‘İstihdam paketi’ için karar haftası

Çalışmaları hızlandırılan istihdam paketi için bu hafta kader haftası olacak. Son dakikada bir değişiklik olmazsa bu hafta meclise sunulacak paketle istihdam için bir dizi teşvik ve yeni çalışma modelleri getirilirken, işsizlik sigortası primleri hem işçi, hem de işveren için geçici bir süre arttırılıyor. Paketin içinde yer alacağı açıklanan düzenlemelerin bazıları için yasal değişiklik gerekmiyor. Bunların başında da işten çıkarma yasağı geliyor. Nisan ayında kabul edilen yasaya göre, işten çıkarma yasağı 17 Temmuz’a kadar geçerli. Ancak yasada, bu sürenin 3 ay daha uzatılması için Cumhurbaşkanına yetki verilmişti. Bu kapsamda işten çıkarma yasağı ve ücretsiz izin uygulaması için yeni bir yasa çalışmasına ihtiyaç duyulmuyor.

Paketin önemli bir unsuru da kısa çalışma ödeneği olacak. Ancak kısa çalışma ödeneği düzenlemesi tekrar faaliyete geçen işyerleri için değişecek.

PRİM DESTEĞİ

Normalleşme düzenlemesi olarak tanımlanan desteğin nasıl olacağı da şekillenmeye başladı. Buna göre, işten çıkarma yasağının geçerli olduğu dönemde, normalleşen işyerleri için bu kez maaş değil prim desteği verilecek. İşverenlerin kısa çalışma veya ücretsiz izinden normal çalışmaya geçirdiği tüm çalışanları için primler, devlet tarafından karşılanacak. Buna göre asgari ücretli bir çalışan için 2 bin 324 TL düzeyindeki ücreti işveren tarafından karşılanacak, ücretin üzerindeki 868 TL’lik prim yükünü ise kamu üstlenecek.

İŞÇİ PAYI DA ARTACAK

Çalışmanın önemli unsurlarından biri de işsizlik sigortası primleri olacak. Kısa çalışma ödeneği, ücretsiz izin desteği gibi bütün ödemelerin kaynağı olan işsizlik sigortasına işçi ve işverenden yapılacak kesintiler, geçici bir süre için artırılacak. Halen işsizlik sigortasına işverenlerden 2 puan, işçilerden ise bir puanlık kesinti yapılıyor. Bu oranlar iki katına çıkarılacak. Buna göre asgari ücretli bir çalışan için işveren 2 puana denk gelen 58 lira yerine 4 puana denk gelen 117 TL prim ödeyecek. Benzer şekilde işçi payı da 29.4 TL yerine 58.8 TL olacak. Bu uygulamanın yıl sonuna kadar geçerli olması planlanıyor. Prim artışının gerekçesi olarak, işsizlik sigortası fonundan yapılan yüklü ödemeler sonrası fonun gelirlerini artırmak olarak gösteriliyor.

GENÇLER İÇİN YENİ DÜZENLEME

Gençler için de bir dizi düzenleme olacak. Buna göre 25 yaş altı çalışanlarla, belirli süreli iş sözleşmeleri daha kolay şartlarda yapılabilecek. Burada iki yılı geçmemek üzere, objektif koşul aranmadan ve işin niteliğine bakılmaksızın sözleşme imzalanabilecek. Ayrıca 25 yaşın altındaki gençler, ayda 10 günden az çalışıyorlarsa sadece iş kazası ve meslek kazasına karşı sigortalandırılarak, istihdam edilebilecek. Bu kişiler için, prime esas günlük kazanç alt sınırının yüzde 2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödenmesi yeterli olacak. Emeklilik sigortasını ise, istihdam edilen genç isterse, kendi yatıracak.

PAKETTE BAŞKA NELER VAR?

50 yaş ve üzerindeki vatandaşlardan kısmi çalışmaya geçmek isteyenlere gelir vergisi istisnası tanınacak ve kısmı zamanlı çalışmadan arta kalan gün sayısı kadar emeklilik primleri ödenecek. Normalleşme döneminde ilave istihdam edilecek her bir çalışan için ek destek sağlanacak. İlave istihdam edilen her bir kişinin işverene tüm maliyetinin yaklaşık yüzde 40’ı kamu tarafından karşılanacak. 2019 yılı başından fesih kısıtının yürürlüğe girdiği tarihe kadar olan dönemde, en düşük istihdama ilave olarak işe alınacaklar için bu destek geçerli olacak. 2019 yılı başından fesih yasağının başladığı nisan ayına kadar herhangi bir işyerinde çalışıp işsiz kalmış ya da çalışan kişilerin son çalıştıkları işverene başvurması sağlanacak. İşveren bu kişileri işe alarak normalleşme sürecinde tam zamanlı çalıştırabilecek. İşveren, bu çalışanları işe aldığında çalıştırma imkânı yoksa ücretsiz izne de çıkarabilecek. İşveren bu iki imkânı da kullanamıyorsa, işçinin Türkiye İş Kurumu’na (İŞKUR) başvurması sağlanacak. Bu durumda 1770 liralık ücretsiz izin desteğine devam edilecek.