İş Yasası neler getiriyor

TANIMLAR DEĞİŞİYOR

İş Kanunu işçi, işveren ve işyeri tanımlarında değişiklik getiriyor. İşçi tanımından ‘‘herhangi bir işte’’ ve ‘‘ücret karşılığı çalışmak’’ ibareleri çıkarılarak ‘‘iş sözleşmesine dayanarak çalışma’’ yeterli görülüyor. İşçinin ‘‘gerçek kişi’’ özelliği vurgulanıyor.

‘‘Gerçek ve tüzel kişiler’’ dışında iş sözleşmesine göre işçi istihdam eden ve tüzel kişiliği bulunmayan kurum ve kuruluşlar (örneğin adi ortaklıklar) işveren sayılıyor.

İşyeri kapsamı genişletiliyor. Üretilen mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen yerler işyeri sayılıyor. Bu da işçinin aynı grup için de değişik yerlerdeki, değişik birimlerde çalıştırılabileceği anlamına geliyor.

İŞÇİ DE DEVREDİLECEK

İşyerinin veya bir bölümünün devredilmesi halinde iş akitleri sona ermiş olmayacak. Bu devir işçi açısından da fesih için haklı sebep oluşturmayacak. Tasarı iş sözleşmesinin devrini de içeriyordu, ancak madde önceki gece tasarıdan çıkarıldı.

ÖDÜNÇ İŞ İLİŞKİSİ

Tarafların henüz üzerinde uzlaşmaya varamadığı bu hükme göre; işveren, rızasını almak koşuluyla işçiyi başka bir işverene geçici olarak verebilecek. Ücret ödeme yükümlülüğü aksi kararlaştırıladıkça, ödünç veren işverende olacak. Ödünç alan ücret ve sigorta primlerinden müteselsilen sorumlu olacak.

PART-TİME SÖZLEŞME

İşçi ile işveren arasındaki ilişkinin yazılı olarak düzenlenmesini öngören yasa, iş sözleşmesinin türü konusunda ise serbesti getiriyor. Kanuna göre niteliği bakımından en çok 30 gün süren işler süreksiz, bundan daha fazla devam eden ise sürekli iş. Yasa, kısmi süreli (part-time) iş sözleşmesi yapılmasına da olanak tanıyor. Burada da bir zaman dilimi kabul edilmemekle birlikte haftalık çalışma süresinin emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az belirlenmesi kreteri kabul ediliyor.

ÇAĞRI ÜZERİNE ÇALIŞMA

İşçinin devamlı olarak işyerinde bulunmasını gerektirmeyen bazı işlerin gördürülmesinde çağrı üzerine çalışma sistemi getiriliyor. Böylece işveren ihtiyaç duyduğu zaman işçiye çağrı yapacak. Yazılı olarak böyle bir hizmet akdi yapıldığında işçi çağrılmasa bile haftalık en az 10 saat çalışmış kabul edilerek, ücret verilecek.

DENEME SÜRESİ 2 AY

Sözleşmeye deneme kaydı konulduğunda, bunun süresi en çok iki ay olabilecek. Ancak deneme süresi toplu iş sözleşmeleriyle dört aya kadar uzatılabilecek.

Ücret Garanti Fonu oluşturulacak

İş Kanunu Tasarısı'na göre, işverenin korkordato ve iflası nedenleriyle ödeme güçlüğüne düşmesi halinde çalıştırdığı işçilerin son üç aylık ücret alacaklarını karşılamak üzere ücret garanti fonu kurulacak. Fon, SSK'ya ödenen primlerden yapılacak belli bir kesinti (bin de 5'i aşmayacak şekilde) ile oluşturulacak.

Kıdem tazminatı artık Fon'dan

İş Kanunu Tasarısı, yürürlülük tarihinden itibaren işe yeni girecekler için ilerde ödenecek kıdem tazminatlarının oluşturulacak Fon'dan karşılanmasını öngörüyor. Fon kurulması ve işçilerin kıdem tazminatları ile fonun yönetimi ve işleyişi çıkarılacak bir kanun ile düzenlenecek. bu Fon'a işverenin belli bir prim ödeme yükümlülüğü olacak Kanunun yürürlülük tarihinden önceki çalışmalarla ilgili olarak ödenecek kıdem tazminatında işverenin sorumluluğu devam edecek.

Cinsel taciz iki taraf için de geçerli neden

Sözleşme süresi belli olsun ya da olmasın İş Kanunu'nda, işçiye tazminatını alarak işten ayrılma, işveren için de işçiyi tazminatsız atabilme hakkı tanıyan hükümler de var. Hem işçi hem de işveren için bulaşıcı hastalık, yanlış bilgi verme gibi nedenlerin yanı sıra cinsel taciz de bu kapsamda. İşçi patronu veya bir başka işçi tarafından cinsel tacize uğraması, işverenin kendisine ya da ailesine küfür etmesi gibi durumlarda tazminatını alarak işten ayrılabilecek. Aynı şartlar işveren için de geçerli olacak.