İşte tartışılan o ev

Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz'ın, Viktor Çernomirdin ile 1999 yılında ‘‘Gazprom'a ait evde görüştü’’ diye büyük tartışmaya yol açan binayı arkadaşımız Nerdun Hacıoğlu, Moskova' da buldu. Binada şu anda ‘‘Nestra’’ adlı şirket faaliyet gösteriyor. Ancak görüşmenin yapıldığı tarihte Mesut Yılmaz’ın da dediği gibi bina ‘Çernomırdin-2000 Vakfı’’ na tahsis edilmiş. Çernomirdin, ‘Evimiz Rusya’ Partisi’nin seçim faaliyetini bu binada sürdürmüş.

Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz'ın, 1999 yılında Moskova'ya yaptığı ziyaret sırasında, Viktor Çernomirdin ile görüştüğü ev, Türkiye'de büyük bir tartışma yarattı.

Bazı çevreler Yılmaz'ın Çernomirdin'le görüştüğü evin, ‘‘Gazprom’’ şirketine ait olduğunu öne sürdü.

Yılmaz ise görüşmeyi yaptığı evin Çernomirdin'in o dönemde genel başkanlığını yaptığı ‘‘Evimiz Rusya’’ partisine ait bir bina olduğunu söylüyor.

Hürriyet'in Moskova Temsilcisi Nerdun Hacıoğlu tartışma oluşturan bu eve gitti.

Bu evle ilgili bazı bilgiler topladı.

İşte Türk siyasetine giren Moskova'daki meşhur evin hikayesi.

KAMERALI ZİL

Yılmaz'ın 20 Eylül 1999 günü eski Rusya Başbakanı Viktor Çernomirdin ile görüştüğü ev, Novokuznetskaya'' sokağının 24/1 adresinde bulunuyor.

İki sokağın köşesini yapan pembe renkli, tipik Moskova mimarisine göre inşa edilmiş evin ne duvarında, ne de kapısında herhangi bir tabele veya yazı yer almıyor.

İki katlı pembe boyalı binanın girişinde kameralı bir zil var. Binanın fotoğrafını çektikten sonra kapıya gelerek zile bastım. İçerden bir ses 'Siz kimsiniz ve kimi arıyorsunuz'. diye sordu.

Türk gazetecisi olduğumu ve bina hakkında burada bulunan yetkililerden bilgi almak istediğimi söyledim. Verilen cevap ‘‘Saat beşi geçti. Şu an sizinle görüşebilecek hiçbir yetkili yok. Pazartesi gelin bir daha deneyin. Biz yalnız koruma görevlisiyiz. Hiçbir açıklama yapamayız’’ oldu. Novokuznetskaya sokağından ayrılacağım sırada bina bahçesine iki son model cip girdi. Arkasından yol kenarına park eden başka bir araçtan çıkan kişi aynı binaya girdi.

ŞOFÖRÜN CEVABI

Şoföre yaklaşarak sordum ‘‘Bu bina kimin?’’

Şu cevabı aldım: ‘‘Tam olarak bilmiyorum. Ben az önce Çernomirdin'in yardımcılarından birini getirdim. Bir evrak alıp çıkacak. Ona sorun. Ama benim bildiğim bu bina Çernomirdin'in Moskova'daki üç yapısından biri.’’

Yarım saat kadar bekledikten sonra içerden adını tanışmamızdan sonra öğrendiğim Andrey Aleksandroviç çıktı. Kendisine de aynı soruyu yönelttim. Sorumu oldukça tuhaf karşılayan Andrey, ‘‘Ben o yıllar Çernomirdin'in bu binadaki işlerini takip etmedim. Siz en iyisi onun basın danışmanını arayın. O sorunuzu aydınlatabilir’’ dedi.

Verilen telefonu aradığımda Çernomirdin'in basın danışmanı Valentin Sergeyev'in yerinde olmadığı ve Pazartesinden önce de olmayacağı söylendi.

Adresten yetkili birisinden hiçbir somut yanıt alamadan ayrıldım.

Ardından Moskova adres kayıt danışma bürosunu telefonla aradım ve bu adreste kayıtlı şirket adını sordum. Moskova şehir danışma bürosu Novokuznetskaya sokak 24/1 adresinde şu an kayıtlı petrol sigorta şirketi ‘‘Nestra’’nın bulunduğu söylendi.

İki yıl öncesi kayıtlar hakkında ise ellerinde bilgi bulunmadığı da belirtildi.

719'LU TELEFON

Ancak ilginç bir nokta var. Moskova şehir şirket kayıtlarındaki petrol sigorta şirketi Nestra telefonları dikkatimizi çekti. Novokuznetska sokağı ve bu semtteki tüm telefon numaraları 951 ve 953 sayılarıyla başlıyor. Oysa Nestra şirketinin telefonlarının ilk üç rakamı 719. Yani Gazprom merkez binasındaki telefonların 719 ile başladığı gibi.

Binanın mülkiyetine gelince.

Bazı Rus meslekdaşlarımız 1999 Rusya seçimleri öncesinde bu binanın ‘‘Gazprom Konukevi’’ olarak kullanıldığını söylüyorlar.

O tarihlerde Çernomiridin de Gazprom'un Olağanüstü Hissedarlar Toplantısında Gazprom Yönetim Kurulu başkanlığına getirilmiş.

Ancak Çernomiridin aynı günlerde seçime hazırlanan ‘‘Evimiz Rusya’’ partisinin de genel başkanıydı.

ÇERNOMİRDİN VAKFI

Bunun üzerine o günlerde Rus haber ajanslarının seçimle ilgili haberlerine baktım. Rus haber ajansları tarafından 1999 yılında geçilen haberleri incelediğimizde bu adreste o dönemde ‘‘Çernomırdin-2000 Vakfı’’ binasının yerleşik olduğu tespit edilebiliyor.

Bu vakıf ta Çernomiridin'in genel başkanlığını yaptığı ‘‘Evimiz Rusya’’ ile ilgili. Bu da binanın, Yılmaz'la görüşmenin yapıldığı tarihlerde, Çernomiridin'in seçim kampanyası için kullanıldığını ortaya koyuyor.

Yani Yılmaz, ‘‘Ben Çernomiridin'le o binada Evimiz Rusya Partisi'nin genel başkanı olarak görüşmeye gittim’’ derken, bu bakımdan haklı.

Gerçekten de Çernomiridin, o tarihlerde seçim kampanyasının bir bölümünü o binadan yürütmüş.

SONRAKİ GÖRÜŞME

Araştırmamız sırasında bir başka ayrıntıya da ulaştık.

O tarihte Yılmaz'la birlikte Moskova'ya giden Enerji Bakanı Cumhur Ersümer, bu görüşmeden bir gün sonra Gazprom Genel Müdürü ile Gazprom binasında görüşmüş.

O görüşmeye Mesut Yılmaz katılmamış.

KİRAYI KİM ÖDÜYOR

Binanın kime ait olduğunu tesbit etmenin şu güçlüğü de var. Bina, Mosokva'nın en eski bölgelerinden birinde bulunuyor. Komünist dönemde mülkiyet hakkı olmadığı için, ancak kiralama söz konusu olabiliyordu.

Bu durumda şöyle bir soru akla geliyor.

Çernomirdin 2000 Vakfı'nın kiralarını kim ödedi.

Bunu tesbit etmemiz mümkün olmadı.

Mavi Akım boruları Temmuz'da döşeniyor

Rusya'nın doğalgaz şirketi Gazprom'un Birinci Başkan Yardımcısı Yuri Komarov, Mavi Akım projesiyle ilgili Karadeniz'e boru döşeme işinin Temmuz'da başlayacağını açıkladı. Komarov, Karadeniz'in sığ bölgelerinde boruları döşeyecek İtalyan gemisinin 17 Temmuz'da Türkiye'ye geleceğini ve 26 Temmuz'dan itibaren de boruları döşemeye başlayacağını söyledi.

Komarav derin bölgede boru döşeyecek Saipem-7000 gemisinin de, 3-9 Ağustos tarihleri arasında Karadeniz'e gelmesinin planlandığını ve geminin 3 hafta içinde hazır hale getirileceğini, eylül ayının ilk haftasından itibaren de çalışmaya başlayacağını kaydetti.

Komarov, asıl güçlüklerin geride kaldığını, gerekli olan anlaşmaların, finansmanla ilgili sözleşmelerin bitirildiğini kaydetti. Komarov, güçlüklerin teknik düzeyde değil, bürokrasiyle ilgili olduğunu bildirdi.