İnternet’te haksız rekabet

Türk Dil Kurumu Sözlüğü’ne göre ‘rekabet’, ‘aynı amacı güden insanlar veya kurumlar arasındaki çekiÅŸme’dir. Özellikle mal ve hizmet piyasalarında oluÅŸan rekabet, usulüne uygun olduÄŸu müddetçe her zaman kamu ve tüketici yararınadır. ‘Haksız rekabet’ ise bu çekiÅŸme ve yarışmada yapılan her tür hileli hareketi ifade eder. Türk Ticaret Kanunu’na göre haksız rekabet, aldatıcı veya iyiniyete aykırı çeÅŸitli hareketlerle ekonomik rekabetin her türlü kötüye kullanımı demek oluyor. Ä°nternette haksız rekabet, çok daha kolay ve sinsice yapılabilmekte.Alan adı yoluyla haksız rekabette, rakibin alan adı önceden alınarak, ya park halinde bekletilmektedir ya da ilgisiz bir siteye yönlendirme yapılmaktadır. Ä°nternet kullanıcılarının ilgili firmaya ulaÅŸması engellenmek istenmektedir. BaÅŸka bir örnek, kullanıcıların yazım yanlışlarından faydalanarak benzer alan adları kullanmaktır (yahoo.com-yahhoo.com gibi).Bazı firmalar ve kiÅŸiler, para harcamadan Ä°nternet kaynaklarını tüketerek ve insanların kiÅŸilik haklarına saldırarak SPAM yoluyla tüketicilere ve müşterilere ulaÅŸmaya çalışmaktadırlar. SPAM yolunu tercih etmeyip, reklam ve tanıtım için binlerce YTL para harcayan firmalara karşı SPAM yoluyla haksız rekabet yapılmaktadır.Bazı arama motorları kayıtlı kelimelerden, bazıları ise sayfa içeriklerinden arama yapmaktadır. Rekabet kurallarına uymak istemeyenler, arama motorlarına rakiplerinin isim ve ürünlerini kaydettirebildikleri gibi, web sayfalarının kodlarında kullanıcılara görünmeyecek ÅŸekilde rakiple ilgili metinler yazmaktadırlar. ÖrneÄŸin, arama motoruna X markayı yazdığınızda karşınıza rakip Y markanın gelmesi bir çeÅŸit haksız rekabettir.Sitenin içeriÄŸine, rakip firmaları kötüleyici ifadeler koymak, yanlış bilgiler vermek, kendi ürünleri hakkında abartılı ve gerçekdışı ifadeler kullanmak, tüketiciyi aldatıcı yanıltıcı beyanlar kullanmak diÄŸer haksız rekabet çeÅŸitleridir. Bir ürünün zararlarını anlatan e.posta zincirleri de bu gruba girmektedir. Film ve müzik eserlerini indirilmeye hazır bir ÅŸekilde ve ücretsiz sunmak, gazete haberlerini kendi sitesinde aynı gün yayınlamak, hem haksız rekabet, hem de fikri haklara tecavüz oluÅŸturmaktadır.Doktorluk, avukatlık, mali müşavirlik gibi bazı meslekler, kamu hizmeti olarak görüldüğünden dolayı sıkı reklam yasaklarına tabi tutulmuÅŸtur. Ä°nternet, reklam yasaklarını aÅŸabilecek reklamlara ve tanıtımlara kolaylık saÄŸlamış olduÄŸundan, bu meslek mensuplarının Ä°nternet üzerindeki bir takım faaliyetleri de diÄŸer meslektaÅŸlarına haksız rekabet sayılabilmektedir. ÖrneÄŸin, bir doktor ‘doktor.net’ adresinde kendisine site açarsa, diÄŸer doktorlarla haksız rekabet etmiÅŸ olur. Aynı ÅŸekilde, avukat olmadığı halde sitesinde hukuki danışmanlık yapanlar avukatlara karşı haksız rekabet yapmış olur.Rekabeti bozucu, engelleyici her tür davranış Ä°nternet’te de olsa, kanuni yaptırımlara baÄŸlanmıştır. MaÄŸdur olanlar, Türk Ticaret Kanunu’nun 56-63. maddeleri gereÄŸince, haksız rekabetçilerin eylemlerini durdurabilir, maddi ve manevi tazminat isteyebilir. Av. M. Gökhan Ahi mgahi@hurriyet.com.trÂ