Güncelleme Tarihi:
İZMİR’in ticari merkezlerinden Basmane’de yaklaşık 20 yıldır bir çukur var! Bu çukur, 1997’de Dünya Ticaret Merkezi adı altında bir proje yapmak için açıldı, 2016’ya kadar geçen sürede de kentteki pek çok aktörün müdahil olduğu davalar, tartışmalar ve kavgaların gölgesinde makus kaderinin değişmesini bekledi.
Bu çukurun hikayesi özetle şöyle...
Yıl 1997. İzmir Belediyesi’nde Burhan Özfatura dönemi. Alsancak ve İzmir Kültür Park alanının komşusu olan arazide, belediye otobüsleri terminali yer alıyordu. Özfatura, kent içinde kalan bu araziyi satışa çıkardı.
Araziyi çok ortaklı Güçbirliği Holding adına, İzmirli sanayicilerden Kemal Zorlu 35 milyon dolar ödeyerek satın aldı. Amacı buraya içinde opera binası ve otoparkı olan bir iş merkezi yapmaktı.
Ancak 1999’da eski belediye başkanlarından Yüksel Çakmur’un projenin imar mevzuatına aykırı olduğu iddiasıyla açtığı dava, çukurun yıllar boyunca çukur olarak kalacağı çözümsüz dönemi başlattı. Ahmet Priştina döneminde yapılan imar değişikliklerine rağmen, Çakmur’un yeniden dava açmasıyla inşaat tamamen durdu.
YÜZDE 30’A ÇIKARDI
2001’de ise Türkiye’de ekonomik kriz patlıyordu. Ve batan bankalardan EGS Bank nedeniyle bu bankadan kredi kullanan Güçbirliği Holding, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu ile tanışıyordu.
Bu yolculuk bu kez TMSF, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Güçbirliği Holding’in arasında bugüne kadar geldi. Şimdi bu süreci herkes kendi cephesinden yorumluyor.
İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Aziz Kocaoğlu, İzmir’e maddi ve manevi zarar veren bu alandan kurtulmanın yolunu kamu payını artırmakta aradı. TMSF’yle masaya oturdu ve belediyenin hissesini yüzde 18’den yüzde 30’a çıkardı. Proje tamamlandığında belediye bir hizmet binasına sahip olacak. Ayrıca otopark da belediyede kalacak.
Zorlu’ya uzun yıllardır imkan tanıdıklarını, ancak projeye başlayamadığını ve projeyi yapamayacağı kanaatinin oluştuğunu söyleyen belediyenin satışa karşı çıkmama gerekçesi bu.
Bu gelişmenin ardından TMSF hisseleri için üç kez ihaleye çıktı. İkisinde alıcı çıkmayınca fiyat 80 milyon dolara indi. Mesut Sancak’ın Folkart şirketi Namet ve Akça Holding’le ortak olarak girdiği ihaleyi kazandı.
İHALE, HUKUKİ DEĞİL
Ocak ayında yaşanan bu gelişmeye karşı harekete geçen Kemal Zorlu TMSF’nin açtığı yeni ihalenin de iptali için geçtiğimiz günlerde dava açtı. Zorlu, 20 yılını harcadığı Basmane projesinde İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’nu mukavele sürerken haklarını Folkart’a devretmekle suçluyor. Ve Kemal Zorlu, davalar bitmeden haklarından vazgeçmeyeceğini söylüyor.
DUYGUSAL DAVRANIYOR
Basmane Çukuru Kemal Zorlu’nun sadece başkan Kocaoğlu ve Folkart’la ters düşmesine neden olmadı, Zorlu ailesini de böldü. Eleştirilere en şiddetle karşı çıkan da kardeş Nafiz Zorlu.
İzmir’in en köklü ve eski sanayici gruplarından biri olan Mazhar Zorlu Holding’in TMSF ile anlaşarak borçlardan kurtulup işlerine dönmesini isteyen Nafiz Zorlu, abisi Kemal Zorlu’nun 20 yıllık mücadelesi nedeniyle duygusal tepki verdiğini söylüyor.
Kemal Zorlu ile eşit ortak olduklarını ve tek başına karar alma yetkilerinin olmadığını söyleyen Nafiz Zorlu, olağanüstü genel kurul toplama hakkını mahkemeyle kazandığını ve yönetim kurulunu değiştirme talebinde bulunmaya hazırlandığını açıklayarak şunları dile getiriyor: “Abim maalesef doğruluğu zerre kadar gerçek olmayacak beklentilerle, derhal anlaşılabilecek çözümlerin önünde engel olarak durmaktadır. Değerli ağabeyimin, yaşadığı şanssız dönem sonrası, makul bir çizgiye gelmesini diliyorum.”
Bu açıklamanın üzerine ağabey Kemal Zorlu’yu aradım ve o da şunları söyledi: “Nafiz, Genel Kurulu iki ay içinde toplayacakmış. Sorun yok. O beni TMSF’den korumaya çalışıyor. Ben çocuk muyum, hakkımı arıyorum! Bu işin çözümü için iyi niyetli gelirlerse masaya otururum, bu tavırda devam ederlerse yapacak çok şey var.”
İzmir için bir zaman “utanç çukuru” yorumu yapılan bu enkazın artık kalkması gerekiyor. Kimin haklı olduğu da yargının sorumluluğunda. Umarız kimseyi üzmeyecek bir uzlaşma olur!
AVM’den vazgeçti prestij projesi olacak
Folkart itirazlara rağmen proje için çalışmalara başlamış durumda. Öğrendiğime göre TMSF’den tapu alınmış, şimdi arsanın yine TMSF tarafından devredilmesi bekleniyor. Dünyadan ve Türkiye’den 6 mimarlık ofisi ile anlaşmış. Mad Architecs. Roy Higgs,Tabanlıoğlu Mimarlık, Yağcıoğlu Mimarlık, DDG, Korucuoğlu Mimarlık’ın projelerinden üçünü belirleyerek, İzmirlilere sormaya hazırlanıyor. Projenin ismini de İzmirlilerin belirlemesini istiyor. Yatırıma da Ekim sonunda başlamak hedefinde. Ortaklarıyla projenin niteliği nedeniyle anlaşma olmamış. Nedeni ise AVM projesinden vazgeçilmesi.