İşe almadı işini aldı

FACEBOOK’un 19 milyar dolara aldığı ücretsiz mesajlaşma uygulaması WhatsApp’ın hikâyesi Ukrayna’ya dayanıyor. WhatsApp kurucusu Jan Koum 2009’da Facebook’a iş başvurusunda bulunmuş ama kabul edilmemişti.

FACEBOOK’un 19 milyar dolara değer biçerek satın aldığı WhatsApp’ın hikâyesi 1992 yılında başlıyor. Sovyet rejimi’nin etkisini arttırdığı o dönemde Jan Koum adında bir genç, Ukrayna’dan annesiyle beraber Kaliforniya’ya göç ediyor. Koum ve annesi o dönemlerde geçimini yemek fişi toplayarak sağlayadığı için Ukrayna’da kalan ailenin diğer fertlerini bile arayacak para bulamıyor. İşte tam da bu dönemde WhatsApp’ın ilk temelleri atılmış oluyor.

KARANLIK ODADA ÇIKTI

Maddi zorluklarla geçen yaklaşık 10 yılın sonunda Jan Koum, ABD’deki San Jose Devlet Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünü bitiyor. Koum, o dönemin başarılı arama motorları arasında yer alan Yahoo’da çalışmaya başlıyor. Brian Acton ile tanışan Koum, WhatsApp’taki yol arkadaşını seçiyor. 2009 yılında Koum ve Acton, Yahoo’dan ayrılarak kendi girişimlerini kurma kararı alıyor. Karanlık bir odada sadece bilgisayar ekranın ışığı altında çalışan ikili, aylarca ücretsiz mesajlaşma uygulaması üzerine kafa yoruyor. Ancak çok önemli bir başlangıç sermayesi isteyen WhatsApp, ilk aşamada hayata geçirilemiyor. Hatta Koum, Facebook’a giderek iş başvurusunda bulunuyor ve reddediliyor. Koum ve Acton, tüm maddi imkânsızlıklara rağmen gözlerini karartıyor. 2009 yılının eylül ayında ise WhatsApp ilke uygulama mağazalarında yer alıyor.
Milyar dolarlık girişimci Koum, uygulamayı kullanıcılara sunduktan sonra Twitter’a giriyor ve ‘Fight Club’ filmindeki Tyler Durden karakterinin sözlerini paylaşıyor:

REKLAM KARŞITI

“Reklamlar yüzünden ihtiyacımız olmayan, sevmediğimiz otomobillerin ve giysilerin peşinde koşuyoruz”. Filmdeki bu replik aslında Koum’un WhatsApp’taki iş modelini yansıtıyor. Bu modele göre WhatsApp’taki iletişim ücretsiz olacak ve kullanıcılara reklam gösterilmeyecek. Koum, sık sık yıllar önce işe kabul edilmeyen Facebook’u da reklam konusunda sık sık konuşmalarında eleştiriyor. Bu strateji doğrultusunda Koum, WhatsApp’ı reklamsız bir şekilde 2014’e kadar getiriyor. Bugün ise WhatsApp, basit bir mesajlaşma platformundan daha fazlasına sahip durumda. Aylık aktif 450 milyon kullanıcı, günde ortlama 36 milyar adet mesajı WhatsApp üzerinden gönderiyor ve bunun tamamını ise sadece 50 çalışanla gerçekleştiriliyor. Şirketin gelir modeli ise kullanıcılardan aldığı yıllık 1 dolarlık ücret. Mesajlaşma alanında değer yaratan WhatsApp, kullanıcılarından aldığı yıllık 1 dolar ücretle, toplamda 19 milyar dolarlık değere Facebook satılıyor.

Kaçınılmaz son:
REKLAM MODELİ

WHATSAPP’ın yola çıkış gerekçelerinden biri reklamsız model olurken, Facebook ise özellikle son dönemlerde mobil reklamlara odaklanıyor. Bu iki farklı bakış açısı sonucunda WhatsApp’ın yeni gelir modelleri yaratması için çalışılacak. WhatsApp için akla gelen ilk gelir modeli ise reklamlar olacaktır. Böylece Facebook, elindeki kullanıcı verilerini WhatsApp kullanıcılarının verileriyle birleştirerek daha başarılı hedeflemelerle reklam gösterimleri yapabilecek.