İnternet devi, Viagra’yı yakaladı

İnternet üzerinde ticaret yapmak üzere kurulan şirketlerin piyasa değeri, birçok sanayi şirketini geride bırakırken, bazı devleri de yakalamaya başladı. America Online, 149.8 milyar dolarlık piyasa değeriyle Viagra'nın üreticisi Pfizer'in piyasa değerine eşitlendi.

İnternet, dünyada ticaretin profilini değiştirirken, elektronik ticaret yapan şirketler de dünya devleriyle boy ölçüşmeye başladı. Uluslararası iş dünyasının yakından takip ettiği ABD'de yayımlanan Fortune Dergisi, iş dünyasında yeni yüzyılın yıldızları olan İnternet devlerine geniş yer ayırdı. Derginin kapak konusu yaptığı haberde, İnternet şirketlerinin piyasa değerleri ABD'nin en büyük 500 şirketi listesinde yeralan şirketlerle kıyaslandı.

Piyasa değerleri açısından İnternet sektörünün en büyüğü olan America Online, son dönemde adını Viagra ile duyuran dünya ilaç devi Pfizer'ı yakalamış durumda. America Online, Pfizer ile 149.8 milyar dolarlık aynı piyasa değerine sahip. Pfizer, ABD'nin 500 büyük şirketi listesinde 106'ncı sırada bulunuyor.

Yine en çok bilinen İnternet şirketlerinden Yahoo, Fortune 500 listesinde 100'ncü sırada bulunan Allied Signal şirketinin piyasa değerine eşit bir değer yakalamış durumda. Yahoo'nun piyasa değeri 34.5 milyar dolarken Allied Signal'ın piyasada değeri 34.7 milar dolar düzeyinde bulunuyor.

Sanal dünyanın yeni devlerinden Amazon.com. ise 23 milyar dolarlık piyasa değeri ile Fortune 500 sıralamasında ABD'nin en büyük 96'ncı şirketi olan Alcoa'yı yakalamış durumda. Sanal iş dünyasının yenilerinden, iVillage adlı İnternet şirketinin patronu Candice Carpenter, ‘‘Bu sektörde çok hızlı hareket etmeniz gerekiyor. Aksi takdirde kaybedersiniz’’ diyor.

24 milyon dolarlık harcama ve 6 milyon dolarlık gelir sağlayan Carpenter'ın iVillage şirketi, geçen martta halka açılarak, hisseleri borsada işlem görmeye başladıktan sonra, kısa sürede tam 1.6 milyar dolarlık piyasa değerini yakaladı.

Aslında yıllardır sanayii şirketleri arasında yaşanan ele geçirmeler, bugünlerde İnternet şirketlerine de sıçramış durumda.

Mesela Amazon.com. son dönemde, LiveBid'in önemli bir bölümünü ele geçirdi. Yahoo, toplam 10.3 milyar dolar ödeyerek, GeoCities ile Broadcast.com'u aldı. America Online, 4.2 milyar dolarlık Netscape'i ele geçirdi.

Yahoo, üç yılda yüzde 3 bin 135 kazandırdı

New York Borsası aracı kurumlarından T. Rowe Price'da çalışan Lise Buyer adlı broker, iki yıl önce borsada İnternet şirketlerini izlemek ister. Lise'in biraz tutucu olan aracı kurumu Rowe Price, şirketlerin fiyat-kazanç, kár, gibi klasik göstergelerine önem veren bir şirkettir. Bu yüzden fon yöneticileri, ölümcül hatalar yapmaktan ve yeni kurulmasına karşın piyasa değeri yeni internet evreninde aşırı şişen şirket hisselerinden uzak durmaya özen gösterirler. Ve 1997 sonbaharında, T. Rowe'dan ayrılarak Deutsche Morgan Grenfell şirketine geçer. Hiç tecrübeli olmadığı bir alana balıklama dalan Buyer, İnternet hisselerinin fiyatlarının gözlerinin önünde uçup gittiğini ve piyasa değerinin de inanılmaz büyüklüklere ulaştığını yeni şirketinde de bir süre seyreder. Böyle bir şey nasıl olabilirdi ki? Bir şirket, sabah halka açılacak, üzerinden bir gün geçmeden milyarlarca dolarlık değerlere ulaşacaktı. İnanılmazdı.

Lise Buyer, bugün tam 13 İnternet şirketinin hissesini takip ediyor. Bunların 11'i için de ‘‘al’’ tavsiyesinde bulunuyor. Lise Buyer'ın ‘‘Al’’ tavsiyesinde bulunduğu hisselerden biri de Yahoo. 1996'da borsada işlem görmeye başlayan Yahoo hisseleri, üç yılda yatırımcısına tam yüzde 3 bin 135 oranında getiri sağladı.

İnternet devlerinin piyasa değeri kimlere eşit? (Milyar $)

Değeri Şirket Şirket Değeri

149.8 America Online = Pfizer 149.8

34.5 Yahoo = Allied Signal 34.7

24.0 eBay = JP Morgan 24.3

23.0 Amazon.Com = Alcoa 23.0

17.9 Priceline.Com = FDX (FedEx) 17.7

16.8 @Home = Lookheed Martin 16.9

12.9 E*Trade = AMR (American Airl) 13.5

11.2 CMGI = Ingersoll Rand 11.4

8.4 Excite = Mattel 8.0

5.7 RealNetworks = Toys‘‘R’’ Us 5.5