İnşaat demiri ithalatında yüzde 10'luk vergi kararı yürürlükte

Çelik sektöründe son dönemde atılan ithalatı kolaylaştırıcı adımların yerli üretimi olumsuz etkileyebileceği belirtilirken; Ukrayna ile yıl sonu itibarıyla yürürlüğe girmesi beklenen Serbest Ticaret Anlaşması da yerli üreticilerin endişelerini artırıyor.

Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yer alan ithalat rejimi kararına ek karara göre, inşaat demirinde daha önce bazı ülkelere yüzde 30 olarak uygulanan gümrük vergisi oranı yüzde 10'a çekildi. Diğer ülkelere uygulanan yüzde 5.6'lık gümrük vergisi ise sabit tutuldu.

Gümrük vergisi indirimi bugün itibarıyla yürürlüğe girdi. Düzenleme ilgili Reuters'a değerlendirmede bulunan Yayan, tüm dünyada son yıllarda çelik ithalatına karşı son derece sert tedbirler alınırken, Türkiye'nin tam tersi bir yaklaşım sergilediğini belirterek, "Türkiye tükettiğinin iki katı inşaat demiri üretimi yapan ve tükettiğinin üç katı üretim kapasitesi bulunan bir ülke. Gümrük vergisi indirimi yerli üreticiye zarar vermesinin yanında dış ticaret dengemizi de olumsuz etkiler" dedi.

Yayan'ın verdiği bilgiye göre, Türkiye inşaat demiri piyasasında 30 civarında ham çelikten üretim yapan tesis, 50 civarında haddehane ve binlerce tüccar faaliyet gösteriyor. İnşaat sektörü temsilcileri son dönemde piyasada istedikleri miktarda ürün bulamamaktan ve fiyat artışlarından şikayet ediyordu.

Söz konusu şikayetlerin ardından hükümet, inşaat demirine uygulanan gümrük vergisinde yeni bir ayarlama üzerinde çalışmaya başlamış; Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci de Reuters'a geçen hafta verdiği söyleşide Bakanlar Kurulu kararının kısa bir süre içinde Resmi Gazete'de yayımlanacağını söylemişti.

Gümrük vergisinde indirimin bazı inşaat sektörü temsilcilerinin yüksek fiyat iddiaları üzerine gündeme geldiğini hatırlatan Yayan, "Gümrük vergisinde indirim ve buna bağlı ithalat baskısı nedeniyle iç piyasadaki fiyatların düşeceği beklentisi varsa, böyle birşey gerçekleşmez. Çünkü fiyatlar dünyadan bağımsız oluşmuyor. Türkiye'deki demir fiyatlarını belirleyen küresel piyasalardaki fiyatlar" diye konuştu. Yayan, düzenleme ile birlikte iç piyasaya kalitesiz inşaat demiri girişlerinde de artış yaşanacağını söyledi.

TÇÜD verilerine göre, 2016'da Türkiye'de 16 milyon inşaat demiri üretilirken, inşaat demiri tüketimi ise 9 milyon ton civarında oldu. Türkiye 2016'da 6.8 milyon ton ihracat gerçekleştirirken, bunun mali değeri ise 2.55 milyar dolar oldu. Türkiye Çin’den sonra dünyanın en büyük ikinci uzun ürün ihracatçısı, en büyük de nervürlü inşaat demiri ihracatçısı konumunda bulunuyor.


SEKTÖRDE İTHALATA YÖNELİK SON DÖNEMDE ALINAN KARARLAR

TÇÜD'ün değerlendirmesine göre, son dönemde ithalatı cazip kılıcı yönde alınan kararlar Türkiye'nin üretebileceği ürünlerin ithalatını kolaylaştırıcı; üretemediği ürünlere yönelik yatırımları da zorlaştırıcı bir etki yaratıyor.

Buna göre, Şubat ayında yurtiçinde üretimi bulunan tellerin ithalatında 6,000 tonluk tarife kontenjanı açılarak, gümrük vergilerinden muaf ithalat imkânı sağlanmıştı.

Temmuz ayının başında ise yüzde 25 ilave gümrük vergisi uygulanmakta olan alaşımsız tellerde, söz konusu ürünlerin toplam ithalatının yüzde 60 oranındaki kısmına tekabül eden bölümün vergilerinin yüzde 5'e indirilmiş ve alaşımlı çubuklarda da bazı GTP'ler (gümrük tarife pozisyonu) için vergi muafiyeti getirilmişti.

Türkiye'nin en çok çelik ithalatı yaptığı ülkeler arasında yer alan Ukrayna ile de yıl sonu itibarıyla bir Serbest Ticaret Anlaşması'nın yürürlüğe girmesi beklenirken; üretiminin çok büyük bölümünü ihraç eden Ukrayna'nın bu ürünlerini Türkiye'ye yönlendirme ihtimali de Türk çelik sektörü açısından tehdit oluşturabilir.