İMECE uydusuna yerli kabin

TÜBİTAK UZAY tarafından geliştirilen İMECE’nin ABD’ye taşınmasını sağlayacak olan yüksek teknoloji kullanılarak üretilen taşıma kabini, yabancı muadillerinin yarı fiyatına üretildi. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) Akıncı Tesisleri’nde bulunan USET’i ziyaret etti. Varank, Türkiye’nin ünlü mobilya şirketlerinden Nurus’un 15 Ocak 2023’te uzay yolculuğuna çıkacak İMECE uydusunu, ABD’ye götürürken korumak üzere ürettiği kabin ve iklimlendirme sistemini inceledi.

1 TONLUK UYDU KUTUSU

Nurus Yönetim Kurulu Üyesi ve Baş Tasarımcı Renan Gökyay, “COVID-19 başladığında, fabrika içerisindeki çalışma odalarını negatif, pozitif basınçlı temiz odalara çevirmiş ve bunu Ankara’daki hastanelerin kullanıma sunmuştuk. TÜBİTAK Başkanı Hasan Hocam, bunu görmüş. Bize ‘Yürüyen bir temiz oda yapabilir misiniz? Uydu taşıyacağız’ dedi. ‘Yaparız’ dedim. 14 ayda bu ürün ortaya çıktı” diyerek uydu kabini üretimine nasıl başladıklarını anlattı. Aynı zamanda bir temiz oda olan taşıma kabini ile ilgili bilgi veren Gökyay, “Yaklaşık bir tonluk bir uydu olan İMECE’nin üretildiği yerden dikey pozisyonda alınıp, taşıyıcının içine girebileceği yatay pozisyona getirilip taşıyıcının içine girmesi ve fırlatılacağı istasyona kadar gitmesi, orada tekrar uydunun fırlatılacağı pozisyonda dik olarak rokete yüklenecek hale gelmesinden sorumlu bir cihaz. Bu cihaz, uydumuzu her türlü nemden, titreşimden, zararlı ışınlardan koruyabiliyor. Her türlü düşmede uyduyu koruyabiliyor. Uydunun ağırlığının 20 katına kadar gelecek anlık darbe ve yükleri tolere edebiliyor” dedi. Varank ve beraberindekiler daha sonra temiz odanın içine girdi. Burada açıklamalarda bulunan Nurus Proje Mühendisi Merve Yağcı, “ISO 7 sınıfı temiz odanın içerisindesiniz şu anda. Ama aynı zamanda hava temizleme cihazımız da var. Bütün ısı, basınç ve olumsuz şartlara uygun bir oda bu. Saniyede 10 bin veri toplayabiliyoruz bu sistemde. İki proje olarak düşünebilirsiniz, bir tanesi konteyner, diğeri manipülatör” diye konuştu.

YARI FİYATINA YERLİ

İMECE’nin ABD’de fırlatma rampasında rokete yüklenene kadar güvende olacağını belirten Bakan Varank, kabinin, muadillerinin yarı fiyatına yerli ve milli olanaklarla geliştirildiğine dikkat çekti ve sözlerini şöyle sürdürdü: “İşte klasik olarak mobilya sektöründe düşündüğümüz bir firma, kendi mühendisleri ve teknisyenleri ve kendi tasarımıyla uydu taşıyabilecek yüksek teknolojili bir kabin üretmiş oldu. Yerli ve milli gözlem uydumuzu üretmek bir kabiliyet ama bu uyduyu fırlatılacak alana taşımak, rokete yükleme de başka bir teknoloji ve kabiliyet gerektiriyor. Daha önce uydularımızı yabancı şirketlerin ürettiği taşıma kabinleri ya da konteynerler ile fırlatma bölgelerine göndermiştik. TÜBİTAK UZAY, Nurus’la işbirliği içerisinde işte arkamızda gördüğünüz yerli ve milli gözlem uydumuz İMECE’yi taşıyacak olan kabini üretti. Sadece o kabini üretmekle kalmadı. Aynı zamanda burada gördüğünüz makine ile de uydunun USET’ten alınıp bu kabine yerleştirilip daha sonra uzaya taşıyacak rokete yerleştirilmesini sağlayacak bu aleti de üretti. Bu bir taşıma faaliyeti olarak gözüküyor olsa da arkamda gördüğünüz taşıma kabini aslında yürüyen bir temiz oda. Uyduların fırlatılmadan önce çok özel şartlarda saklanması gerekiyor. Bu kabinleri daha önce 2 katı fiyata ancak alabiliyorduk. Uydumuzu göndereceğiz ama firmamızın bu alanda uluslararası pazardan pay alabilmesi için de destek olacağız.”