İşçiler ölmesin tebliği 22 gün önce yürürlüğe girdi ama...
Güncelleme Tarihi:
Ülkede ardı ardına yaşanan kazalara rağmen 'inşaat iskelesi' kurumunda hiçbir kural yoktu. Türkiye bu utançtan 19 Eylül 2014 tarihinde çıkardığı iskele tebliğiyle kurtulduğunu sandı. Ancak hem tebliğin yürürlük tarihi 1 Temmuz 2015 olarak belirlendi hem yapı ruhsatı bulunan ve Kamu İhale Kanunu kapsamına giren işler bu kuralların dışında tutuldu. Hem de malzeme taşımak için kurulan motorlu iskeleler ile kalıp iskeleler dahil edilmedi. Böyle olunca iskeleler çökmeye, işçiler ölmeye devam ediyor. Tıpkı bugün Gaziantep'te olduğu gibi.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Türkiye'de ilk kez iskele kuruluşunu kurallara bağladı. İskelelerin statik hesaplarının yapılarak işe uygun kurumu zorunlu hale getirildi. Bakanlık, 19 Eylül'de Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğin yürürlük tarihini 1 Temmuz 2015 olarak belirledi. Ancak yapı ruhsatı bulunan, Kamu ihale Kanunu'na göre ilana çıkmış ya da ihalesi yapılmış işler 'kapsam dışı' tutuldu. Bir başka ifadeyle elinde yapı ruhsatı bulunan, henüz inşaata hiç başlamamış olanlar bile kurallardan kurtulmayı başardı!
İkinci olarak da katlara malzeme çıkarmak için kullanılan hareketli, otomatik ve motorlu iş iskelesi olarak adlandırılan iskeleler ile beton dökerken kalıbı taşıyan kalıp iskeleleri de tebliğ dışı bırakıldı.
"ÖLMEYE DEVAM EDECEKLER" UYARISI
İnşaat Mühendisleri Odası yayınlanan tebliğin düzeltilmesi, istisnaların kaldırılması için Bakanlığı uyarmıştı. Oda Başkanı Nevzat Ersan, Hürriyet'e yaptığı değerlendirmede, "Bu istisnalar kalkmaz ise iskeleler çökmeye, işçiler ölmeye devam edecek. “Malzeme taşımak için kurulan motorlu iskeleler ile kalıp iskeleleri yok. Motorlu iskele çökünce altında kalan ne olur? Beton dikerken kalıp taşıyan iskele çökerse ne olur” diye sormuştu.
13.5 METREYİ AŞAN İSKELELER
Ahşap, Çelik ve Alüminyum Alaşım Ön Yapımlı Bileşenlerden Oluşan Dış Cephe İş İskelelerine Dair Tebliğ ile dış iskele yüksekliğinin 13.50 metreyi aşması halinde iskelenin tamamının ön yapımlı çelik veya alüminyum alaşım bileşenlerden oluşması şartı getirildi.
Bu iskelelerin statik hesap ve detay çizimlerinin proje mühendisince yapılması ve yapı ruhsatı alma aşamasında diğer statik projelerle birlikte idareye sunulması gerekiyor. Dış cephe iş iskelelerinin uygulama ve söküm dâhil tüm aşamaları yüklenici, şantiye şefi, ruhsat vermeye yetkili İdare ve yapı denetim kuruluşu ile iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarınca izlenecek ve denetlenecek.
KAFAYA CAM, ÇEKİÇ DÜŞMEYE SON!
Tebliğin bir diğer önemli düzenlemesi de inşaat çevresinden geçen yayalara ilişkin oldu. İstanbul Taksim Caddesi’nde 19 yaşındaki Ecem Turhan’ın başına dev bir cam blok düşmüş, aylarca hastanede kalarak ağır ameliyatlar geçirmişti. İşte özellikle yola bakan cephelerde yapılacak çalışma esnasında bölgeyi kullanan insanların alet, edevat ve yapı malzemesi düşmesi sonucu zarar görmelerinin önlenmesi amacıyla da Bakanlık tebliğe bir hüküm ekledi. Buna göre yola bakan cepheler levha, branda ya da perde ile kapatılacak.
YAPI RUHSATINI ALAN DA İLANI YAPILAN KAMU İHALESİ DE KAPSAM DIŞI
1 Temmuz 2015 tarihine kadar yapı ruhsatı alanlar ile belediye veya bakanlıklar inşaat, bakım, onarım, yalıtım gibi işlerle ilgili ilana çıkmışlar veya ihaleyi yapmışlar ise bu hükümlerden muaf tutuldu.
TSE’Lİ İSKELE ÖZENDİRİLDİ
Tebliğ ile inşaat sahibi, TSE belgeli iskele kullanacağını beyan ederse, bu iskeleyi üreten firmanın hesap ve detay çizimleri statik proje olarak kabul edilecek. Böylece bakanlık, TSE belgeli çelik veya alüminyum alaşım iş iskelelerinin kullanılmasını özendirmiş olacak.