Güncelleme Tarihi:
Çin İstanbul Konsolosluğundan gelen Dostluk Ziyareti davetini aldığımızda, tarihi binlerce yıl önceye dayanan, bugün en büyük ikinci ekonomi olmayı başaran bir ülkeyi görme heyecanı sardı içimizi. Hemen ardından bu duygu yerini 1.4 milyarlık nüfusu, dünyanın fabrikası koca bir ülkede ‘kaybolmak’ endişesine, bir dizi soru işaretine bıraktıysa da gitmekten vazgeçiremedi bizi.
İLK DURAK PEKİN
Çin ziyaretinde Türk gazeteciler ilk şaşkınlığı Pekin’in sakinliği karşısında yaşadı. 1.4 milyarlık nüfus neredeydi? Trafik belki sıkışıktı ama İstanbul’dan pek de farkı yoktu. Nereye kaybolmuştu bu Çinliler? Bu sorular içindeki basın heyetini ilk kabul eden Çin Dışişleri Bakanlığı Batı Asya ve Kuzey Afrika Müsteşarı Cui Wei oldu. Wei, ziyaretten duydukları memnuniyeti dile getirdi. Çin’e özgü sosyalizm modelini benimsediklerini ve bu modelin yeni çağa girdiğini anlattı. Çin Komünist Partisinin 19. Kongresine bakmadan Çin’in anlaşılamayacağını vurgulayan Wei, hedeflerinin 2020’ye kadar orta halli refah toplumunu tamamlamak olduğunu söyledi. Wei’nin 2050’ye kadar ise modernleşmiş, demokratik, müreffeh Çin’i gerçekleştireceklerini ifade etti. Dünyada barış ve ortak kalkınmayı hedefleyen bir dış politika benimsediklerini söyleyen Wei, “Tek ülke gelişemez ve dünya tek ülke tarafından yönetilemez; eşit, adil bir dünya kurulmalı” sözleri dikkat çekiciydi.
TEK KUTUPLU DÜNYA TEHLİKESİ
Türk Dostluk Heyetinin Başkanlığını üstlenen TRT İstanbul Bölge Müdürü Abdülhamit Avşar da tek kutuplu dünyanın tehlikelerinin görüldüğünü belirterek, hem Türk basının hem de Türk devlet ve hükümetinin Çin’deki gelişmeleri yakından takip ettiğini vurguladı. Avşar, Çin’in modern İpekyolu olarak adlandırılan, Bir Kuşak Bir Yol Projesine Türkiye’nin önemli katkı yaptığını söyledi.
9 BİN 999 ODALI YASAK SARAY
Yaklaşık 600 yıl boyunca, 24 hükümdara ev sahipliği yapan imparatorluk sarayı Yasak Şehir tüm ihtişamıyla bugüne gelmiş. Saraya, üst düzey güvenlik önlemleri nedeniyle “Yasak Şehir” deniliyor. Öncelikle sarayın etrafı su kanallarıyla çevrilmiş. Tabanı, düşmanların toprağı kazarak girmesini önlemek için 1.5 metre uzunluğunda taş bloklarla kaplanmış. Hamam dışında hiç bir yerde ağaç olmasına izin verilmemiş ki yine ağaçlara saklanarak şehre sızılmasın. 9 bin 999 odalı sarayda hükümdarlar her gün farklı bir odada dinlenmeye çekilirmiş; hangi gün, hangi odada uyuduğunu yakın koruma dışında kimse bilmezmiş. Zaten yaklaşık 600 yıl boyunca hiçbir hükümdar, bu sarayda saldırı ve suikaste uğramamış.
NEDEN 10 BİN ODALI DEĞİL?
Peki ama neden 10 bin odalı değil de 9 bin 999 odalı, diye soruyorsanız hemen söyleyelim.
Çin tarihinde Gök Tanrısının sarayında 10 bin oda olduğuna inanılıyor ve bu nedenle imparatorun sarayında 9 bin 999 oda olduğu ifade ediliyor.
EJDERHAYA TIRMANMA YARIŞI
Uzaydan da görülen, insan eliyle yapılmış en uzun güvenlik duvarı olan Çin Seddi kuş bakışıyla bir ejderhayı andırıyor. Gazetecilerin, tırmanma yarışına sahne olan, yüksekliği 4-6 metre; uzunluğu 21 bin kilometreyi bulduğu iddia edilen duvar, 20 uygarlık tarafından inşa edilmiş. Temeli Milattan önce 221 yılında atılmış.
TARİHİ BOZMADAN KENTSEL DÖNÜŞÜM
Çin Seddi’nin ardından bin 100 kilometre uzaklıktaki Şian’a yolculuk, ortalama hızı 250 kilometre olan, zaman zaman hızı 310 kilometreye ulaşan hızlı trenle yapıyoruz.
Hem Pekin merkezde hem de iki kent arasında on binlerce konut, iş merkezi, sosyal donatı alanı inşa edilirken, günlük yaşamın olabildiğince sakin devam etmesi gazetecileri şaşırtan ikinci nokta oluyor. Ne yollar kapanmış, trafik alt üst olmuş ne de moloz yığınlarından oluşan görsel bir kirlilik var. Her şey planlandığı şekilde, programa uygun olarak sürüyor. Kentsel dönüşüm, orta halli refah toplumu hedefi çerçevesinde aralıksız sürüyor.
TERRAKOTTA SAVAŞÇILARI
Şian’da dünyanın en önemli arkeolojik buluntularından sayılan Terrakotta (Toprak Askerler) ordusu büyük ilgi görüyor. Günlük ortalama ziyaretçi sayısı 10 bini bulurken, özel günlerde bu sayı 60 ila 80 bine çıkabiliyor. 1974 yılında bir çiftçi tarafından bulunan, atları, at arabaları, okları ve bronz kılıçlarıyla 2 bin yıldır yerin altında kalan ordudaki 8 bin askerin her birinin yüz ifadesinin ayrı oluşuyla hayranlık uyandırıyor. Askerlerin, 520 atıyla birlikte 130 savaş arabası, 150 süvari atı bulunduğu tahmin ediliyor. 1987 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesine alınan bu ordunun, Çin’in ilk imparatoru Çin Şi Huang’ın mezarını koruduğuna inanılıyor.
1275 YAŞINDA, KUR’AN TÜM DUVARLARA İŞLENMİŞ
İpek Yolu’nun kara hattının başladığı Şian’da merkezinde Büyük Cami dikkat çekiyor. 742’de Tang Hanedanlığı tarafından inşa edilen caminin duvarlarına Kur’an-ı Kerimin tamamını oluşturan 30 cüz, ahşap üzerine oyularak işlenmiş. İslami kültür ve motiflerin yanı sıra geleneksel Çin mimarisinin izlerini taşıyan cami, nadir eserlerden biri olarak tanınıyor.
8 MOTOSİKLETLİ GÖSTERİ NEFES KESTİ
Çin’in geleceğini simgeleyen Şangay’da gazetecileri en çok şaşırtan ise Era Grubunun akrobasi şovları oldu. Özellikle başka ülkelerde 4 motosikletle yapılan şovun, bir kürenin içinde 8 motosikletle yapılması nefesleri kesti.
PİYANGO VURAN ÜSTE PARA ÖDÜYOR
Trafikte dünyanın bütün büyük kentlerinde olduğu kadar bir sıkışıklık söz konusu iken ülke hızlı tren ağları, şehirler metro hatlarıyla örülmüş. Kent içi ulaşımda bisiklet ve motosikletin yanısıra üç tekerlekli küçük yük araçları dikkat çekiyor. Özel araç sahibi olmak piyangodan para kazanmaya benziyor; talep için sıraya giriliyor. İki ayda bir çekiliş yapılıyor. 10 ila 20 yılda sıra ancak geliyor. Plaka alma piyangosu vuran kişi, üste devlete yaklaşık 50 bin lira ödüyor.
Dünyadaki gelişmelere büyük bir hızla uyum sağlayan Çin, elektrikli araç konusunda hem teknolojik araştırmalar yapıyor; hem üreticileri hem de tüketicileri tercihlerini bu türde yapmaları için teşvik ediyor.
Bilimsel araştırmalar, nano teknoloji Çin’in her alanda üzerinde durduğu en önemli konuların başında geliyor. Televizyon ve gazetelerinde yeni medya düzenine uyumda da şimdiden büyük yol kateden Çin’de 500 bin tirajlı, yıllık 60 milyon gelirli basılı gazeteyi bile kapatmışlar. Bunun yerine dijital gazeteye geçerek hem tirajı hem de gelirlerini ikiye katlamışlar.
3 BİN YILDIR MEMURLAR, MERKEZİ SINAVLA
Dünyanın en eski devletlerinden olan Çin’de memur olmak için 3 bin yıl önceden beri merkezi sınav yapılıyor. Diplomatlar, Çin’de kararların ortak akılla alındığını, kapalı kapılar ardında günler süren müzakereler yapıldığını, en doğru, en güzele ulaşmak için bütün detayların gündeme getirildiğini belirterek, “Bir şey yapılmadan önce planlaması uzun sürer. Ama karar alındıktan sonra uygulama hızlı olur çünkü tüm detaylar düşünülmüş ve planlanmıştır. Devlet memurları da özel bir sınavla seçilir” bilgisini verdiler.
SON 24 SAATTE NE OLDU?