Güncelleme Tarihi:
Türkiye Avrupalı olmak için önemli bir adım attı. Ama AB ile ilişkilerde birçok pürüz var. Bunlardan biri de vize. Sıradan vatandaşların çektikleri bir yana, işadamları da bundan şikayetçi.
İş dünyası bazı ülkelerin Türkiye'ye uyguladıkları vizeyi eleştiriyor ve küreselleşen ekonomide haksız rekabet yarattığını düşünüyor. Özellikle vize alınması sürecindeki bürokrasiden yakınan iş dünyası, Türkiye'nin Romanya ile ekonomik ilişkilerin gelişmesini vizenin olmamasına bağladılar.
İstanbul İngiliz Başkonsolosluğu Türk vatandaşlarının vize başvurusu için yaklaşık 12 evrak ve şahsen başvuru isterken, İngiliz vatandaşları Londra Türk Başkonsolosluğu'na bile uğramadan Türkiye'ye girişlerinde 5 dakikada vize alabiliyor.
İngiltere İstanbul Başkonsolosu Peter Hunt, ‘‘Başvuruların yüzde 95'ine 24 saat içinde vize verildi’’ demekle yetinirken, Türkiye'nin Londra Başkonsolosu Erdoğan İşcan da Türk iş dünyasının şikayetlerine katılarak İngiltere Başkonsolosluğunun uluslararası normlara aykırı olarak vizede zorluk çıkarmasının hükümetlerce ele alındığını söyledi.
Hunt: Vizede sorun yok
Bir süre önce Britanya Sanayi ve Ticaret Bakanı Brian Wilson ve işadamlarından oluşan bir heyet Türkiye'yi ziyaret etti. İngiliz heyetin Ankara ve İstanbul gezilerinde Bakan Wilson, özellikle Türkiye'deki KOBİ'lerin İngiltere'deki yatırımlarını artırmalarını istedi.
Hürriyet'in konuk bakana özellikle KOBİ yöneticilerinin vize sıkıntısını yansıtması üzerine Britanya İstanbul Başkonsolosu Peter Hunt, vizedeki bürokrasiye değinmeden ‘‘Vize sorun değildir. Bize yapılan başvuruların yüzde 95'ine vize verildi’’ demekle yetindi.
ABD’nin İstanbul Başkonsolosu Carolyn Huggins ise Türk işadamlarının vize şikayetleri iletildiğinde yorum yapmaktan kaçındı.
İşcan: Yabancılar kolay geliyor
Türkiye'nin Londa Başkonsolosu Erdoğan İşcan vize şikayetlerine katılıyor: ‘‘İstanbul'daki İngiliz Başkonsolosluğu'nun vize verirken zorluk çıkarması Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ve Avrupa Konseyi gibi uluslararası kurumların koyduğu standart normlara aykırıdır. Türkiye'den vize alınsa bile İngiltere'ye giriş vizesinde de sıkıntılar yaşanmaktadır. Hükümetimiz bu sorunu ele alarak, İngiltere hükümetiyle görüşmelerini sürdürmektedir.’’
İşcan, İngiltere vatandaşlarının Türkiye'ye girişlerinin çok kolay olduğunu vurgulayarak şöyle devam etti:
‘‘Avrupa ülkelerinde olduğu gibi İngiltere'den de Türkiye'yi ziyaret etmek isteyenler, pasoport dışında hiç bir evrak sunmaksızın girişte bandrol yöntemiyle 5 dakikada vize almaktadır. Çalışma ve oturma izni almak isteyenlerden ise Başkonsolosluğumuzca amaçlarına uygun bir kaç evrak istenmekte ve ortalama 6 haftada vize verilmektedir.
Türkiye iş dünyasının temsilcileri çeşitli ülkelerin kendilerine uyguladığı vize sistemini eleştirdi.
l ROMANYA ÖRNEĞİNE DİKKAT
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Direktörü Çiğdem Tüzün: Romanya, Türkiye'nin önemli bir ticari ortağı haline geldi. Bunun en önemli nedenlerinden biri Romanya'nın Türk işadamlarına vize uygulamamasıdır. Bir işadamımız sabah karar verip, akşamüstü Bükreş'e uçabiliyor. Bu çok ciddi bir kolaylık. İtalya ve İrlanda gibi ülkeler çok zorluk çıkarıyorlar. Vizede ne kadar kolaylık sağlanırsa iş hacmi de o kadar artar.
l İSTANBUL DIŞINDA DAHA ZOR
Tüm Gıda İthalatcıları Derneği (TÜGİDER) Genel Sekreteri Haldun Birbil: Köln'deki Anuga ve Fransa'daki Sial Gıda Fuarlarına katılıyoruz. Üyelerimizden istenen Schengen vizesi kolay alınmıyor. Tapudan tutun da vergi levhasına kadar pek çok şey istiyorlar. İstanbul dışında vize almak daha da zor. Büyük sanayicilerin çoğu çift vatandaş olduğu için sorunları yok ama özellikle KOBİ yöneticileri vize sıkıntısı yaşıyor.
l KÜRESELLEŞMEYLE ÇELİŞİYOR
İthal Otomobilleri Türkiye Mümessilleri Derneği (İOTMD) Genel Sekreteri Sami Acaroğlu: Küreselleşmeyle günümüz işadamı sabah karar verip akşam iş görüşmesi için Amsterdam'a uçmak zorunda kalıyor. Uzun dönem vizelerle bu sorunu azaltmaya çalışıyorum ama vizelerin kaldırılması en ideali tabii. Vize, küreselleşmeyle çelişiyor.
l BU BÜYÜK BİR HAKSIZLIK
Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası (TTSİS) Genel Sekreteri Ercüment Rona: Vize alınsa bile giriş kapılarında zorluk çıkarmalarını içimize sindiremiyoruz. Globalleşen dünyada bütün işverenler elini kolunu sallayarak yolculuk ederken Türk işverenin vize sıkıntısı çekmesini uygun görmüyoruz. Bu büyük bir haksızlıktır.
l İŞ ZİYARETLERİNİ ENGELLİYOR
Turizm Yatırımcuları Derneği (TYD) Yönetim Kurulu Üyesi Sunuk Pasinler: Türkiye'de uluslararası boyut kazanan sektörlerin biri de turizmdir. Türk yatırımcılar Avrupa pazarında anlaşma imzalıyorlar. Anlaşmalarda ziyaretlerin sıklaştırılmasından söz edilmesine karşın vize engeli yüzünden sıkıntılar yaşanıyor.
l KONSOLOSLUKTA KÖTÜ MUAMELE
Yabancı Sermaye Derneği (YASED) Genel Sekreteri Abdurrahman Arman: Vize uygulaması kesinlikle haksız bir muameledir. Türkiye-ABD ilişkileri son 15 yılın en kötü dönemini yaşıyor. Türkiye'nin kara para aklama gibi konularda kendisine çeki düzen vermesi gerekir. Vizeyle kurunun yanında yaş da yanıyor. İstanbul'daki konsolosluk ve Türk kökenli çalışanların kötü muameleleri de açıklanır gibi değil.
l ORTAKLIK BUNUN NERESİNDE?
İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Başkanı Emre Gönen: AB ülkeleri ulusal vize yerine şimdi Shengen vizesi veriyorlar. Bu sefer 5 yıllık vize vermekten çekindikleri için işler zorlaştı. Türkiye'nin ekonomisine paralel olarak ticari vize istemi de arttı. Yabancı işadamı benim pazarıma kolayca gelip dolaşırken, ben gidemiyorsam ortaklık bunun neresinde diye sorarım.