ULUSLARARASI Rekabet Araştırmaları Kurumu (URAK) Türkiye’de ilk kez illerin rekabetteki yerini ortaya koyan bir endeks açıkladı. Endekse göre İstanbul ezber bozmayarak Türkiye’de en rekabetçi ilk olarak öne çıktı. İzmir tanınırlık konusunda Manisa’nın yaşam kalitesi açısından da Eskişehir’in gerisinde kaldı. Kişi başına mevduat miktarı açısından ise Ankara tüm illeri geride bıraktı. Prof. Kerem Alkin’in liderliğinde gerçekleştirilen ve 4 yıl süren çalışmalar sonucunda ortaya çıkan endekse göre sonuçlar şöyle:
Birinciyle arada uçurum var
Türkiye’nin rekabette en üstün beş ilini sırasıyla İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Kocaeli oluşturuyor.
Rekabet günü en düşük şehirler ise Şırnak Ardahan, Hakkari Bayburt ve Iğdır oluyor
Rekabet gücü açısından birinci olan İstanbul ile ikinci Ankara arasında bile büyük bir uçurum göze çarpıyor. İstanbul’un puanı 83.53 olurken, ikinci Ankara 48.2’de, İzmir ise 43.2’de kalıyor.
Yaşam kalitesinde Ankara liderBir ilde kişi başı düşen öğretim üyesi sayısından kişibaşına işlenen suç miktarına kadar birçok alt değişkene göre belirlenen Beşeri sermaye ve Yaşam kalitesi endeksinde birinciliği alan il Ankara oldu.
İstanbul endekste ikinci sırayı alırken bir tükseköğrenim programından mezun kişi sayısına göre Türkiye lideri olan Eskişehir de üçüncü oldu.
İzmir’in dördüncü olduğu listede beşinciliği ise Antalya aldı.
İzmir markalaşmada geride
Bir ilde gerçekleştirilen marka ve patent sayısı gibi konulara göre oluşturulan Markalaşma Becerisi ve Yenilikçilik Alt Endeksinde lider il yine İstanbul oldu.
Ankara’nın ikinci olduğu listede ilk beşte yer alan illeri Bursa, Konya ve Kayseri oluşturdu.
Gaziantep ve Denizli’nin ardından Manisa’nın geldiği Endekste İzmir, Manisa’nın ardından dokuzuncu sıraya oturdu.
Üretim potansiyeli İzmir’deİldeki yatırımlardan elektrik tüketimine göre birçok alt değişkene göre oluşturulan Ticaret Becerisi ve Üretim Potansiyeli endeksine göre İstanbul birinci, İzmir ise ikinci sırada yer aldı.
Ankara’nın üçüncülüğü aldığı endeske göre Kocaeli, Bursa ve Gaziantep ilk beşi oluşturdu. Endejkste soon iki sırayı Bayburt ve Tunceli aldı.
En erişilebilir İstanbulADSL abone sayısı, telefon aboneliği ve ulaşım yatırımları gibi değişkenlere göre belirlenen Erişilebilirlik endeksinde
İstanbul yine lider oldu.
İzmir’in ikinciliği aldığı endekste kocaeli üçüncülüğü aldı. Ankara ise Hatay’dan sonra ancak beşinci sıraya yerleşebildi.
Çanakkale’de köprü olsa, İstanbul gibi olur muyduCOĞRAFİ açıdan İstanbul’a büyük benzerlik gösteren Çanakkale rekabetçilikte 26 ’ıncı sırayı aşamadı. Prof. Kerem Alkin, "Çanakkale bir köprü yapmış olsa, acaba 26 yerine 14 ’üncü sırada olur muydu? Yerel yönetimlerin bu gibi konuları göz önünde bulundurup tavır alması önemli" dedi.
’Uçak düştü’ diye korkmayın, Isparta seferini kaldırmayınŞEHİRLERARASI sefer yapan bir uçağın düşmesi nedeniyle gündeme gelen Isparta rekabet sıralamasında 81 il içinde 25’inci oldu. O kazanın ardından Ispartada uçak bileti satılması için bedava bilet dağıtıldığını hatırlatan Prof. Kerem Alkin, şunları söyledi: "Ispartalılar uçağa binmeyerek düzenli olarak tarifeli uçak seferini engellerlerse, şehrin rekabetçiliği gölgelenir. İlin potansiyelini kendi elleriyle öldürmüş olurlar."
Tek sektörle gelişen illere, hayalet şehir Detroit tehdidi
TÜRKİYE’de illerin belirli sektörlerle anılmasının bir avantaj olmadığını ifade eden Prof. Kerem Alkin, bu durumu şöyle açıkladı: "ABD otomotiv endüstrisi ile ilgili sıcak tartışmaları izliyoruz. Otomotiv endüstrisi zor günler geçirirken ’Detroit bir süre sonra hayalet şehir mi olacak’ kaygıları artıyor.Bu nedenle sektörel çeşitlendirme büyük önem taşıyor. Örneğin Dubai turizm ve gayrimenkul yatırımlarıyla şimdiden petrol sonrası döneme hazırlanıyor.Böyle bir değişim sunarak yok olmamayı ve ayakta kalmayı hedefliyor."
Yerel seçimler öncesi tepkileri göze aldık
REKABETÇİLİĞİN kalıcı krizlerin geçici olduğunu belirten URAK Yönetim Kurulu Başkanı Ali
Koç, endeksi açıklarken
yerel seçim öncesinde bazı tepkileri alabileceklerini söyledi. Dünya Ekonomik Forumu’nun yayınlamış olduğu "2008-2009 Küresel Rekabetçilik Raporuna göre, Türkiye’nin rekabetçilikte 10 sıra düşerek 63’üncü sıraya gerilediğini ifade eden Koç, şöyle devam etti: "Şehirler uluslararası rekabet yarışının ana unsuru konumundalar. Hepimiz aynı gemideyiz. Türkiye’nin refahı hepimizin refahı. Refah seviyesinin yükselmesi için Türkiye, hedeflediği ekonomik potansiyele ulaşmalı. Dünyada bugün marka haline gelmiş pek çok şehir önce rekabet aynasından kendisine bakmayı öğrendi. Türkiye olarak hem ülke hem şehir bazında rekabet aynasındaki görüntümüzün farkına varmalıyız. Bu konudaki en büyük yanılgılardan biri ’rekabet’ ile ’teşvik’ kelimelerinin birlikte anılması oluyor. Doğru teşvik elbette bir itici güçtür, ama her şey değil. Rekabetçiliğin dinamosunun teşvik beklentisi olmaması gerekiyor."
Yerel yönetimle Batman 49’uncu oldu
ENDEKSTE rekabetçiliğin doğudan batıya, kuzeyden güneye doğru artış göstetrdiğini ifade eden URAK Genel Koordinatörü Melih Bulu, "Batman 81 il içinde rekabetçilikte 49 ’uncu oldu. Batman’ın 49 ’uncu olması şehirde yönetimin başarısını gösteriyor. İllerin başarısının sadece teşviğe bağlı olmadığını gözler önüne seriyor" dedi.
TUİK paylaşmadı bazı şeyler eksik kaldı
ENDEKSİ hazırlarken birçok farklı veriyi bir araya topladıklarını ifade eden Prof. Kerem Alkin, illerin Gayri Safi Yurtiçi Hasılasını ise endesk dışı bırakmak zorunda olduklarını söyledi. Türkiye’de 2001 yılından bu yana kamuoyuna il bazında gayrisafi yurt için hasıla açıklanmadığına dikkat çeken Alkin "Bu tür endekslerin yurt için performsnsın açıklanması endekse büyük katkı sağlar. Turkiye İstatistik Kurumu (TUİK) ve Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) açıklarsa bundan sonra yer vermek isteriz" dedi.
İllerin ’EN’ leri
URAK’ın endeksine göre illerin lider oldukları konular şöyle:
ESKİŞEHİR: Kişibaşına öğretim elemanı ve yesi sayısı, ildeki bir yüksek öğrenim programından mezun olan kişi sayısı, kişi başına düşen alışveriş merkezi metrekaresi
ANKARA: İldeki bir doktora programından mezun olan kişi sayısın, kişibaşına uzman hekim sayısı, kişibaşı mevduat, şehirleşme oranı, kamu yatırımı
İSTANBUL: Mesleki ve teknik liseden mezun kişi sayısı, kullanılan kredi miktarı, tahakkuk eden vergi miktarı, ihracat hacmi, dış ticaret yapan firma sayısı, iç talep potansiyeli, kişibaşına ADSL aboneliği, kilometrekareye düşen araç sayısı, haberleşme ve kamu alanında kamu yatırımı
KIRŞEHİR: ÖSS’yi kazanma oranı
ISPARTA: Kişibaşı hastane yatağı sayısı
BOLU: Kişibaşına işlenen suç miktarı
ANTALYA: 5 yıldızlı otel yatak kapasitesi
İZMİR: Kişibaşına mesken ve sanayi elektrik tüketimi
NEVŞEHİR: Bir önceki yıla göre açılan şirket sayısındaki değişim
TRABZON: Bir önceki yıla göre kapanan şirket sayısındaki değişim
MUĞLA: Kişibaşı sabir telefon aboneliği