İthal oyuncakta denetimler artınca raflar boş kaldı

EKONOMİ Bakanlığı, temmuz ayında uygulamaya aldığı “Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS)” sayesinde ithal oyuncakta denetimleri arttırdı.

Ancak sistemin ağır işlemesi nedeniyle piyasada ithal oyuncak sayısı azaldı. Sektör temsilcileri uzun süredir malların gümrükte beklediğinden yakınırken, bakanlık yetkilileri, “Analizler uzun sürüyor. Sistem oturduğu zaman özellikle Çin üzerinden Türkiye’ye giren sağlıksız oyuncaklar piyasadan tamamen silinmiş olacak. Sistem uygulanmadan önce ithal edilen oyuncaklarda sağlığa zararlı ürün oranı yüzde 4 iken, bugün bu rakam yüzde 20’ye çıktı” dedi.

SÜREÇ HIZLANACAK
Bakanlık yetkilileri, 2017 Temmuz ayının ortalarında özellikle Çin’den ithal edilen ürünlerde ilave denetimlerin devreye girdiğini belirterek, şu değerlendirmeyi yaptı: “Bizim buradaki amacımız tüketicinin sağlıklı ürünleri kullanabilmesi. Çin’den ithal edilen ve tamamı tüketim ürünleri olan mallara karşı ithal denetimlerini sıkılaştırma kararı aldık. Fakat ithalatı hiçbir şekilde tamamen kapatmadık. Denetimler ise 14 Temmuz’da başlatıldı. Bakanlığımızın ithal denetimlerine dair tebliğlerinde ise ithal malların ilave teste tabi tutulabileceğine dair hüküm bulunmakta olup buna istinaden Çin malları ilave teste tabi tutulmaktadır. Tüm ithal ürünlerden numuneler alınarak testlere tabi tutuluyorlar. Laboratuvarlarda şu an yoğunluktan dolayı süreç uzayabiliyor. Özellikle Çin’den sağlıksız ürünlerin girişlerini tespit ettik. Bu uygulama tamamen tüketici sağlığı açısından gerçekleşiyor. Önümüzdeki dönemde sistemin daha hızlı çalışmasını bekliyoruz.”

100 MİLYON DOLAR
Türkiye yılın ilk altı ayında 228 milyon dolarlık oyuncak ithalatı gerçekleştirirken, bu ürünlerin önemli bir bölümü Çin, İtalya, ABD, Vietnam ve Almanya’dan getirildi. Yeni uygulamalar nedeniyle yüzlerce mağazanın sıkıntı yaşadığını dile getiren Türkiye Oyuncakçılar Derneği (OYDER) Başkanı Yakup Kireçci, şu değerlendirmeyi yaptı: “Ürünler zaten geldiği ülkede testlere giriyor onaylar alınıyor ve öyle gemiye yükleniyordu. Ancak artık bu testler Türkiye’de yapılmaya başlandı. 50 bin kişinin ekmek yediği bir sektör bu. Ciddi zor günler geçiriyoruz. Geçiş süreci olmalıydı birden bire bu çıkmamalıydı. Diğer sektörlerdeki test sayısı rakamı daha düşük ve daha az maliyetli en azından öyle olmalıydı. Şuan gümrüklerde bekleyen 2 binden fazla konteyner ürün var. Bu ürünlerin değerinin 100 milyon doları aştığı tahmin ediliyor. Sürecin bir an önce hızlanması gerektiğini düşünüyoruz. Konuyla ilgili olarak da yetkililer ile görüşmeler yapıyoruz.”

Fiyatlara yüzde  50 zam gelebilir

YAŞANAN bu gelişmelerin tüketici fiyatlarına da yansıyacağını belirten OYDER Başkanı Yakup Kireçci, “Oyuncak fiyatları yüzde 25 ile 50 arasında artabilir. Biz konu ile ilgili olarak herkesin kapısını çalıyoruz. Umarım sonunda bu konuyla ilgili olarak çözüm bulunabilir. OYDER olarak test yapımı ve çocuklarımızın güvenli ve sağlıklı ürünler ile oynaması en önemli vizyonumuz. Bu çalışma yıllardır başarılı bir şekilde yürütülürken, yeni uygulama ile maksadını aşan ayrıca sektöre ciddi zarar veren noktaya geldi” dedi.

6 aylık ithalat 228 milyon dolar

* Oyuncak sektörü 2017 yılının ilk yarısında 17.6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi.
* Oyuncak sektörünün en çok ihracat yaptığı ülkeler; Fransa, Irak, Türkmenistan ve İran.
* Sektör söz konusu dönemde 228.2 milyon dolarlık ithalat yaptı.
* Plastik oyuncak ithalatı 159.7 milyon dolar oldu.
* Bu dönemde en çok Çin, İtalya, ABD Vietnam ve Almanya’dan oyuncak ithal edildi.