Sadi Özdemir
Oluşturulma Tarihi: Haziran 23, 2009 00:00
İtalyan kravat kumaşı markası Romano Botta’nın isim hakkını izinli olarak 1990’dan beri kullanan Halil Kanpak, Rusya’da kendisine ait 10 mağaza ve 80 bayide 700-1200 dolara takım elbise, 250-500 dolara ayakkabı ve 150 dolar ve üstü fiyatlara gömlek satıyor.
DÜNYACA ünlü ’turizm alışverişi’ merkezlerimizden Laleli’de iki kuşaktır tüccarlık yapan Kanpak Ailesi’nin erkek giyim markası Romano Botta, Rusya’da kendilerine ait 10 mağaza ile 80 bayisine gerçekleştirdiği normal ihracatla geçen yıl 10 milyon doları yakaladı. Laleli’deki showroom’lardan da 10 milyon dolarlık ek ciro yapmayı başaran Romano Botta’ın sahibi Halil Kanpak, "İtalyan tarzını Ruslara uyarladık. 700-1200
dolar arası takım elbise, 250-500 dolar arasında ayakkabı ve 150 dolar üzerinde fiyatlarla da gömlek satıyoruz. Hedefimiz Rusya’da 5 yıl içinde 40 mağazaya çıkmak" diyor.
Şanlıurfalı terzinin oğlu
Babası Mahmut Kanpak’ın 1956’da Şanlıurfa’ya bağlı Siverek’ten İstanbul’a gelip terzi dükkanı açtığını belirten Halil Kanpak, şöyle başlıyor anlatmaya: "Babam İstanbul’u hayatında ilk kez askerlikte görmüş ve İstanbul’a gelmeyi kafasına koymuş. 1956’da geliyor ve Fatih’te bir terzihane açıyor. Güzel işler yapıyor. Ancak 1960’da askeri darbe olunca piyasada işler bir anda donuyor. O da 1961’de tekrar memleketine geri dönüyor ama İstanbul hayalleri bir türlü bitmiyor."
1970’te tekrar İstanbul
1970’lerde babası Mahmut Kanpak’ın tekrar İstanbul hayali için yola koyulduğunu belirten Halil Kanpak, "Babam ikinci gelişinde ’ne olur ne olmaz’ diye gelmeden önce Yenikapı’da bir daire almış. Terzihanesini de Koksa Pasajı’nda (Edebiyat Fakültesi karşısında) açmış. 1975’lerden itibaren de terzilikten konfeksiyona geçmiş. Ben de hem okula gidiyorum hem işe. 7 yaşında yüksüğü parmağıma bağladılar. Sabah okula gider, öğlen evden sefer tasıyla babama
yemek getirirdim."
Önce Araplar ihya etti Liseyi bitirdikten sonra hemen askere gittiğini ve askerlik sonrası 22 yaşında evlenip babasıyla atölye ve mağazada çalışmaya başladığını söyleyen Halil Kanpak, "Hem dikiyorduk hem satıyorduk. 1980’lerin ilk yarısından itibaren Araplar çok ciddi gelmeye başladı. O zamanlar Iraklılar çok gelirdi ve bir şeyi beğenince bütün renklerinden alırlardı, garip bir zenginlikleri vardı" diyor. Araplardan sonra eski SSCB’nin çözülmesiyle 1990’dan itibaren önce eski Doğu Bloku halkının sonra da Rusların Laleli’ye akın ettiğini hatırlatan Halil Kanpak, şunları söylüyor: "Bu iş bolluğu 1997 Rusya mali krizine kadar sürdü. Kurumsallaşma, tedarik zincirleri, satış pazarlama, marka ve finans yönetimi gibi konularda kendimizi geliştirdik."
Rusya’da çok para batırdım
"SSCB yıkıldıktan sonra hepsi Laleli’ye geldi" diyen Halil Kanpak, "Sahalin’den bile geldiler. Biz de ayaklarına gitmeye başladık" diyor. 1994’te Moskova’ya gittiğini ve eski bir Rus müşteriyle ortak mağaza açtıklarını söyleyen Kanpak, "2 sene sonra iyi bir zararla kapattık. 1997’de showroom açtık. Bulgaristan göçmeni üç soydaşımı yerleştirdim. Bu defa da 1997-98 krizine takıldık. Rubleye yakalandık. Nereye gitsek kriz yakamızı bırakmıyor ama pes etmiyoruz. 2004’te artık Rusya’da mağazalaşma zamanı gelmişti" dedi.
Laleli tüccarı şimdi de Irak ve İran’ı bekliyor
ROMANO Botta’nın sahibi Halil Kanpak, Rus müşteri profilinin değişmesine paralel olarak Laleli’nin de büyük değeşim gösterdiğini söylüyor ve Laleli’nin son durumuyla ilgili şu bilgileri veriyor: "Laleli’de dükkánlar halen 10 bin dolar ile 50 bin dolar arasında ve boş yer de yok. Bu, beklentinin hálá çok yüksek olduğunu ama ucuz ürün satılamayacağını da gösteriyor. Dünyanın en iyi kumaşçılarından kumaş alıyoruz ve çok yüksek fason ücretleri ödeyerek diktiriyoruz. Uçuk zengini çıkarsak, A ve B Plus’a ürün yapıyoruz. Laleli’yi yeniden araştırmak lazım. Laleli’de gündemimiz şu anda Irak ve İran. Kuzey Irak’ta bir fuar var oraya dernek olarak komple giriyoruz. Sonra İran’ı düşünüyoruz. Çok ciddi İranlı müşteri gelebilir. Artık İstanbul’a dünyanın neresinden turist gelirse gelsin önce Laleli’ye gelecek. Laleli’nin Laleli olma nedeni de şudur; dünyanın hiçbir yerinde bir showroom’dan koleksiyon bakıp ’akşama hazırla’ diyemezsiniz. Laleli bunu yapabiliyor."
İtalyan markaya Cizre Ulucami kapı tokmağındaki ejderden logo
ROMANO Botta markasının bir İtalyan kravat kumaşı markası olduğunu belirten Halil Kanpak, "1991’den itibaren İtalya’dan kumaş alıyorduk. Çünkü müşteri grubumuzu yukardan seçmiştik. Ünlü İtalyan markaları gibi olmak istiyorduk. İtalyan tarzı ile Rusların anatomisini, renk zevkini birleştirmiştik. Romano Botta da kravat kumaşı aldığımız bir firmaydı. Marka arayışındaydık ve ben bu firmaya ’isminizi erkek giyiminde kullanmak istiyorum’ dedim. Onlar yazılı olarak izin verdiler, İtalyan konsolosluğunun da onayıyla 100 ülkede tescilini aldım" diyor. İtalyan orijinli markası için ilginç bir de logo tasarlayan Halil Kanpak, Cizre Ulu Cami’nin kapısındaki ejder figürlü kapı tokmaklarından bir tanesinin logoya ilham kaynağı olduğunu söylüyor. Kanpak, şöyle konuşuyor: "Ünlü fizikçi ve makine mucidi Ebul-iz İsmail Bin Rezzez El Cezeri tarafından 12’nci yüzyılda kazıma tekniği ile tunçtan yapılmış kapı tokmağındaki sfenks ejderler badem gözlü sivri kulaklı kanatlı yaratıklara benzetilmiş ve birbirlerinin kanatlarını ısırır şekilde duruyor. Ejderlerden biri Dicle diğeri Fırat nehrini ortadaki
aslan başı Cizre insanını, alt bölümdeki kartallar ise savaş gücünü simgeliyor."
Rusya’da 5 yılda 40 mağazamız olacak
RUSYA’da ikinci dönem ilk mağazayı 2004’te Moskova IKEA’da açtıklarını anlatan Halil Kanpak, "Sonra St. Petersburg, Kazan, Yekaterinburg ve Rostov gibi şehirlere yayıldık. Kendimize ait 10 mağazamız oldu. Şu anda da Moskova’da inşa halinde 4 yeni alışveriş merkezinde mağaza açıyoruz. 2’si bu yıl sonu, 2’si de 2010 ilk çeyreğinde açılacak" diyor. Kanpak, eski SSCB ülkelerinde 80 bayii ile birlikte toplam satış noktası sayısının 300’e ulaştığını söylüyor ve şöyle konuşuyor: "Laleli’de de 4 yerimiz var. Hepsi showroom. 70 kişi Rusya’da 80 kişi de Türkiye’de istihdamımız var. Rusya’daki ciromuz 10 milyon doları aştı. Laleli’den de bir o kadar yapıyoruz. Hedefimiz 5 yıl içinde Rusya’da 40 mağazalı zincir olmak. Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın mağaza desteğinden yararlanıyoruz. Turquality için de çalışmalarımız sürüyor."