İran Devrim Mahkemesi, Babek Zencani’ye idam cezası verdi

TÜRKİYE’de işadamı Reza Zarrab’ın (Rıza Sarraf) ortağı olarak bilinen ve İran devletini 2 milyar 800 milyon dolar dolandırmak suçlamasıyla yargılanan İranlı işadamı Babek Zencani, idam cezasına çarptırıldı. Zencani, 3 Ekim 2015’te Tahran’daki Devrim Mahkemesi’nde başlayan davada, İran’da cezası idam olan “fesat fil arz”, yani “yeryüzünde yolsuzluğu yaymak” ile suçlanıyordu. Zencani’nin birlikte yargılandığı ve eski iş ortakları olan iki kişiye de idam cezası verildi. “Fesat fil arz” suçlaması İran’daki hukuk sistemine göre en ağır suçlardan birisi olarak kabul ediliyor, bu nedenle İran kamuoyunda davanın ilk duruşmasından bu yana sanıklara idam cezası verileceğine kesin gözüyle bakılıyordu.

İran’da ‘Asrın yolsuzluk davası’ olarak bilinen davanın hükmü, dün İran Yargı Sözcüsü Golam Hüseyin Muhsini Eje tarafından düzenlenen basın toplantısında açıklandı. Yargı Sözcüsü ayrıca, Zencani’nin ve diğer sanıkların zimmetine geçirdiği paraları İran Milli Petrol Şirketi’ne geri ödemesine de karar verildiğini de bildirdi. İran’daki yargı sistemine göre Zencani’nin ve beraberinde yargılanan eski iş ortaklarının temyiz hakkı bulunuyor.  Zencani, BM tarafından İran’a ekonomik ambargo uygulandığı dönemde ambargoyu delmekle suçlanmış ve ABD ve AB tarafından kara listeye alınmıştı. Zencani, İran devletini 2.8 milyar dolar dolandırma suçlamasıyla Aralık 2013’te tutuklanmıştı. İran’da 70’e yakın şirkette hisseleri bulunan Zencani’nin satılan petrolden elde edilen geliri İran Merkez Bankası’na eksik aktarmakla suçlanıyordu.

TÜRKİYE İLE BAĞLANTISI
İran’ın en zengin işadamlarından biri olarak bilinen ve yaklaşık 13.5 milyar dolar değerinde servete dahip olduğu söylenen Zencani’nin adı, Türkiye ile de yakından ilişkili olarak anılıyordu. Zencani’nin yargılandığı davada, savcı, Zencani’nin İran dışındaki kara para aklama faaliyetlerine dikkat çekmiş ve Türkiye, Tacikistan ve Malezya’da para ticareti ve bankacılık faaliyetlerinde bulunduğunu vurgulamıştı. İddianamede, Zencani’ye yöneltilen suçlar arasında “Arap-Türk Bankası’ndan (Tacikistan’daki) Kont Bankası’na aktarılan banka havalesinde sahtecilik yaptırdığı” iddiası da yer alıyordu.

Onur Air’ı alan Şems’e de idam
BABEK Zencani’nin Türkiye’de de şirketleri bulunuyor. İran Petrol Bakanlığı, birkaç ay önce Onur Air’in tamamının Zencani’nin yediemini Mehdi Şems’e, dolayısıyla İran devletine ait olduğu iddiasıyla Türkiye’de dava açmıştı. Zencani ile birlikte yargılanan ve idam cezası alan diğer iki sanıktan, adının başharfleri M.SH olarak geçen kişinin; Zencani adına Onur Air hisselerini satın alan Mehdi Şems (Shams) olduğu belirtiliyor. Yine Beşiktaş’ta bulunan Kont Group Kozmetik’in de perde arkasındaki asıl sahibinin Zencani olduğu iddiaları sık sık gündeme geldi. Zencani’nin ismi Azeri asıllı iş adamı Rıza Saraf ile de sıklıkla anıldı. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı müfettişlerinin hazırladığı bir raporda ikili arasında bir ilişkinin olduğu aktarıldı.

Babek Zencani kimdir?
42 yaşındaki Tahran doğumlu işadamı Babek Zencani, eski İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad döneminde BM ve ABD tarafından İran’a uygulanan yaptırımları delerek İran’a döviz akışı sağlayan işadamı olarak biliniyordu. Nisan 2013’te ABD ve AB’nin yaptırım listesine giren Zencani’nin yurtdışındaki hesapları dondurulunca İran’a döviz akışı kesildi. Zencani İran hükümetine 2.8 milyar dolar borcunu ödeyemedi. Bu tarihten sonra Türkiye’den İran’a altın ticareti başlattığı öne sürüldü. İran Meclisi’nde üç yolsuzluk soruşturmasında adı geçen Zencani, 30 Aralık 2013’te İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin talimatıyla tutuklandı.

ipek.yezdani@hurriyet.com.tr