de 1.1, 1.2 litre. Çok düşük. Avrupa’da en düşük Portekiz’de, o da 7 litre. İtalya’da 15 litre üzerinde kişi başına tüketim. Bizim tüketim ortalamalarımız az. Akdeniz havzasında zeytinyağlı beslenme kültürü var. Biz Komili olarak bunu desteklemeye çalışıyoruz.

Damak tadı dışında en büyük etken pahalı olması değil mi?

Biz yağ fiyatlarının tüketiciyle daha barışık hale gelmesini bekliyoruz.

BU YIL ÜRETİMDE REKOR VAR

Bu yıl çok bereketli oldu deniliyor zeytinyağı üretimi için...

Doğru. Türkiye’de 175 milyon zeytin ağacı var. Bu yıl bunun 150 milyonu meyve verdi. Hala 1000 yaşın üzerinde olup meyve veren nefasetini koruyan ağaçlarımız var. Ağaç başına 13.5 kilo verim alındı. Bu da yaklaşık 2 milyon ton zeytin tanesi demek. 500 bin ton kadar sofralık zeytin tüketimi olur deniliyordu, 600 bin tonu sofralığa gidebilir. Geriye kalan 1.5 milyon ton zeytinden yağ üretilecek. Bu da kabaca 280 bin ton zeytinyağı üretimi demek. 280 bin ton rekor Türkiye için.

Nasıl oldu bu verim artışı?

İklim beklenildiği gibi gitti. Çiçek açmadan önce yağan ve meyve oluştuktan sonra yağan yağmurlar zeytine çok güzel bir verim kattı.

PASLI ÇİVİYLE ZEYTİNYAĞI YAPIYORLAR

Yollarda doğal zeytinyağı satışları yapılıyor. Siz de barkodsuz üretimin yaygınlığına dikkat çektiniz. Raflarda pahalı olunca zeytinyağları, tüketiciler de hem doğal hem de daha ucuz diye köylülerden alıyor…

Kola şişelerinde güneş altında satış çok yaygın. Türkiye’de söylenilen söze inanılıyor. Komşu bahçede üretiliyor ama kim sıkıyor? Biz renk versin diye içine paslı çivi atılan yağlar gördük. Bal gibi sahtekarlığa çok açık zeytinyağı. Yağın doğrusunu seçmek önemli. Çok sahtekarlık var. Bahçenizden topladığınızı sıkılması için verdiğiniz yere de bakmalı. Biz tüm tüketicilere denetlenmeyen hiçbir ürünü almamalarını öneririz.

ERMAN EROL KİMDİR?

Boğaziçi Üniversitesi Kimya Mühendisliği mezunu olan Erman Erol, Boğaziçi Üniversitesi’nde İşletme masterı yaptı. İlk iş deneyimini TÜPRAŞ’ta Dış Ticaret Bölümü’nde yaşadı. Daha sonra Cargill şirketinde çalışan Erol, oradan da Nestle’ye geçti. Dış ticaret, ticaret, satın alma işlerinde deneyimleri olan Erol, Bunge Gıda Pazarlama Direktörü oldu. 2015 yılında Türkiye’de ilk yatırımını yaparak Salat markasını alan Bunge, daha sonra da Ana Gıda’yı alarak yatırımlarını büyüttü.