Oluşturulma Tarihi: Ocak 22, 2002 11:11
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Zeki Çakan, İran'dan doğalgaz alımıyla birlikte, ticari dengenin İran lehine bozulduğunu belirterek, "iki ülke arasındaki ticari dengenin sağlanacağını umuyorum" dedi.
İran-Türkiye doğalgaz boru hattından gaz sevkiyatına başlanması nedeniyle, sınırın İran tarafındaki Bazargan ölçüm istasyonunda resmi açılış töreni düzenlendi.
Bir süre önce, uluslararası normlara uymadığı gerekçesiyle devreye girmesi uzayan Bazargan Ölçüm İstasyonu, 10 Aralık'ta hizmete girerek Türkiye'ye gaz verilmeye başlanmıştı. Bugün Bazangan'da düzenlenen törenle, proje resmen hayata geçirilmiş oldu.
İRANLI BAKAN, TÜRK HEYETİNİ SINIRDA KARŞILADI
Bazargan ölçüm istasyonundaki törene katılmak için gelen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Çakan ve beraberindeki heyeti sınırda, İran Petrol Bakanı Bijen Namdar Zengene karşıladı.
Bakan Çakan daha sonra Bazargan'da yapılan ikili görüşmede, gaz alımıyla birlikte ticaret dengesinin İran lehine bozulduğunu belirterek, şöyle konuştu:
"Devletlerin ticari ilişkilerinde denge kurması esastır. Özellikle şunu sayın Bakandan rica ediyorum. İthalat-ihracat dengesi İran lehine bozulmuştur. Ticaretin Türkiye lehinede geliştirilmesini yetkililere iletmesidir. Ticarette eşitlik ticareti uzun ve sürekli kılar."
Bakan Çakan, ölçüm istasyonunun normlara uygun tamamlanmasıyla Türkiye'nin gaz alabileceğini söylediğini ve Petrol Bakanı Zengene'ninde kendisine hak verdiğini hatırlatırken, tarihi ve kültürel bağları bulunan komşu ülkeler ile ticaret hacminin geliştirilmesinin, her iki ülkenin halkının refah düzeyinin yükselmesine katkı sağlayacağını bildirdi.
İRAN PETROL BAKANI
İran Petrol bakanı Bijen Namdar Zengene de yaptığı konuşmada, İran doğalgazının yalnız iktisadi ilişkilere değil, sosyal ve siyasi ilişkileri de geliştireceğini ifade etti.
Projeyi Avrupa`ya doğalgaz ihracında önemli bir adım olarak niteleyen Zengene, şunları kaydetti:
"İki ülke arasında ticari dengenin kurulması konusu, Sayın bakan Keçeciler'in ziyaretinde de dile getirildi. Petrol ihalelerinde Türk firmaları niye yok onu sordum. Kendisine (Kore, Tayland mühendisleri var, Türk mühendis ve mimarlarını göremedik) dedik. Türk firmalarının İran da iş almasını istiyoruz."
DOĞALGAZDAKİ GECİKME SİYASİ DEĞİL
Zengene, bugün İran'dan Türkiye'ye doğalgaz ihracının başlaması dolayısıyla düzenlenecek resmi törenden önce gazetecilere yaptığı açıklamada, İran'dan Türkiye'ye doğalgaz ihracının başlamasındaki gecikmenin siyasi olduğu iddialarını reddederek, "gecikmenin Türkiye'nin ölçüm istasyonlarını kontrol etmek istemesinden kaynakladığını" belirtti.
Zengene, gecikme nedeniyle Türkiye'nin bir tazminat ödeyip ödemeyeceğinin sorulması üzerine, tazminat ödenmesinin söz konusu olmadığını, gecikmeden dolayı İran'ın uğradığı mali kaybın Türkiye'nin alacağı ek doğalgaz miktarını artırmasıyla tazmin edileceğini kaydetti.
İran Petrol Bakan Yardımcısı ve İran Ulusal Gaz Şirketi Başkanı Hamdullah Muhammed Necad ise doğalgaz ihracının başlamasının iki ülkenin ekonomik, siyasi ve ticari ilişkilerine çok büyük katkılar yapacağını söyledi.
Necad, Türkiye'nin yılda alacağı 10 milyar metreküp doğalgazı ilerde 13 milyar metreküpe kadar çıkartabileceğini, Türkiye'nin doğalgaz ihtiyacının yüzde 30-35'lik bölümünü bu projeden sağlayacağını belirtti.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Çakan ve beraberindeki heyet, tören sonrası ölçüm istasyonunda incelemelerde bulunduktan sonra, Türksınırına hakim bir tepedeki anıtın açılışına katıldılar ve meşaleyi yaktılar.
ÇAKAN:2004 SONUNA KADAR 60 İL DOĞALGAZA KAVUŞACAK
Enerjive Tabii Kaynaklar Bakanı Zeki Çakan, ucuz ve temiz bir enerji kaynağı olan doğalgazın yaygınlaştırılması için çalıştıklarını vurgularken, "2004 sonuna dek, 60 şehir merkezi doğalgaza kavuşacak" dedi.
Çakan, İran-Türkiye doğalgaz boru hattından gaz sevkiyatına başlanması nedeniyle, sınırın İran tarafındaki Bazargan ölçüm istasyonunda düzenlenen resmi açılış töreninde yaptığı konuşmada, Türkiye'ye ilk olarak 1987'de gelen doğalgazın hızla yaygınlaştığını ve yıllık talep artışının yüzde 15.6'yı bulduğunu bildirdi.
Türkiye'nin doğalgaz arz kaynaklarının çeşitlendirilmesi ve arz güvenliğinin sağlanmasına büyük önem verdiklerini ifade eden Çakan, İran'dan gelen doğalgazın da bu çerçevede büyük önem arzettiğini söyledi.
Halen 5 şehir 40 otoprodüktör, 2 santral ve 228 sanayi kuruluşunda kullanılan doğalgaz tüketiminin 2010 yılında 58 milyar metreküp, 2020 yılında da 88 milyar metreküpe ulaşmasının beklendiğini ifade eden Bakan Çakan, halen 67 milyar metreküp doğalgazın anlaşmalara bağlandığını, bu çerçevede Rusya, Cezayir, Nijerya ve İran`dan gaz aldığının belirtti.
GÜNDEMDEKİ PROJELER
Talepteki artışa paralel, arzın da uyumlu bir şekilde artırılacağına işaret eden Çakan, Türkmenistan-Türkiye, Mısır-Türkiye,Irak-Türkiye, Azerbaycan-Türkiye ve Mavi Akım doğalgaz projelerinin de gündemde olduğunu hatırlattı.
Türkiye'deki doğalgaz piyasasının liberalleşmesine dönük çalışmalara da değinen Çakan, 2009 yılına dek BOTAŞ'ın payının yüzde 20'nin altına düşürüleceğini bildirdi.
Çakan, "Türkiye'den İran`a ihracatın artırılması, hükümet olarak büyük önem verdiğimiz bir husus. Ticari ilişkiler iki yönlü olduğu sürece sağlıklı gelişir" diye konuştu.
ZENGENE:AVRUPA ÜLKELERİNE DOĞALGAZ İHRAÇ ETMEYİ HEDEFLİYORUZ
İran Petrol Bakanı Bijen Namdar Zengene ise İran'ın 26 trilyon metreküp doğalgaz rezerviyle, bu alanda dünyada ikinci sırada olduğunu ve bu sektörde büyük projeler yürüttüklerini bildirdi.
Her geçen gün yeni doğalgaz kaynaklarının devreye sokulduğunu anlatan Zengene, petrol yanında doğalgaz ihracına da büyük önem verdiklerini söyledi.
Doğalgazla başlayan Türkiye ile dostluk ve kardeşlik ilişkilerini daha da ileri götürmek istedikleriniin kaydeden Zengene, "Avrupa ülkelerine doğalgaz ihraç etmeyi hedefliyoruz. Samimi ve güven içinde ülkeniz vasıtasıyla Avrupa`ya doğalgaz ihraç edersek, her iki ülke de yarar sağlar" dedi.
Daha sonra Bazargan ölçüm istasyonunda incelemelerde bulunan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Çakan, projeninin anısına Türkiye sınırında yüksek bir tepe üzerine inşa edilen anıtı, İranlı bakanla birlikte hizmete açtı ve doğalgaz meşalesini ateşledi.