İstihdam teşvikleri için karar dönemi

1 Ekim’de açılacak olan meclisin öncelikli gündem maddelerinden biri istihdam teşvikleri olacak. 2011 ve 2018 yılında çıkarılan yasal düzenlemelerle, hem ilave çalışan hem de kadın ile genç ve mesleki yeterlilikleri olanları istihdam edenler için prim desteği uygulanmaya başlanmıştı. Çalışma dünyasının en çok yararlandığı teşviklerin başında gelen her iki düzenlemenin de süresi, uzatma dönemleri dahil yıl sonunda bitiyor. Bu nedenle teşviklerin devam edilmesi veya revize edilmesi yönünde bir karar alınırsa, 2020 yılı bitmeden gerekli yasal düzenlemenin TBMM gündemine gelmesi gerekecek.

SEKTÖRLERE GÖRE FARKLI

İlave istihdam teşviki, 2018 yılından bu yana uygulanıyor. 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen geçici maddelere göre, son 3 ayda herhangi bir yerde 10 günden fazla sigortalılığı bulunmayan ve İŞKUR’a kayıtlı olan işsiz bir kişi, bir özel sektör işyerinde istihdam edilirse, teşvik uygulamaya giriyor. İşyerinin teşvikten yararlanması için de, işe alınan kişinin, bir önceki yıldaki ortalama istihdam rakamına ilave olması gerekiyor. Destek tutarı, sektörlere göre farklılaşıyor. Buna göre imalat veya bilişim sektöründe faaliyet gösteren bir işyerinde istihdam edilecek kişiler için teşvik miktarı daha yüksek oluyor. Bu sektörlerde 7 bin 848 TL’ye kadar hesaplanan kazanç üzerinden sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı, diğer sektörlerde ise asgari ücret üzerinden hesaplanan primler işsizlik fonundan karşılanıyor. Teşvik, 31 Aralık 2020’ye kadar istihdam edilen sigortalıları içeriyor ve 12 ay olarak uygulanıyor. Ancak istihdam edilenlerin kadın, genç veya engelli olması durumunda süre 18 aya çıkıyor.

GENÇLER VE KADINLAR

2011 yılından bu yana uygulanan bir diğer teşvik ise, gençler, kadınlar ve mesleki belgesi olanları içeriyor. 2015 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla 2020 yılı sonuna kadar uzatılan teşvikle, özel sektör işverenlerine, işe aldıkları 18-29 yaş arasındaki erkekler, 18 yaşından büyük kadınlar ve mesleki belge sahibi sigortalılar için, sigorta primine esas kazançlar üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren payının tamamı 6 aydan 48 aya kadar değişen sürelerle İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanıyor.

Kısa çalışmadan normal çalışmaya dönen işyerleri için de, temmuz ayında çıkarılan yasayla normalleşme teşviki uygulanmaya başlandı. Buna göre normal çalışmaya dönen işyerlerine, yıl sonunu geçmemek üzere, 3 ay süreyle, asgari ücret üzerinden sigortalı ve işveren prim desteği veriliyor. Bu teşvikte ise cumhurbaşkanının 3 aylık süreyi sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak 6 aya kadar uzatma yetkisi bulunuyor.