İzmirli sigortacının sermaye problemi

ANA sermayedarı konkordato ilan eden şirketin sigortalılarının durumu ne olacak? Üstelik bu şirket bir de kooperatifse ve her bir sigortalı da şirkete ortaksa? Konu bana ilginç geldi, sizlerle de paylaşayım istedim; sonuçta, 15 bin sigortalıyı yakından ilgilendiriyor. Önce, sigorta kooperatifi nedir; kısaca ona değineyim. En basit haliyle; büyük sermayeler yatırıp, şirket kuramayacak olan kişi veya kurumlar, bir araya gelerek eşit miktarda ortaklık payı ödeyerek oluşturdukları sermaye ile sigorta kooperatifi kurabiliyor. İsteyen herkes bu kooperatife belirli bir miktar yatırarak -ki, yasa ile bu miktar 100 TL ile 500 bin TL arasında değişiyor- ortak olabiliyor. Kooperatif ortaklığı olduğu için de sorumluluğu sınırlanmış oluyor.

15 BİN SİGORTALI ŞİRKETE ORTAK

Bu şirketten sigorta yaptıran her kişi otomatik şirkete ortak oluyor, ödedikleri primin beli bir miktarı da (genellikle bu tutar 100 lira) ortaklık payı olarak ayrılıyor. Böylece şirketin ne kadar sigortalısı varsa, o kadar da ortağı oluyor ve her bir sigortalı ortaklık için 100 lira ödüyor. Şirket, normal sigortacılık kurallarına göre faaliyetini sürdürüyor. Sigorta süreleri bir yıl olduğundan, poliçe süresi bittiğinde sigortalı şirketten sigorta yaptırmaya devam ederse ortaklığı devam ediyor; yok, sigortasını yenilemezse, ortaklığı son buluyor. Ayrılırken de ödediği 100 liralık ortaklık payını geri alabiliyor.

İşte, bu yöntemle 2017 yılında, S.S. Atlas Sigorta Kooperatifi (Atlas Mutuel Sigorta) adı altında, İzmir merkezli sigorta şirketi kuruldu. Şirketin ana kurucusu kamuoyunun yakından tanıdığı, Bababalım Ailesi’nin sahibi olduğu otobüs firması Pamukkale Turizm. Bababalım Ailesi aynı zamanda Atlas Sigorta’nın ana sermayedarı. Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Bababalım, yönetim kurulu üyelerinden biri de Sadık Bababalım. Kuruluş aşamasında da Hazine ve Maliye Bakanlığı, Atlas Sigorta’ya, trafik branşı dışında tüm sigorta branşlarında faaliyet gösterme izni verdi. Yani, Atlas Sigorta’ya trafik sigortası satma yetkisi verilmedi ki, bu da sigorta sektöründe tek örnektir. Hemen belirteyim, bana göre çok da doğru bir karardır.

SERMAYE YETERSİZ, ZARAR EDİYOR

Gelelim, Atlas Sigorta’nın durumuna. Şirketin mali tablolarını inceledim. Öncelikle, sermaye sorunu bulunuyor. Denetçiler de; ödenmiş sermayesinin 5 milyon TL olduğunu ve şirketin 4 ortağı –ki, bunların içinde Bababalım Ailesi de bulunuyor- 2 milyon TL ödenmemiş sermaye taahhüdü bulunduğunu ve sermayenin 2018 Aralık sonuna kadar yatırılması gerektiğini raporda belirtiyor. Türkiye Sigorta Birliği tarafından açıklanan, bu yılın ocak-kasım ayı verilerine göre de Atlas Sigorta’nın prim üretimi 27.5 milyon TL. Bu üretimle şirket yüzde 2.265 büyümüş. Üretimin neredeyse tamamına yakını da kasko sigortasından kaynaklanmış. Bu yılın ocak-eylül dönemi mali rasyolara göre de Atlas Sigorta’nın zararı 4 milyar liranın üzerinde. Daha açık bir anlatımla trafik sigortası satışına izin olmadığı için şirket kasko sigortasında gaza basmış ve bundan da zarar etmiş.

İşin bir de sigortalılar tarafına bakalım. Atlas Sigorta’nın, sigortalı sayısı 15 bin kişi, şirketin ortakları da bu 15 bin kişiden oluşuyor. Bu 15 bin kişi, sigorta yaptırırken ödediği primlerden 100’er lira da ortaklık payı için ödemiş. Demek ki, 15 bin kişi, 1.5 milyon TL ödeyerek şirkete ortak oldu. Şunu belirteyim, Atlas Sigorta’nın kooperatif ortaklık sözleşmesinde, diğer sigorta kooperatif sözleşmelerinde olmayan bir husus var. O da ortakların şahsi sorumlulukları ile ilgili. Normal şartlarda bu 15 bin ortağın sorumluluğu bir yıldır ve poliçe yenilenmezse ortaklıktan çıkılır, sorumluluk da biter; ancak Atlas Sigorta’da durum farklı, ortakların sorumluluğu 2 yıl olarak belirlenmiş.

KONKORDATO SONRASI DURUM

Buraya kadar bir sorun yok. Peki, sorun nerede? Bundan üç ay önce Pamukkale Turizm konkordato talebinde bulundu. Şirkete nakit akışındaki problemlerin çözülmesi ve borçların ödenebilmesi için 3 ay geçici süre tanındı. Hemen ardından Pamukkale Turizmin 4 şirketi daha konkordato talebinde bulundu. Bunun da ardından Bababalım Ailesi’nin bazı üyeleri de kişisel konkordato talebinde bulundu ve bu kapsamda 30 Ekim’den başlamak üzere 3 ay boyunca koruma altına alındı. Nereye mi varmak istiyorum? Ortada kooperatif olarak kurulmuş bir sigorta şirketi var. Bu şirketin ana kurucuları gerekli sermayeyi şirkete koymamışlar, daha da önemlisi ana faaliyet kolu olan alanda da konkordato ilan etmişler. Ortada 15 bin sigortalı var, bu kişiler de şirketin ortağı ve şirkete 1.5 milyon TL yatırmışlar. İsteseler, ‘biz ayrılmak istiyoruz’ deseler ya da 1 yıl ya da 2 yıl sonra poliçe süresi bittiğinde ayrılsalar; şirket, bu kişilere 1.5 milyon TL ödemek zorunda. Üstüne üstlük şirket zarar ediyor ve şirketin portföyü zarar etmeye uygun olan kasko sigortasından oluşuyor. Hal böyle olunca da şirketin hasar oranı da yüksek. Bilmiyorum ama birileri bu durumun farkında mı? Farkındaysa ne yapılıyor?

YENİ ORTAK BULURYOLUMUZA DEVAM EDERİZ

YAZIYI yazarken Atlas Sigorta Genel Müdürü Murat Polat’ı aradım, merak ettiklerimi sordum ve Polat da cevap verdi. Pamukkale Turizm’in, Atlas Sigorta’nın ortağı değil, sahiplerinin şirkette ortaklığı olduğunu belirten Polat, Şubat ayına kadar eksik olan sermayenin şirkete ekleneceğini de söyledi. Murat Polat, şirketin zararı hakkında da, “Sigorta şirketleri ilk üç yıl zarar eder. Bizim daha ikinci yılımız. Genel giderlerimiz yüksek olduğu için teknik zarar ediyoruz” dedi. Polat’a göre sermayedarların konkordato ilan etmiş olması Atlas Sigorta için sıkıntı yaratmayacak. Sohbetimiz sırasında Polat’a, “Konkordato sonunda farklı bir sonuç çıkarsa ne yaparsınız” diye de sordum. Murat Polat, “Bize ortak olmak isteyen, bizi desteklemek isteyen çok kişi var. Yeni ortak buluruz, yolumuza devam ederiz” diye yanıtladı.