Güncelleme Tarihi:
BATILI ülkelerle nükleer müzakereler konusunda anlaşmaya varan İran, şimdiden petrol ihraç etmeye başladı mı? İran’dan yola çıkan dev tanker, işte bu soruyu gündeme getirdi. İran’a ait bir petrol tankerinin Basra Körfezi’nden yola çıktığı uluslararası basına yansırken, tankerin iki milyon varil petrol ile Asya’ya doğru ilerlediği belirtiliyor. Söz konusu tanker, İran’ın denizde petrol depolama için kullandığı tankerlerden biri. İran, denizlerdeki petrol tankerlerinde milyonlarca varil petrol tutuyor.
GİZEMLİ TANKER
Geçtiğimiz salı günü yaşanan tarihi gelişme ile Tahran, P5+1 ülkeleriyle nükleer müzakerelerde anlaşmaya vardı. Bu gelişme en çok da petrol piyasalarını hareketlendirirken, ilginç bir diğer gelişme de birkaç gün önce yaşandı. Reuters’ın haberine göre, İran ham petrolü taşıyan “Starla” isimli tanker, Basra Körfezi’nden Singapur’a doğru yola çıktı. Ulusal İran Tanker Şirketi’nin (NITC) işlettiği tankerin iki milyon varil ham petrol taşıdığı, fakat söz konusu petrolün satılıp satılmadığının henüz belli olmadığı kaydediliyor. Bir ihtimal ise petrolün, Kürt petrolünde de sık başvurulan, açık denizde gemiden gemiye petrol transferi yöntemiyle satılması. Reuters gemi trafiği verileri, tankerin Umman Körfezi’nden Singapur istikametine doğru ilerlediğini gösteriyor. Diğer yandan, Singapur, İran petrolünü kabul etmesine olanak tanıyacak muafiyet listesinde yer almıyor.
Petrol satışları üzerindeki kısıtlamaların şiddeti arttıkça, İran fazladan ürettiği petrolü Basra Körfezi’ndeki süper tankerlerde depoluyordu. Starla’nın da İran petrolünün depolandığı bu 24 süper tankerden biri olduğu belirtiliyor. Bloomberg haberinde, tankerlerde 50 milyon varile yakın petrol biriktiği kaydediliyor. 2011 yılından bu yana petrol ihracatı yarı yarıya azalan İran, batılı ülkelerle sağladığı anlaşmanın ardından ekonomik yaptırımların önümüzdeki altı ay içinde kalkmasına hazırlanıyor. Financial Times’a konuşan bir analist, “Tanker Singapur’a doğru hareket ediyor. Ancak bu petrolü boşaltacağı anlamına gelmiyor. Tanker, orada durup bekleyebilir. Böylece zamanı geldiğinde müşterilere daha yakın olur” yorumunu yapıyor.
GÜNLÜK 1 MİLYON VARİL İHRACAT
ABD’nin yaptırımları sonrası İran’ın 2011’de yaklaşık 2.5 milyon varil/gün olan petrol ihracatı, 1.1 milyon varile düşmüştü. İran, üretip de satamadığı, karada depolayamadığı petrolü denizdeki dev tankerlerde depoluyordu. İran’ın denizde depoladığı ham petrol ve kondensat miktarının 40 ila 50 milyon varil olduğu tahmin ediliyor. İran Petrol Bakanı Bijen Zengene, yaptırımların iptalinden sonra, İran’ın günlük 500 bin varil ve 5 ila 6 aydan sonra 1 milyon varil ham petrolü ihracatına ilave edeceğini kaydetti. Nisan’da İranlı NITC’e ait “Happiness” isimli tankerin İran’dan Çin’e gittiği ve haziran ayından bu yana Çin açıklarında beklediği belirtiliyor. Çin de, Türkiye gibi İran petrolü konusunda muafiyet tanınan ülkeler arasında.