Irak'la ilgili çok önemli açıklama

Taner Yıldız, Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (İMSAD) Yönetim Kurulu üyelerini kabulünde basın mensuplarının Kuzey Irak petrolünün Türkiye üzerinden dünya piyasalarına taşınması konusundaki gelişmelere ilişkin sorularını yanıtladı.

"Kuzey Irak'tan Türkiye'ye petrol ihracatı merkezi yö habersiz mi yapılıyor" sorusuna karşılık Yıldız, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti'nin bir hukuk devletini yönettiğini, sağır sultanın duyduğu ve aylar hatta yıllardan bu yana yürütülen bir çalışmadan bahsettiklerini söyledi.

Türkiye'nin, Irak'ta 5 yıl önce ihaleyle alınan 4 ayrı sahadaki çalışmalarının devam ettiğini anımsatan Yıldız, Kuzey Irak'la alakalı çalışmaların ise ticari sözleşmelerle özel hukuk hükümlerine bağlı olarak yapıldığını ifade etti.
Irak'ın Enerji ve Petrolden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Hüseyin Şehristani'nin geçen hafta, "400 bin varile kadar Kuzey Irak'ın ihraç ettiği petrolün genel bütçeden düşülmek kaydıyla Türkiye üzerinden yapılmasına sıcak baktıkları" yönünde açıklama yaptığını dile getiren Yıldız, "Ama bu geçen haftaydı diyebilirsiniz. Biz, bir sözü son derece ciddiye alıyoruz. Önümüzdeki hafta nasıl bir açıklama yapılacağını tahmin edemediğimiz bir ortamda bunların daha dikkatli kullanılması lazım geldiği kanaatindeyiz" diye konuştu.
Erbil'e ve Bağdat'a aralık ayında yaptıkları ziyaretin olumlu sonuçlarını hep beraber gördüklerini belirten Yıldız, bu girişimin ardından Irak'ta tarafların bir araya geldiklerini ve müzakere sürecinin başladığını söyledi.

Türkiye'nin başlangıçta ilgili taraflara ne söylediyse aynı noktada olduklarını ve yeni bir şey söylemediklerini vurgulayan Yıldız, yapmak istedikleri şeylerin Bağdat ve Erbil'in gelirlerini artırmaya yönelik olduğunu, Irak'ın tamamına yönelik bir gelir artışından bahsettiklerini dile getirdi.

Türkiye'nin petrol ticaretinden yüzde 1'ler civarında taşıma ücreti aldığına işaret eden Yıldız, Türkiye'nin aldığı bu ücretin 100-102 katını Irak'ın aldığını, burada kazanacak olanın, petrolü dünyaya sunulacak olanın Irak olduğunu belirtti.

Yıldız, Kuzey Irak'tan Ceyhan'a gelen petrolün her türlü ölçümlerinin mevcut olduğunu, şeffaflık üzerine kurulan bu yapıyı sürdürmek istediklerini söyledi.

"IRAK'IN BÜTÜNLÜĞÜ KONUSUNDA HEMFİKİRİZ"

Kerkük-Yumurtalık Boru Hattı'nda 1 Temmuzdan bu yana petrol akışının 113 kez kesildiğini bildiren Yıldız, bunların Irak içerisindeki gelişmelerden kaynaklandığına dikkati çekti. Yıldız, yapılan yatırım aynı zamanda işlemesi gerektiğini vurguladı. Yıldız, şunları kaydetti:

"Biz Türkiye olarak istikrar vadediyoruz. Bu boru hattının işleyeceğini söylüyoruz. Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı'ndan tutun, bütün doğal gaz boru hatlarının Türkiye'deki istikrardan nasibini alacağını söylüyoruz. İstikrarın ölçülemez yanları bunlar. O yüzden biz Iraklı kardeşlerimize kendi aralarındaki problemi biran önce çözmelerini tavsiye ediyoruz, bunu da temenni ediyoruz. Çözümün de yönettikleri Irak halkına artılar getireceğini bir kez daha hatırlatmak istiyoruz. Biz Anayasa'ya aykırı iş yapmayız ve Irak'ın bütünlüğü ve egemenliğiyle alakalı herhangi bir konuda farklı düşünmeyiz. Konuyu bu taraflara çekmenin problemden uzaklaşmak olduğunu bir kez daha söylemek isterim."

Kuzey Irak petrolünün uluslararası piyasalara açılmasına yönelik planlanan takvimde bir sarkma olup olmayacağı yönündeki soruya karşılık Yıldız, şu yanıtı verdi:

"Petrol gelirse aktarırız. Bu Iraklı kardeşlerimizin iç problemi. Eğer Irak'ın kuzeyinde veya güneyinde herhangi bir petrol çıkartılıp da dünya piyasalarına sunulacaksa bunun en güvenli yolu Türkiye. Türkiye, Merkezi Irak'la anlaşıyor mu, anlaşamıyor mu gibi soruların içerisinde, Irak, Türkiye'nin en fazla petrol aldığı ülke haline gelmiştir. İlişkilerimizin bu manada kötü olduğunu söyleyebilir misiniz? Ciddi bir ticari hacim var aramızda. Iraklı
kardeşlerimizin bu noktaları gözden kaçırmayacağına inanıyorum. Türkiye, her
zaman oldu gibi enerjiyi barışın ve pozitif durumun gerekçesi olarak kullanmaya devam edecektir."

"MALİKİ'YE YANIT YAKIŞIK ALMAZ"

Irak Başbakanı Nuri el-Maliki'nin konuya ilişkin açıklamalarının anımsatılması üzerine Yıldız, şöyle konuştu:

"Sayın Maliki bir başbakandır. Başbakana, aldığımız diplomatik terbiye gereği bir bakan olarak cevap verme durumunda değilim. Bunun yakışık almayacağını belirtmem lazım. Bu yapılan işin kimlere yarayıp kimlere yaramayacağını çok iyi tespit edin. Bu, Irak ve Türkiye'nin işine yarar ama her ülke bu bahsettiğim tarzda bu işten yararlanmıyor olabilir. O yüzden bu anlaşmanın, bu sözleşmelerin gecikiyor olmasında yalnızca Irak ve Türkiye olarak düşünmeyin, hele hele şu konjonktürde çok daha farklı gerekçelerin olabileceğini ihtimal dahilinde bulundurun."

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin, Ceyhan'a akmaya başlayan petrolün 2 milyon varillik ilk partisini ocak ayı sonunda satacağı yönündeki açıklaması konusunda iyimser olup olmadığının sorulması üzerine Yıldız, "Biz öyle bir rakam telaffuz etmiyoruz. Öyle bir taahhüdün olmasını, gerçekleşmesini ben de Irak halkı adına temenni ederim. Bu ihracatı ne kadar fazla yaparsa, geliri armış olacak. Temenni ederim ki Iraklı kardeşlerimiz kendi aralarında bir mutabakata varsınlar" dedi.

Maliki'nin olası Türkiye'ye ziyareti konusundaki soruya Yıldız, "Bunu Başbakanlık özel kalemleri kendi aralarında belirliyor. Zannediyorum her iki tarafın yoğunluğu bir hayli fazla" yanıtını verdi.

LPG'DE DÜZENLEME HAZIRLIĞI
Yıldız, bir soru üzerine, dünkü Bakanlar Kurulu'nda Türkiye'nin arz güvenliğiyle ilgili sunum yaptığını, bu çerçevede, Türkiye'nin geçen yıl elektrik sistemine bir çok ülkenin kendisine eklenmesine karşılık gelen bir kurulu güç ilavesi yaptığını belirtti. Enerjide doğal gaz bağımlığının azaltılması, enerji verimliliği ve tasarrufu konularında değerlendirmelerde bulunduklarını anlatan Yıldız, yerli ve ithal kömür konusunda bazı açılımlar olduğunu söyledi.

LPG konusunda bir kanun tasarısı hazırlıkları olduğunu anımsatan Yıldız, yaklaşık 10 bin 100 LPG istasyonundan bir kısmında mutfak ve sanayi tüplerinin doldurulduğunu, bunların yanlış, hatalı ve tehlikeli olduğunu ifade etti. Yıldız, bunların cezai şartlarıyla ilgili bir kısım düzenlemeler yapıldığını, LPG'nin daha rekabetçi ortamda olabilmesi için daha farklı noktalardan satışı ve işletmesinin mümkün olabilmesini sağlamayı amaçladıklarını, bazı cezaların da yeniden düzenleneceğini belirtti. Yıldız, buldukları ilk fırsatta bunları TBMM gündemine getirmeyi amaçladıklarını kaydetti.

Yerli kömürün rödövansla verilmesinde, 30 yıllığına tahsis edilmesinde, bazı formül değişiklikleri düşündüklerini anlatan Yıldız, "Bize verdikleri teklifin, yani her 1 kilovatsaat başına üretecekleri elektriğin kaç kuruştan verileceğine dair ihale yapılıyor. İhalede en yüksek rakamı veren firmada kalıyor. Bunun hesaplanmasında genel ÜFE, TÜFE mi kullanılmalı, yoksa enerji kalemleri mi kullanılmalı konusunda bir tartışma yaptık. Belki de enerji kalemlerinin kullanılmasını teşvik etmek açısından daha da iyi bir nokta oluşacağı kanaatindeyiz. Bu tür bir kaç konu üzerinde tartışıyoruz" diye konuştu.

Yerli kömürün ithal kömürden mutlaka daha iyi olduğuna, ithal kömürün de doğal gaz santrallerinden daha iyi olduğuna karar verdiklerini dile getiren Yıldız, "Bugünkü dünya fiyatlarıyla birlikte 1 kilovatsaat elektrik elde etmek için 100 dolar doğal gaza para ödüyorsak, aynı elektriği elde etmek için 50 dolar ithal kömüre para ödüyoruz. Bunun daha azını da yerli kömüre ödüyoruz. O yüzden bizim asıl amacımız yerli kömürdür ama doğal gaz santrali yapmaktansa ithal kömür santrallerinin daha avantajlı olduğunu bir kez daha belirtmek isterim" değerlendirmesinde bulundu.

"PETROL BULUNDU" HABERLERİNE TEPKİ GÖSTERDİ
Şırnak'ta Irak sınırındaki TPAO'nun Çalışkan-1 kuyusunda petrol bulunduğu yönündeki haberlerin sorulması üzerine Bakan Yıldız, sorulmadıkça "petrol bulundu, geliyor, gidiyor" gibi cümleler kullanmadığını belirtti.

Yıldız, "Hatta şöyle bir karar da aldım arkadaşlarla paylaştım. Seçimde istismar edilmesin diye petrol bulsak bile bunu kamuoyu ile paylaşmayalım diye söyledim. Buranın rezervi tam tespit edilebilmiş değil. Burada günlük 500 varil mi, 1000 varil mi çıkaracağımızın araştırmaları devam ediyor. Her bir varil bizim için önemli. Hele hele sınırda ilk defa bu kadar değerli bir petrolün bulunması değerli. Ama bunların haberleştirilmesini, bakanlığımız lehine bile olsa çok fazla doğru bulmuyorum" dedi.

Türkiye'nin büyüdüğünü ve ihtiyaçlarının arttığını dile getiren Yıldız, bölgede 500 varillik, 1000 varillik kayıtlara rastladıklarını, bunların değerli olduğunu ama Türkiye'nin ihtiyaçlarını karşılıyor gibi bir havanın yaratılmasının doğru olmadığını ifade etti.

Yıldız, TPAO'nun geçen yıl 115 petrol kuyusu açılmasını hedeflediğini ve bu hedefin tutturulduğunu kaydetti.