İnşaat 'sıfır' büyüdü soluğu dışarda aldı
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 28, 2004 01:57
İnşaat sektörünün iç pazarda beklediği canlanma kamu yatırımları kısıldığı için 2004'te de başlamadı. Konut ve özel sektör bina talebi (sanayi ve turizm yatırımlarında) yükselme eğilimine girdi. Ancak Türk müteahhitleri önümüzdeki yıl da ekmeğini büyük ölçüde dışarda arayacak.
TÜRK inşaat sektörü 2004 yılının üçüncü çeyreğinde de eksi büyüme yazdı. Gayri Safi Milli Hasıla içinde yüzde 4 ila 5 oranında payı olan sektör 2004 için sıfır büyüme bekliyor. Bu negatif sonuçlar krizlerle birlikte sıkı maliye politikaları izleyen devletin 'kamu yatırımlarını kısmasından' kaynaklanıyor.
Hükümetin IMF ile yeni stand-by'a girmesi nedeniyle önümüzdeki 3 yıl için de kamu yatırımlarında artış beklenmiyor. Bu nedenle Türk inşaat sektörü içerde konut piyasasının ve özel sektör sanayi, turizm yatırımlarının artışına, dışarda ise Rusya-BDT ülkeleri, Kuzey Afrika, Doğu Bloku ülkelerine dikmiş vaziyette. 2004 yılı başına kadar 61 ülkede toplam 54 milyar dolarlık proje üstlenen Türk müteahhitleri, iç pazardaki uzun süren durgunluk nedeniyle son yıllarda tekrar dış pazarlara yönelmeye başladı. Yurt dışında 2003'te 3.4 milyar dolarlık proje alan müteahhitler, 2004 için 5 milyar dolarlık proje hedefini realize edemedi.
STOKLAR ERİYOR
Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) verilerine göre 2004 yılı Ocak-Eylül döneminde Türkiye'de yapı ruhsatı verilen binaların sayısında yüzde 41.1, değerinde ise yüzde 64.7 oranında artış oldu. Daire sayısı ise bu dönemde önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 58 oranında artış gerçekleşti. Bu veriler piyasada bina ve konut talebinin arttığını, talep artışına paralel olarak da galrimenkul değerlerinin enflasyon, kur ve faiz oranlarının çok üzerinde yükseldiğini gösteriyor.
Şu anda 1 milyon civarında istihdam sağladığı tahmin edilen Türk inşaat sektörü için Türkiye Müteahhitler Birliği'nce yapılan projeksiyonlara göre Avrupa Birliği (AB) süreci pozitif seyrederse 2014'te sektör 2.2 milyon kişiyi istihdam edecek. 2014'te Türk müteahhitleri yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinden yıllık 12 milyar dolarlık iş bekliyor. Bu AB'li iyimser senaryoya göre 2003 yılında 43 milyon metrekare olan inşaat yapı ruhsatı da 2014'te 98 milyon metrekareye ulaşacak.
BÜYÜME YİNE YOK
Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren, inşaat sektöründe canlanma olmadığını söyledi. Eren, "2004'te iç pazarda hareket göremedik. Büyüme de eksi oluyor. Yıl sonu itibariyle de herhalde büyümesiz kapanacak" dedi. Eren, yurtdışı işlerin hareketlendiğini belirterek şöyle konuştu: "İç pazarda sıkıntılı olan meslektaşlarımız yurt dışında olağan üstü çabalarla, çok risk alarak çalışıyorlar. Bu konuda artış var. Kuzey Afrika'da, Fas, Tunus, Cezayir'de işler büyüyor. Rusya'da, Ortaasya ve Doğu Avrupa'da işler alıyoruz. Afganistan'da da yol inşaatlarının tamamına yakınını alıyoruz. İç pazarda kamu yatırımları hareketlenmediği için yakın gelecekte bir canlanma beklemiyoruz. 1993-2003 arasında kamu yatırımlarında yüzde 22 azalma olmuş ve bu eğilim daha da sürecek. Bu azalma sektörümüzü derinden etkiliyor."
Radikal kararlar alın artık inşaatı canlandırın
TÜRKİYE İnşaat Sanayii İşveren Sendikası Başka Şükrü Koçoğlu, inşaat sektöründeki durgunluğun mevcut şartlarla değişmeyeceğini savundu. Koçoğlu, "2004'te sektör iyi değildi. Toplu konut yatırımları biraz ivme vermeye başladı ama bu yetersiz kaldı" dedi. Koçoğlu hükümetin 2005 bütçesinde de yatırımları kıstığını ve özellikle tarımsal altyapı yatırımlarınayeterince kaynak ayırmadığını belirterek şunları söyledi: "2005 için kamunun yatırım bütçesi yetersiz, özel sektörün yatırımları da yetersiz kalıyor. Zaten devlet birçok projeyi yap işlet devret yöntemiyle veriyor. İnşaat sektörü canlanmazsa hiçbir sektör canlanmaz. Bu yüzden bu sektörün canlanması için hükümetin özellikle yatırımlar konusunda radikal kararlar alması gerekir. Zaten yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde de 2004 için konunal 5 milyar dolar hedefi tutmadı. 3.5-4 milyar dolarda kaldık. Şimdi 2005 için de 7 milyar dolardan bahsediliyor. Bence o da hedef de tutmayacak."
Hükümetin IMF ile yeni stand-by'a girmesi nedeniyle önümüzdeki 3 yıl için de kamu yatırımlarında artış beklenmiyor. Bu nedenle Türk inşaat sektörü içerde konut piyasasının ve özel sektör sanayi, turizm yatırımlarının artışına, dışarda ise Rusya-BDT ülkeleri, Kuzey Afrika, Doğu Bloku ülkelerine dikmiş vaziyette. 2004 yılı başına kadar 61 ülkede toplam 54 milyar dolarlık proje üstlenen Türk müteahhitleri, iç pazardaki uzun süren durgunluk nedeniyle son yıllarda tekrar dış pazarlara yönelmeye başladı. Yurt dışında 2003'te 3.4 milyar dolarlık proje alan müteahhitler, 2004 için 5 milyar dolarlık proje hedefini realize edemedi.
STOKLAR ERİYOR
Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) verilerine göre 2004 yılı Ocak-Eylül döneminde Türkiye'de yapı ruhsatı verilen binaların sayısında yüzde 41.1, değerinde ise yüzde 64.7 oranında artış oldu. Daire sayısı ise bu dönemde önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 58 oranında artış gerçekleşti. Bu veriler piyasada bina ve konut talebinin arttığını, talep artışına paralel olarak da galrimenkul değerlerinin enflasyon, kur ve faiz oranlarının çok üzerinde yükseldiğini gösteriyor.
Şu anda 1 milyon civarında istihdam sağladığı tahmin edilen Türk inşaat sektörü için Türkiye Müteahhitler Birliği'nce yapılan projeksiyonlara göre Avrupa Birliği (AB) süreci pozitif seyrederse 2014'te sektör 2.2 milyon kişiyi istihdam edecek. 2014'te Türk müteahhitleri yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinden yıllık 12 milyar dolarlık iş bekliyor. Bu AB'li iyimser senaryoya göre 2003 yılında 43 milyon metrekare olan inşaat yapı ruhsatı da 2014'te 98 milyon metrekareye ulaşacak.
BÜYÜME YİNE YOK
Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren, inşaat sektöründe canlanma olmadığını söyledi. Eren, "2004'te iç pazarda hareket göremedik. Büyüme de eksi oluyor. Yıl sonu itibariyle de herhalde büyümesiz kapanacak" dedi. Eren, yurtdışı işlerin hareketlendiğini belirterek şöyle konuştu: "İç pazarda sıkıntılı olan meslektaşlarımız yurt dışında olağan üstü çabalarla, çok risk alarak çalışıyorlar. Bu konuda artış var. Kuzey Afrika'da, Fas, Tunus, Cezayir'de işler büyüyor. Rusya'da, Ortaasya ve Doğu Avrupa'da işler alıyoruz. Afganistan'da da yol inşaatlarının tamamına yakınını alıyoruz. İç pazarda kamu yatırımları hareketlenmediği için yakın gelecekte bir canlanma beklemiyoruz. 1993-2003 arasında kamu yatırımlarında yüzde 22 azalma olmuş ve bu eğilim daha da sürecek. Bu azalma sektörümüzü derinden etkiliyor."
Radikal kararlar alın artık inşaatı canlandırın
TÜRKİYE İnşaat Sanayii İşveren Sendikası Başka Şükrü Koçoğlu, inşaat sektöründeki durgunluğun mevcut şartlarla değişmeyeceğini savundu. Koçoğlu, "2004'te sektör iyi değildi. Toplu konut yatırımları biraz ivme vermeye başladı ama bu yetersiz kaldı" dedi. Koçoğlu hükümetin 2005 bütçesinde de yatırımları kıstığını ve özellikle tarımsal altyapı yatırımlarınayeterince kaynak ayırmadığını belirterek şunları söyledi: "2005 için kamunun yatırım bütçesi yetersiz, özel sektörün yatırımları da yetersiz kalıyor. Zaten devlet birçok projeyi yap işlet devret yöntemiyle veriyor. İnşaat sektörü canlanmazsa hiçbir sektör canlanmaz. Bu yüzden bu sektörün canlanması için hükümetin özellikle yatırımlar konusunda radikal kararlar alması gerekir. Zaten yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde de 2004 için konunal 5 milyar dolar hedefi tutmadı. 3.5-4 milyar dolarda kaldık. Şimdi 2005 için de 7 milyar dolardan bahsediliyor. Bence o da hedef de tutmayacak."