İtfa 5 katrilyon 715 trilyon lira azalacak

Kamu Finansmanı Genel Müdürü Tülay Şaylan, ihaleye ilişkin ayrıntıları açıkladı. Şaylan'ın verdiği bilgiye göre, 15 Haziran Cuma günü, iç borçlanmanın vadesinin uygun maliyetlerle uzatmak ve bankacılık sisteminin döviz riskinin azalatılmasına yardımcı olmak amacıyla, vadesi 2001 ve 2002 yıllarında dolan TL cinsinden devlet iç borçlanma senetlerinin, "dövize endeksli ve TL cinsinden" değişken faizli yeni senetlerle değiştirilmesine yönelik takas ihalesi yapıldı.

Değişime toplam 23 adet senet konu olurken, söz konusu senetler vadelerine göre iki guruba ayrıldı. Ve oluşturulan her iki grup için ayrı ihale düzenlendi.

Söz konusu ihalelerde oluşan sonuçlara göre, toplam 8.9 katrilyon nominal (açıklanan geri alım fiyatlarıyla 8.5 katrilyon lira net değerli) senedin, 3 yıl ve 5 yıl vadeli dövize endeksli 1 yıl ve 2 yıl vadeli TL tahvillerle değiştirilmesine karar verildi.

Birinci grup senetler için, nominal bazda ihale teklifi 2.3 katrilyon, rekabetçi olmayan teklif 4 katrilyon olmak üzere, birinci grubun toplam teklifi 6.4 katrilyon lira, neti 5.7 katrilyon TL oldu.

İkinci grup senetler için nominal 2.8 katrilyon teklif gelirken, rekabetçi olmayan teklif tutarı 1.8 katrilyon lira oldu. Toplam nominal teklif 4.6 katrilyon TL, bunun neti ise 5 katrliyon lira oarak belirlendi.

Bir ve ikinci grup, toplam olarak değerlendirildiğinde; nominal 11.4 katrilyon teklif geldi, rekabetçi olmayan tekliflerle birlikte 10.8 katrilyon lira teklif gelmiş oldu.

REKABETÇİ OLMAYAN TEKLİFLERİN HEPSİ KARŞILANDI

İhale sonucunda, rekabetçi olmayan tekliflerin hepsi karşılandı. Birinci grup ihaleden net 1 katrilyon 487 trilyon TL, ikinci grup ihaleden ise net 1 katrilyon 537 trilyon olmak üzere, iki grup ihaleden toplam 3 katrilyon TL kabul edildi. Rekabetçi olmayan teklifler eklendiğinde, toplam kabul edilen takas tutarı net 8 katrilyon 485 katrilyon lira olarak gerçekleşti.

Böylece, toplam teklifin, net tekliflerin yüzde 78.5'i karşılandı.

Her iki ihale gurubun da 100 TL nominal değerli 3 yıl vadeli senetler için oluşan ihraç fiyatları ve getiri oranları da, şu şekilde sonuçlandı;

Birinci grup için ihraç fiyatı 83.628 TL, getiri oranı yaklaşık yüzde 14.89,

İkinci grup için ihraç fiyatı 84.563 TL, getiri oranı ise yaklaşık yüzde 14.45.

Öte yandan Kamu Finansman Genel Müdürü Şaylan, oluşan bu fiyatlar sonrasında takas işlemi, ihraç edilen tahvil tutarları konusunda da şu bilgilere yer verdi:

"3 yıl vadeli dövize endeksli senetler için, net tutar 2.8 katrilyon TL, 5 yıl vadeli dövize endeksli senetler için aynı tutar, bildiğiniz gibi bir bölü 3, bir bölü 3 tutarında dağıtıyoruz. Yalnız TL tahvilerde bir bölü 3 toplam oran olmak üzere, dağılımları bir yıl ve 2 yıl vadeli arasında ise şu şekildedir; Bir yıl TL vadeli cinsinden senetler 1.6 katrilyon TL, 2 yıl TL cinsinden vadeli senetler ise 1.1 katrilyon liradır. Toplam net olarak 8 katrilyon 485 trilyon TL'dir.

Değişik bir gösterge olarak da, net bazda yaklaşık 4.8 milyar dolar ABD doları tutarında, dövize endeksli 2.8 katrilyon TL cinsinden değişken faizli tahvil ihraç edilmiş bulunmaktadır."

İÇ BORÇ STOKUNUN VADESİ UZADI

Şaylan'ın verdiği bilgiye göre, takas işlemiyle iç borç stokunun vadesi de uzadı.

Buna göre yapılan takas işlemiyle, ortalama vadeye kalan gün sayısı yaklaşık 5.3 ay olan nominal 8.9 katrilyon tutarındaki senet, ortalama vadesi 37.2 ay olan tahvillerle değiştirildi. Böylece, iç borç stokunun vadesi de bu şekilde uzatıldı.

2001 yapılacak olan ve 17 Haziran 2001 yani bugün itibariyle kesinleşmiş olan iç borç itfaları, takas öncesi ve takas sonrası karşılaştırıldığında da ilginç sonuçlar ortaya çıkıyor.

İÇ BORÇ İTFASI AZALACAK

Bu yılın Haziran-Aralık döneminde toplam şu an itibariyle kesinleşmiş itfa, takas öncesinde 45 katrilyon 891 trilyon lira idi. Takas sonrası söz konusu tutar 40 katrilyon 176 trilyona indi. Buna göre takas işlemi sonucunda, iç borç itfaları 5 katrilyon 715 trilyon azaldı.

Geri alınan senetlerin 2001 yılındaki toplam itfayı azaltıcı etkisiyle, 2001 yılının kalan bölümünde borçalanma ihtiyacı da düştü.

Takası yapılan kısa vadeli senetlerin takas yapılmasaydı, itfa tarihindeki yeniden finansmanı için gereken borçlanmanın azalması da dikkate alındığında, 2001 yılının kalan bölümü için takas işleminin sağladığı borçlanma ihtiyacındaki azalma, aslında itfalardaki azalmadan daha fazla. 2001 yılının kalan döneminde iç borçlanma ihtiyacının bu kapsamda 7.6 katrilyon lira azalacağı bekleniyor.

1.9 KATRİLYON FAİZ TASARRUFU

Kamu Finansmanı Genel Müdürü Şaylan'ın verdiği bilgiye göre, 2001 yılında borçlanma ihtiyacındaki bu azalma, aslında 2002 yılındaki borçlanma ihtiyacını da olumlu yönde etkileyecek.

Öte yandan yapılan takas işlemi sonucunda, 2001 bütçesinde nakit bazda yaklaşık 1.9 katrilyon lira tutarında faiz tasarrufu da sağlandı.

HAZİRAN PROGRAMINDA REVİZYON

Bu kapsamda, Haziran ayı borçlanma programını açıklarken, takas işlemine bağlı olarak, gerekirse Haziran ayında vadesi yapılacak ihalelerin minimum limitinin aşağıya doğru değiştirilebileceği belirttiklerini vurgulayan Şaylan, bu kapsamda bir revizyon ihtiyacı oluştuğunu, yarın bu miktar düzenlemesinin kamuoyuna duyurulacağını belirtti.

Şaylan konuşmasında bitiminde, "sonuç olarak takas işlemi gerek bankacılık sektörünün döviz riskinin azaltılması yardımcı olması, gerekse hazinenin iç borç stokunun vadesinin uzatılması ve borçlanma maliyetinin düşmesi yoluyla iç borçların çevrilmesinde, önemli ölçüde rahatlık sağlayacak şekilde sonuçlanmıştır" dedi.