Ä°ÅŸsizlik Fonu’nda ‘çok para birikti’ sıkıntısı

Ä°ÅŸsizlik Sigortası Fonu’nda bugüne kadar 14.4 katrilyon lira birikirken, iÅŸsizlere yapılan ödeme sadece 372.6 trilyon lirada kaldı. TBMM KÄ°T Komisyonu, 14.4 katrilyon liranın nasıl eritileceÄŸine formül ararken, Fon’un gelirlerinin azaltılması da planlanıyor. YILLARDIR kamu açıklarıyla boÄŸuÅŸan TBMM KÄ°T Komisyonu, bugünlerde sürpriz bir kamu fazlasıyla uÄŸraşıyor. Kamu kuruluÅŸlarını denetlemekle görevli olan KÄ°T Komisyonu, Türkiye Ä°ÅŸ Kurumu tarafından yönetilen Ä°ÅŸsizlik Sigortası’nda müthiÅŸ bir fazla kaynakla karşılaÅŸtı. Komisyon, ÅŸimdi Ä°ÅŸsizlik Sigortası Fonu’nda biriken 14.4 katrilyon liranın nasıl eritileceÄŸi konusunda arayış baÅŸlattı. Ä°ÅŸsizlik Fonu’nda 4 yılda tam 14.4 katrilyon lira birikirken, bu fondan iÅŸsizlere 2 yıl içinde sadece 372.6 trilyon lira iÅŸsizlik ödeneÄŸi verildi. Mevcut yasayla gelir ve gider arasındaki büyük dengesizliÄŸin giderilemeyeceÄŸini anlayan Ä°ÅŸ Kurumu yönetimi, ÅŸimdi giderleri bir yandan azaltıp bir yandan da iÅŸsizlik sigortası ödemelerini artırarak parayı eritmenin yolunu arıyor. TBMM KÄ°T Komisyonu Ãœyesi CHP Yozgat Milletvekili Emin Koç, ‘İşsizlik Sigortası’nda biriken bu paranın işçiler lehine daha etkin kullanımı için Komisyon olarak yapılacak yeni yasaya destek olacağız’ dedi. Koç, devletin yıllardır sosyal güvenlik kurumlarında oluÅŸan dev açıklarla uÄŸraÅŸtığını anımsatarak, ‘Burada oluÅŸan fazlayı, devletin mali imkanları ölçüsünde daha etkin bir ÅŸekilde kullanmak gerekir. Ä°ÅŸsizlik Sigortası’na daha iÅŸlevsel bir düzenleme kurmak gerekiyor’ dedi.PARAYI AZALTMA HAZIRLIÄžI: Ä°ÅŸsizlik Sigortası Fonu’nu yöneten Türkiye Ä°ÅŸ Kurumu, fonun para kaynağı olan işçilerden kesilen iÅŸsizlik ödeneÄŸinin azaltarak, iÅŸsizlere ödenen paranın artırılmasını öngören bir yasa taslağı hazırladı. Ä°ÅŸ-Kur yönetimince hazırlanarak Çalışma Bakanlığı ile TBMM KÄ°T Komisyonu üyelerine de verilen yasa taslağında, yasadan yararlanmak için 120 gün kesintisiz prim ödeme zorunluluÄŸunun kaldırılması, iÅŸsizlik sigortası yardımından yararlanma koÅŸullarının kolaylaÅŸtırılması, iÅŸsizlik sigortası ödenti tutarlarında sigortalılar lehine iyileÅŸtirmeler yapılması öngörülüyor.Ä°ÅžSÄ°ZLÄ°K ÖDEMESÄ°: 4857 sayılı yasaya göre halen iÅŸsizlik maaşı almaya hak kazananlara, asgari ücret tutarından fazla iÅŸsizlik ödemesi yapılamıyor. Kurum tarafından hazırlanan yasa taslağında bu konuda da yeni bir düzenleme getiriliyor. Buna göre, iÅŸsizlik sigortası primlerinin, brüt maaÅŸlar üzerinden kesilmesi mantığından hareketle, yüksek prim ödeyenlere asgari ücretin üzerinde iÅŸsizlik sigortası ödemesi yapılması da öngörülüyor. Kimler iÅŸsizlik maaşı alıyor?SÄ°GORTALI iÅŸsizlerden son üç yıl içinde 600 gün prim ödeyenler 180 gün, 900 gün prim ödeyenler 240 gün, 1080 gün prim ödeyenler ise 300 gün süreyle iÅŸsizlik ödeneÄŸi alıyor. Verilen bu iÅŸsizlik maaÅŸları, asgari ücreti geçemiyor. Bu kiÅŸilere ayrıca danışmanlık, iÅŸe yerleÅŸtirme ve meslek eÄŸitimi hizmetleri verilerek hastalık ve analık sigortası primleri ödenerek saÄŸlık hizmetlerinin devam etmesi saÄŸlanıyor. Bugüne kadar 396 bin 197 kiÅŸiye toplam 372 milyon 682 bin YTL iÅŸsizlik ödeneÄŸi verildi.14.4 katrilyon nasıl birikti 21 Åžubat 2005 tarihi itibariyle Ä°ÅŸsizlik Fonu’nda biriken toplam para 14 katrilyon 430 trilyon lira. Bu paranın 4 katrilyon 475 trilyon lirası işçi ve iÅŸveren primlerinden, 1 katrilyon 511 trilyon lirası devlet katkısından, 7 trilyon 244 milyar lirası idari para cezalarından ve 8 katrilyon 436 trilyon lirası da faiz gelirlerinden elde edildi.Ä°ÅŸveren ödeyemezse maaÅŸ Fon’dan MEVCUT yasada sosyal nitelikli çok sayıda düzenleme olmasına karşılık, bu düzenlemelerin saÄŸlıklı ÅŸekilde uygulanamadığı da KÄ°T Komisyonu tarafından tespit edildi. Yasada zor duruma düşen iÅŸyerlerinde çalışan işçiler için ‘Ücret Garanti Fonu’ bulunuyor. Buna göre, ödeme güçlüğüne düşen iÅŸvereninden ücretini alamayan işçilere, Ä°ÅŸ Kurumu birimlerine baÅŸvurmaları halinde son üç aylık ücretleri 30 gün içinde ücret garanti fonundan ödeniyor. İşçinin mesaisinin azalarak maaşının düşmesi durumunda, Ä°ÅŸ-Kur ücret takviyesi yapıyor. 4857 sayılı Ä°ÅŸ Kanununun 65. maddesine göre, haftalık çalışma süresi geçici olarak azalan veya faaliyeti tamamen veya kısmen geçici olarak durdurulan iÅŸverenin işçilerine, çalıştırılmadıkları üç aylık süre için iÅŸsizlik sigortasından kısa çalışma ödeneÄŸi veriliyor. Â