Ä°zmirli Özsüt'ün yeni yolu

Türkiye'nin dört bir yanına dağılan Özsüt, bundan sonra yeni bir büyüme stratejisi uygulayacak. Marketler için fason ürünlerin yanında Tatlı Mola ile kendi perakende markasını yaratacak. Özsüt Atölye adındaki restaurant konseptini 15 şubeye kadar büyütmeyi planlayan şirket, Özsüt şubelerini de bundan sonra ağırlıklı olarak Anadolu'ya açacak. Ayrıca şirket ilk olarak Kuzey Irak ve Suriye ile de yurtdışına açılacak.

Özsüt'ün ortakları Urlulu ve Toprak ailelerinin profesyonel yönetimi geçtiğimiz aylarda tamamen kendisine devrettiği şirketin yeni Genel Müdürü Yıldırım Çullu ile Özsüt'ün bundan sonraki yolunu konuştuk... 

- Özsüt'ün kaç şubesi var?

Son olarak 33 ilde 151 şubeye ulaştık. Ama bundan sonraki ilk önceliğimiz mevcut şubelerin cirosunu artırmaya çalışmak olacak. Şubeleşmek iyi de nereye kadar? Sonuçta her işin fiziki bir sınırı var. O sınır da mevcut bayilerimize zarar verecek noktaya kadardır.

- Yaklaştınız mı o sınıra?

Büyükşehirlerde yaklaştığımızı söyleyebilirim.  Ama Anadolu'da, yeni şehirlerde, gelirin arttığı yerlerde büyük ilgi var. Aslında bu şöyle bir açlığın da neticesi: Bir İstanbul, bir Avrupa mantığında yeme içme yeri, oradaki ürünleri bulabilme imkanı... İnsanlar artık bunları arıyor.

Anadolu'da Gaziantep'ten Kayseri'ye birçok ilde büyük potansiyel oluştu. Mesela Diyarbakır o kadar iyi ki, ikinci mağazayı açıyoruz.

- Bundan sonra Anadolu'da mı büyüyeceksiniz?

Büyükşehirler de olacak ama asıl olarak Anadolu'da büyüyeceğiz. Bizim 3 büyük ilde 100'den fazla şubemiz var zaten. Burada erken yola çıkmış olmamız ve erken şubeleşmemiz sayısal üstünlük sağladı.

- Franchise almanın maliyeti nedir?

Bizim için uygun olan yeni bir noktada metrekare maliyeti ortalama 1000 dolardır. 120-150 metrekare arası da Özsüt açmak için uygundur. Ä°sim bedeli ile birlikte ortalama baÅŸlangıç maliyeti 280-300 bin liraya ulaşıyor.Â

- Geri dönüşü?

Başarılı bir bayi 2 yılda parasını geri alır.

Eren GÃœLER YAZIYOR

- Ortalama aylık kazanç nedir?

Aslında bir bayinin aylık geliri bulunduğu şehre, konumuna ve yoğunluğuna göre değişir. 150 metrekarelik bir yer olduğunu düşünürseniz ortalama 50 bin lira ciro yapar. Bundan tatlı maliyetleri, kira ve çalışan giderleri ile birlikte diğer giderleri de düşerseniz bir bayiye ayda ortalama 10-15 bin lira kalır.

Ama bunun çok üzerinde olanlarda oluyor. Aylık geliri 35 bin lira ulaşan bayilerimiz de var. 
 
- Krizde kapanan ÅŸube oldu mu?

YaÅŸadığımız ciddi krize raÄŸman kapatan olmadı. GeçmiÅŸte de ben duymadım. Ama alışveriÅŸ merkezindeki bazı ÅŸubelerimizde sıkıntılar var maalesef. Sonuçta AVM'ler bir furya içinde açılırken çok ciddi kira bedelleri ile girildi. Ama arkadan kriz gelince, oraya giden yüksek gelir grubu ve beyaz yakalılar iÅŸsiz kaldı. Bir de sigara yasağı olunca iÅŸler düştü elbette. Bazı yerlerde kira maliyetleri cironun yüzde 50'sine kadar yükseldi. Öyle olunca da iÅŸ yapamazsınız...Â

Ama bazı şubelerimizde yaşanan sıkıntıya rağmen kimse kapatmak istemiyor. Zaten isteyen olursa ben anında bayinin lehine feshederim.

- Kaç şube sizin?

Bizim Beyoğlu'nda ve Galleria YKM'nin içinde birer, İzmir'de ise dört şubemiz var. Geri kalan komple franchise. Ama bu altı yeri de vereceğim. Ben işletmeci olmak istemiyorum. Ben üretici ve bayiyi denetleyen konumda olmak istiyorum. Benim konumumda en doğrusu bu.

Franchise sisteminin büyütülmesi kolay gibi gözükür ama yönetmesi çok zordur. Hiç öyle dışarıdan gözüktüğü gibi değil.

- Özsüt'te büyüme nasıl olacak?

Perakende işimiz var, orada da büyümek istiyoruz. Sonuçta bayilik işinin yanında şirketi büyütmek için farklı kanallarda da çalışmanız lazım. Biz zincir mağazalara fason tatlı üretmeye başladık.

- Kime üretiyorsuuz?

Şu anda BİM'lere, kendi markaları ile yapıyoruz. Ama diğer marketlerden de talepler var. Onları da değerlendireceğiz.

Bu bir trend zaten. Bakın, son dönemde market yapıları indirimleri marketlere kayıyor. Bim, Diasa, Şok Kipa Ekspress, A101 gibi zincirler hızlı bir şekilde yayılıyor. 1200 metrekareden büyük marketlerin artış oranı, 400 metrekarelik marketlere göre çok zayıf. Artık konsept bu ve siz de uymak zorundasınız.

- Kendi markanız ile üretim olacak mı?

Evet evet, onunla ilgili hazırlıklarımız da var. 'Tatlı mola' diye kendi markamız yarattık ve bu marka ile altı ay içinde market raflarına gireceğiz.  Ancak bu kanal daha farklı malları ihtiva edecek. Özsüt markalı ürünlerin bunlarla bir ilgisi olmayacak. Ben zaten Özsüt ürününü markete koyarsam kendi bayimin yolunu tıkamış olurum.

- Cironuz ne kadar?

Geçen yıl 32 milyon TL idi, bu sene 35-36 milyon TL olacak. Açtığımız yeni yerler sayesinde krize rağmen ciromuzu büyüteceğiz.

- Başka yatırım planı var mı?

Biz bu sene Özsüt Atölye tarafında büyümek istiyoruz. Orası, bizim mevcut tatlı, kahve ve dondurma menümüze ilave yemek menümüzün olduğu bir nokta. Kafelere göre çok farklı bir konsept. Burada devreye artık mutfak giriyor. Halbuki bizim Özsüt'lerde bütün malzeme İzmir'den gider, hiçbirinde mutfak yoktur.

Özsüt Atölye bir yemek konsepti. Özellikle orta yaşın tercih ettiği, sağlıklı, hafif ama hamur işi de var, eti, tavuğu, balığı da olan bir menü. İtalyan ve Meksika mutfağı ağırlıklı bir konsept yarattık.

- Ne zaman açılacak?Â

Şu anda İzmir Kemalpaşa, Ataköy Galleria, İzmir Çiğli Kipa ve Egepark Mavişehir'de var. Ayrıca İstanbul'da Bağdat Caddesi'nde ilk defa franchise sistemini denedik ve üç aydır da orada faaliyetteyiz. Şu anda franchise olayı bu konsepte ne kadar uygun onu test ediyoruz.

- Uygun mu?

Üç ay oldu henüz ama durum çok iyi. Başarılı gidiyor. Biz yeni dönemde bu restaurant işinde de bayiliklerle büyüyeceğiz.

- Hedef nedir?

2010 için ağırlıklı büyükşehirlerde olmak üzere 10-15 şube düşünüyoruz. Ama biz burada sayıyı sınırlı tutacağız. Yer biraz aransın istiyoruz. Bu Özsüt değil sonuçta, başka bir konsept.

- Mutfakların ayrı olması sorun yaratmaz mı?

Önümüzdeki dönemde merkez mutfak yapacağız. Ürünleri İzmir'de hazırlayıp göndereceğiz, orada sadece pişirmesi olacak. Ayrıca usta da benim ustam olacak, benim bordromda yer alacak. Usta Özsüt'ten, menüyü ben belirliyorum, bayi eskiden servis yapardı, şimdi pişirip servis yapacak. Sadece manav ağırlıklı bir satın alma olacak, onu da usta koordine edecek.

- Bunların yatırım maliyeti nedir?

Yatırım maliyeti 350-400 bin lirayı bulur. Çünkü burada personel sayısı fazla olacak. Kahvaltısı var, öğle yemeği var, akşam yemeği var, tatlı sati, kahve saati, çok daha kapsamlı bir iş. Ama yerine göre 2 seneden de daha az zamanda bu para çıkabilir.

- Yurtdışında şube açacak mısınız?

Aslında son dönemde komşularla yakınlaşmalar ve vize kolaylıkları derken yurtdışında şubeleşme de iyice gündeme geldi. Ortadoğu ve Körfez'den Türkiye'ye çok geliyorlar, bizim ürünlerimizi yiyiyorlar ve hoşlarına gidiyor. Özellikle Suriye ve Kuzey Irak'tan çok fazla franchise talebi alıyoruz. Biz de bu taleplere karşılık vereceğiz. İlk etapta bu iki ülkeye girmeyi planlıyoruz.

Batıda ise Yunanistan var. O bölge süt yoğurt bölgesi. Önümüzdeki dönemde Yunanstan'da da şube açacağız. Ama orada üretim gerekiyor.

- Buradan gönderemiyor musunuz?

AB yasalarına göre ben buradan Avrupa'ya süt gönderemem. Öyle bir sıkıntı var. Ama Suriye ve Kuzey Irak kolay. Tüm ürünleri İzmir'den gönderebiliriz.

Biz özellikle Kuzey Irak pazarını çok önemsiyoruz. Kuzey Irak'ta birçok Türk firması yerini aldı, artık sıra bizde.

- Özsüt'ün fiyatları Anadolu'da pahalı gelmiyor mu?

Tüketici artık gelişiyor. Tabii ki fiyata hassas bir tüketici kesimi var ama bir de harcadığının karşılığını almak isteyen var. Biz onları hedefliyoruz.

Ben bir ürün sunuyorum, bir mekan sunuyorum. Oranın havası var, servisin kalitesi var, ilgi alaka var. Ürünün kalitesinin yanında İnsan bunları da satın alıyor. Tüketici biraz şımartılmak istiyor açıkçası, ilgi bekliyor. İş artık bu tarafa gidiyor.

Bu müşteri tipi her yerde var. Parası az olup kaliteli hizmet isteyenlerin sayısı artıyor. 'Ben haftanın hergünü değil de 3 gün gideyim ama en iyisini yiyeyim' diyor. Biz ürünlerimizde vurguyu fiyata yapmıyoruz zaten.

- Neye yapıyorsunuz?

Geleneksel metotlarla üretime. Zaten bizim fabrikamız öyle son model fabrikalarla donanmış bir fabrika değil. Tamam, biz çok şeyi değiştiriyoruz ama değişmeyecek özellikler de var. O da geleneksellik.

Mesela bizi sütlü tatlılarda şöhret yapan bir lezzet özelliğimiz var ve o da yapış tarzı ile alakalı. Bunu 71 sene önce nasıl yapıyorsak şimdi de öyle yapıyoruz. Sütleri halen Tire ve Kemalpaşa'daki iki çiftlikten alıyoruz. Ama neydi, eskiden 1 ocakla yaparken şimdi 40 ocakla yapıyoruz. Eskiden 1 usta ile yaparken şimdi 4 usta ile yapıyoruz. Sayılar arttı fakat yöntem değişmedi.

Biz burada herkesin zevkine uygun bir çeşitlilik yaratmaya çalışıyoruz. Mesela bizim çok sade bir kahve menümüz vardı ama gördük ki yeterli değil. Özellikle yabancı kahve zincirlerinin gelmesi ile kahve talebi çok arttı. Biz de kahve menümüzü çok geliştirdik. Üstelik Amerikan yerine Fransız kahvesi getirdik.

Pastada da bunu yaptık. Normalde keki bol şantili pastalar vardı eskiden. Şimdi bunu yapıp satmanın bir espirisi yok, zaten yapılıyor. Biz dedik ki, farklı bir pasta yapacağız, Fransız pastası... Daha alçak, keki az, parfesi olan ve daha yoğun bir pasta. Ve bütün malzemelerin en iyisini nereden alınacaksa alıp kullanayım. Fiyat? Evet, fiyatı da koyayım, pahalı satayım. Ama benim pastamın bir dilimini yiyen onu başka bir yerde yiyemesin..

eguler@hurriyet.com.tr