İşçiyi göçükten çıkaran karar

İSTANBUL Sarıyer’de Yücel Konut Yapı Kooperatifi’nin site inşaatında 5 yıl önce oluşan göçükte bir işçi toprak altında kalarak yaşamını yitirdi. Ölen işçinin üzerinde kimlik çıkmadı; cenazesi sahipsiz kaldı. Taşeron firma Çağlar Yapı yetkilileri ‘işçimiz değil, tanımıyoruz’ diye ifade verdi. Ölen işçi kimsesizler mezarlığına defnedilmek üzereyken durum ortaya çıktı: Kaçak işçi olarak çalışan bir Türkmenistan vatandaşı. Türkmenistan’da bulunan eşi yol parası bulamadığı için cenazeyi almaya gelemedi. Uzun uğraşlar sonrası ölen Türkmen’in ailesi adına açılan tazminat davasında mahkeme kritik bir karar verdi. Hem işin sahibi kooperatif hem taşeron firmayı sorumlu tutan mahkeme aileye 170 bin lira tazminat ödenmesine hükmetti. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) da Türkmen aileye maaş bağladı.

BİR YÜZÜK, BİR PAKET SİGARA

11 Temmuz 2009 günü saat 12:30 sıralarında polis telsizlerine Sarıyer Çayırbaşı Mahallesi’nde bir site inşaatında göçük olduğu anonsu geçildi. Bir işçinin toprağın altında kalarak yaşamını yitirdiği anlaşıldı. İtfaiye ekiplerinin müdahalesi sonrası işçinin cansız bedeni kanaldan çıkarıldı. İşçinin üzerinde bir cep telefonu, bir yüzük ve bir paket sigara dışında bir şey çıkmadı.

ÖLEN KİŞİYİ TANIMIYORUZ

Kimsenin sahip çıkmadığı cenaze için Sarıyer savcılığının talimatı ile polis, şantiye görevlilerinin ifadesini aldı. Taşeron firma ortağı, şantiye yetkilileri ölen kişiyi tanımadıklarını, kendi çalışanları olmadığını söyledi. Şantiyede bulunan 8 Türkmen işçi ise, şantiyeden uzaklaştırıldı. Ancak soruşturma sonrası ölen işçinin 32 yaşındaki Akmuhammed Avganov olduğu belirlendi. Avganov çalışmak için yasal yollarla Türkiye’ye gelmiş; ancak vizesi dolduğu için kaçak duruma düşmüştü. Avganov, Kaçak işçi olarak çalışıp aldığı asgari ücretin bir bölümünü ailesine gönderiyordu. Avganov’un yakınları olaydan bir hafta sonra İstanbul’a geldi ve cenazesini memleketine götürdü. Üç çocuklu Avganov’un eşi ise yol parası olmadığı için İstanbul’a gelemedi.
Bu arada taşeron firma yetkilileri hakkında dava açıldı. Ancak, ailenin davadan haberi yoktu. İstanbul’da okuyan bir Türkmen öğrenciden dava haberini alan aile bir avukat bulmasını istedi. Türkmen öğrenci Avukat Müslüm Karataş’a olayı anlattı. Karataş ise, Asliye Ceza Mahkemesi’ne dava açıldığını öğrendi. Taşeron firmanın ‘bizim çalışanımız değil’ savunmasını itfaiyenin görüntüleri çürüttü. Taşeron firma Çağlar Yapı şirketinin şantiye şefi ve kalfasına sırasıyla 1 yıl 11 ay ve 1 yıl 8 ay hapis cezası verildi. Cezalar ertelendi.

AİLEYE AYLIK BAĞLANDI

Ceza davasından sonra iş mahkemesinde dava açıldı. İstanbul 13. İş Mahkemesi yaşanan olayın bir iş kazası olduğuna hükmetti. Bu kararla birlikte ailenin avukatı Karataş, SGK başvurdu. SGK, geçtiğimiz yıl başında Avganov’un ailesine 750 lira aylık bağladı. Avukatın hesabına her ay yatırılan para Türkmenistan’da bir köyde yaşayan aileye gönderiliyor.
Avganov’un geride kalan eşi ve üç kızı için İstanbul 12. İş Mahkemesi’nde açılan tazminat davası 25 Haziran’da karara bağlandı. Mahkeme, hem kooperatifi hem taşeron firmayı sorumlu görerek, toplam 170 bin lira maddi ve manevi tazminat ödenmesine hükmetti.

1 milyon 812 bin
İnşaatt kayıtlı çalışan sayısı

1417
İnşaatlarda kayıtlı yabancı işçi sayısı

%34.4
Türkiye’de kayıtdışı istihdam oranı

%50
İnşaatlarda kayıtdışı istihdam oranı

7612 TL
Kaçak yabancı işçi çalıştırmanın cezası