İran’a ihracatı KDV’siz ‘hurda altın’ patlattı

Türkiye’nin İran’a yönelik altın ihracatında son 6 ayda görülen olağandışı artış bir süredir tartışılıyor. Türkiye İran’dan aldığı petrolün ve gazın parasını altınla ödediği bile iddia edildi. Ancak söz konusu rekor yükselişin, Türkiye’nin yılbaşından itibaren hurda altın ithalatına uygulanan KDV’yi sıfırlamasından kaynaklandığı bildiriliyor. Sektörün KDV avantajını külçe fiyatlara yansıtmasıyla, dünya genelinde önemli bir altın ithalatçısı olan İran’ın bir anda Türkiye’ye yöneldiğini söyleyen sektör temsilcileri, bu konudaki tartışmaları anlamsız buluyor.�

İthalata KDV kalktı

Altın İhracatçıları Birliği Başkanı Ayhan Güner, “İran’a altın ihracatındaki artışın asıl nedeni, geçen yıl bu vakitler bir gümrük müfettişinin ‘Hurda altından KDV alınmalı’ yönündeki raporunun ardından üreticilere gönderilen tebliğ ile birlikte ithalat tamamen durma noktasına gelmişti. Yılbaşında bu konuda çıkarılan yeni bir yasa ile ise yüzde 18 KDV’nin tamamen ortadan kaldırılması etkili oldu” dedi. Söz konusu raporun geçmişe dönük 3 yıllık altın ithalatını da kapsadığını belirten Güner, şunları anlattı:

100-200 dolar avantaj

“Durum böyle olunca hurda altın ithalatı durma noktasına gelmişti. 1 Ocak 2012’de yürürlüğe giren kanun değişikliği ile, bu durum tamamen ortadan kalkınca, Türkiye dünyanın her yerinden hurda altın alabilir hale geldi. Yakaladığı bu maliyet avantajına bir de Türkiye’deki altın rafinerilerinin uluslararası standartta külçe altın üretebilmesi avantajı eklenince İran’a ihracat patladı. Şu anda kilo başına altın ihracatçısı 100-200 dolar avantaj yakaladı. Zaten sektör çok büyük kârlarla çalışmıyor. Dolayısıyla bu avantaj sektöre büyük bir hareketlilik getirdi.”

Afrika’dan geliyor

Altın İhracatçıları Birliği olarak son 6 ayda dünyanın her yerinde ziyaretlerde bulunduklarını belirten Ayhan Güner, “Bize hurda altın verin dedik. Şimdi dünyanın her yerinden Türkiye’ye hurda altın geliyor. Başta Polonya, İngiltere ve Kuzey Afrika ülkeleri olmak üzere her yerden altın alıyoruz. Özellikle Kuzey Afrika’dan oldukça yoğun hurda altın girişi oluyor” diye konuştu.

Halkbank’la yaptık

Külçe altın ihracatındaki patlamada İran’dan alınan doğalgaz ve petrol bedelinin doğrudan Halkbank’a yatırılmasının ve İran’a altın satışında da yine aynı bankanın ödemeleri yürütmesinin de payı olduğuna değinen Ayhan Güner, şöyle konuştu: “Halkbank’ın bu durumu olmasa biz bu ihracatı yapamazdık. Halkbank altın ihracatında bedelin peşin yatırılmasını istiyor, sonra altının gitmesine izin veriyor.”
Güner, altın ihracatındaki artışında uluslararası standartta altın rafinerilerinin etkisi bulunduğuna dikkat çekti ve 5 ülkedeki 61 uluslararası standartta altın rafinerisinin 3’ünün Türkiye’de bulunduğunu vurguladı.

7 ayda 32 ton hurda altın ithal ettik

İSTANBUL Altın Borsası (İAB) Başka Vekili Osman Saraç, 2011 yılında 79.7 ton altın ithalatı yapıldığını belirterek, şu bilgileri verdi: “Bunun 1.5 tonu standart dışı altın ithalatı şeklinde oldu. Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’da 17 Kasım 2011 tarihinde yapılan değişiklik ile İAB üyeleri tarafından ithal edilen standart dışı altınların Borsa’ya getirilmesi zorunluluğu sonucu 2012 Temmuz sonu itibariyle ithalat miktarı 32.62 tondur. Toplam ithalat ise 94.11 ton.”

Hurda külçe altına standart

İSTANBUL Kuyumcular Odası Başkanı Alaattin Kameroğlu da, hurda altın ithalatına KDV konusunun netlik kazanmasının ardından sektörün rahat bir nefes aldığını belirterek, şunları söyledi: “Bu yılın başından itibaren Türkiye özellikle uluslararası standartta külçe altın üretimi yapamayan ülkelerden hurda külçe altın alıyor. Daha sonra bizdeki rafinerilerde bunu uluslararası standarda uygun hale getirerek ihraç ediyoruz. Bizdeki rafinerilerde işçilik çok uygun olduğu için de, büyük maliyet avantajı yakalıyoruz.”

İRAN’dan alınan petrol ve gazın karşılığında ihraç edilen altının ihracat kalemine yazılmasının doğru olmadığı yönündeki tartışmalar üzerine ise, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bir açıklama yaptı. TÜİK, İran’ın yaptığı altın ithalatı ağırlıklı olarak peşin ödeme gerçekleştirdiğini belirttiği açıklamasında, altın ihracatının petrol ve gaz bedeli ödenmesi amacıyla yapılmış olsa bile takas işlemi olarak değerlendirileceğinden ihracat olarak kaydedilmesi gerektiğini vurgulamıştı.