İzmirliye iş müjdesi

Ege Serbest Bölgesi'nde, istihdamda vergi avantajlarının kaldırılması kararıyla durma noktasına gelen yatırımlar, hükümetin hatadan geri adım atmasıyla bir anda çıkışa geçti. Referans Gazetesi'nin haberine göre, Serbest bölgede yatırımları bulunan 11 firma, toplam 153 milyon euroya ulaşacak yeni yatırımlarını hızlandırma kararı aldı. 3 bin 290 kişiye iş imkanı sağlayacak olan yatırımların yıl sonuna kadar devreye gireceği belirtildi.

Yatırım kararında 5084 sayılı Teşvik Yasası ile kaldırılması öngörülen Gelir Vergisi muafiyetinin devamı için hazırlanan yasal düzenlemeler etkili oldu.
Ege Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi AŞ (ESBAŞ) tanıtım ve Halkla İlişkiler Müdürü Ertuğrul Işıksoy, Gelir Vergisi muafiyetine çözüm getiren yeni yasa taslağının, bölgede faaliyet gösteren firmaları yatırıma yönelttiğini söyledi. Işıksoy, "Yatırım için kapıda bekleyenler var" dedi.

Ege Serbest Bölgesi'nde yatırımlarını geliştirecek firmalar arasında en fazla ek istihdamı bin 200 kişiyle Alman motor, piston devi Mahie Mopisan sağlayacak. Mahie'nin yapacağı yatırım tutarı 35 milyon euroya ulaşacak. 15 milyon euroluk yeni yatırımıyla 500 kişiye istihdam yaratacak olan Mercedes gibi dünya devlerine bile jant üretmeye başlayan Cevher Jant ise, ikinci sırada geliyor. Tranformatör, elektronik parçaları üretimi yapan İtalyan Eldor, Airbus uçakları için somon vida üretimi yapan Fransız FTB Lisi, baharat sterilizasyon ve ambalajlaması yapan İngiliz Safe Spice, Türk sanayinde kendi markasıyla iş makineleri üretimi yapan ilk yerli firma olan Hidromek, İtalyan gıda sterilizisyon şirketi Nova, Çukurova Jeneratör ve dünyanın en ünlü markaları için gömlek, tişört gibi konfeksiyon üretimi yapan Alman Roy Robson yatırımlarıyla toplam 3 bin 290 kişiye iş fırsatı yaratacak olan gruplar arasında yer alıyor.
 
Teşvik Yasası zarar verdi

4 yıl önce hazırlanan ve 49 ile vergi avantajı getiren 5084 sayılı Teşvik Yasası ile Türkiye'ye yabancı sermayenin ve teknolojinin en büyük giriş kapısı olan serbest bölgeler, vergi avantajlarını kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştı. Yasaya göre, serbest bölgelerdeki firmalarda çalışanların gelir vergisi muafiyeti, 31 Aralık 2008 tarihinden itibaren kalkacak ve serbest bölge çalışanlarının gelirlerinden de vergi alınacaktı. Bu uygulama işçilik maliyetlerini artıracağı için, 30 yıl süreyle anlaşma yaparak yatırım yapan firmaları sıkıntıya sokmuştu.
 
Vergi muafiyeti için ihracat şart

Ancak, serbest bölgelerde büyük bir kriz haline dönüşen ve on binlerce kişinin işini risk altına sokan, "çalışanların gelir vergisinde muafiyet" sorununa çözüm getiren yeni yasa taslağı, Bakanlar Kurulu'nda imzadan geçti. TBMM Plan Bütçe Komisyonu'nda görüşülecek tasarının, haziran ayı sonuna kadar yasalaşması bekleniyor.

Tasarıya göre, serbest bölgelerde çalışanların ücretlerinin gelir vergisinden muaf olabilmesi için, firmaların yaptıkları üretimin en az yüzde 85'ini ihraç etmeleri gerekiyor. Böylece üretim ve ihracatın, dolayısıyla istihdamın da teşvik edilmesi amaçlanıyor.
 
Yatırımcılar yasayı bekliyor

Ege Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi AŞ (ESBAŞ) tanıtım ve Halkla İlişkiler Müdürü Ertuğrul Işıksoy, bu yıl bölgede faaliyet gösteren firmaların yaklaşık 153 milyon euroluk bir yatırım yapacağını kaydetti. Yeni yasa taslağının, haziran ayı sonunda kadar yasalaşmasını beklediklerini ifade eden Işıksoy, "Bu durum memnuniyet yarattı ve yatırım kararı çıktı. Ayrıca yasanın çıkması ile yeni yatırımcılar da gelecektir. Yatırım için kapıda bekleyenler var. Serbest bölgelerde faaliyet gösteren firmaların toplam üretiminin yüzde 85'ini ihraç etmesiyle işçiler Gelir Vergisi'nden muaf olacak. Bunu duyan mevcut firmalar hemen yatırım kararı aldı. Bu firmalar zaten üretimin yüzde 100'ünü ihraç ediyor" diye konuştu.
Işıksoy, Çinli yatırımcıların da bölgeye yoğun ilgi gösterdiğini ve ağustos ayında büyük bir heyetin bölgedeki yatırım alanlarını incelemeye geleceğini açıkladı.

Tasarı ile geçmişte yapılan hatanın telafi edildiğini anlatan Işıksoy, "Yasa çıkmasaydı şu an bizim ticaret hacmimiz 4.5 milyar dolara ulaşmıştı. Ayrıca 22 bin kişiye istihdam sağlanacaktı. Bir çok yatırımcı bu dönemde yatırım kararından vazgeçti. Yatırımları başka ülkelere kaydırdı. Bin kişiye istihdam sağlayan Amerikalı Pulse firması Çin'e gitti" dedi. Işıksoy, bölgenin ilk 4 aylık ticaret hacminin yaklaşık 1 milyar dolar olduğunu söyledi.