Ä°mar'da müthiÅŸ tuzak

BDDK BaÅŸkanı Engin Akçakoca, ‘‘Uzanlar sizi tuzaÄŸa mı düşürdü’’ sorusuna, ‘‘Evet’’ yanıtını verdi. Akçakoca, ‘‘Ancak, onların hükümete ve bize kurduÄŸu bir tuzağı da bozmuÅŸ olduk. EÄŸer Ä°mar Bankası'na 14'e 4'ten el koysaydık, ertesi sabah 8 katrilyon lirayı ödememiz gerekirdi’’ dedi.Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) BaÅŸkanı Engin Akçakoca, Ä°mar Bankası'nda 8 katrilyon lirayı aÅŸan mevduat büyüklüğünü önceden göremedikleri için ‘‘tuzaÄŸa’’ düştüklerini söyledi. Akçakoca, ‘‘Ancak, anladığımız kadarıyla Uzanlar, bizim bankaya Bankalar Kanunu'nun 14'üncü maddesinin 4'üncü bendine göre el koyacağımızı düşünüp, ona göre plan yaptı. Amaçları 8 katrilyon lirayı aÅŸan mevduat büyüklüğünü ertesi sabah ödemek zorunda kalmamızı saÄŸlamaktı. Biz de onların bu oyununu bozduk. En azından zaman kazandık’’ dedi.ÇEAÅž VE KEPEZ OLMASAYDIBDDK ‘‘Türk Bankacılık Sektörünün Güçlendirilmesine Yönelik Çabalar ve Ä°mar Bankası Olayı’’ raporunu kamuoyuna açıklarken BaÅŸkan Engin Akçakoca, Ä°stanbul'da biraraya geldiÄŸi gazetecilerin sorularını yanıtladı. Ä°mar Bankası'nda neden Bankalar Kanunu'nun 14'üncü maddesinin 4'üncü fıkrasının uygulanmadığı sorusuna, ‘‘bu pahalı bir çözüm olurdu’’ yanıtını veren Akçakoca, bankanın bugün dahi ortada defterinin, bilançosunun bulunmadığını söyledi.Karar alındığında duble kayıt olduÄŸunun da bilinmediÄŸini belirten Akçakoca, defteri kebir hesaplarında oynama yapıldığını, ÅŸube defterlerinin Genel Müdürlük'te manipüle edildiÄŸini kaydetti. ‘‘10-15 kiÅŸilik bir olay. Enformasyon teknolojisi muhteÅŸem bir ÅŸekilde kullanılmış’’ dediÄŸi Ä°mar Bankası'ndaki açığa Hazine bonosu satışlarının gözden nasıl kaçtığına iliÅŸkin olarak da ‘‘ÇEAÅž ve Kepez olmasaydı daha da gözden kaçabilirdi. Katrilyonlarca liralık iÅŸlem içinde açığa satışın tespiti pem mümkün deÄŸil’’ diye konuÅŸtu. Ä°mar Bankası olayı için ‘‘tuzak’’ diyen Akçakoca, bu durumu şöyle açıkladı:‘‘Uzan Grubu, Ä°mar Bankası'ndaki çifte kayıttan BDDK'nın haberinin olmadığını bildiÄŸi için, doÄŸal olarak BDDK'nın bundan önceki 20 bankaya yaptığı gibi Ä°mar Bankası'nı da Fon'a alacağını zannetti. Böylelikle, Fon'a alınışının ertesi günü çifte kayıtla karşılaÅŸacak olan Fon'un ve dolayısıyla hükümetin kendileri ile anlaÅŸma zemini arayacağını tahmin etmiÅŸ olmalıydı. Ancak BDDK Fon'a almak yerine bankanın tasfiyesine karar verince böyle bir olasılık devre dışı kalmış oldu. BDDK'yı ve hükümeti çifte kayıt nedeniyle tuzaÄŸa düşürmekisterken kendi kazdıkları kuyuya düşmüş oldular. 20 bankada olduÄŸu gibi Ä°mar Bankası hisselerini Fon'a almış olsaydık, ertesi gün de kapıda 8 katrilyon lira para veren mudileri görseydik, o günkü nakit ihtiyacını karşılamada zorlanacaktı sistem. Daha deÄŸiÅŸik sıkıntılara yol açacaktı, faiz, borçlanma gibi. Dolayısıyla o beklediklerini yapmamış olmakla biz ciddi bir ÅŸekilde sistemi tesadüfen de olsa büyük bir rizikodan kurtardık. O bu tuzağı kurmuÅŸtu bize. Biz 16'ya 1, yani doÄŸrudan tasfiyesini istemek suretiyle buradan sıyrılmış olduk. Ama netice itibariyle duble kayıt nedeniyle biz de açığa düştük.’’KALPTEN GÄ°DERDÄ°K‘‘BDDK, bilançoya bakarak kabul ettiÄŸi tasarruf mevduatıile aniden ortaya çıkan mevduata bakarak arasındaki farkı ödemem diyebilir miydi’’sorusu üzerine ise şöyle konuÅŸtu:‘‘Diyebilirdi belki ama büyük bir kaos olurdu. Ertesi gün 171 ÅŸubenin kapısında 378 bin mudi senin hiç görmediÄŸin, bilmediÄŸin mevduat cüzdanlarıyla gelip senden 8 katrilyon lira istiyor 750 trilyon lira yerine. Hepimiz kalpten giderdik herhalde.’’Uygulanacak prosedüre iliÅŸkin ise, mudiye ödeme yapıldığında, mudi adına iflas masasına yazılarak ÅŸahsi iflasın istendiÄŸini belirten Akçakoca, ‘‘Bundan sonrası artık yargının iÅŸi’’ dedi. Akçakoca, ödemeleri yaptıktan sonra iflas masasına öncelikli alacaklı olarak yazılacaklarını, tedbir koydurdukları malların mülkiyetinin kendilerine geçmesi için giriÅŸimlerde bulunacaklarını bildirdi. Cem Uzan'ın yaptığı son açıklamaların hatırlatılması üzerine, ‘‘Cem Uzan gelip bize söylemiyor, hükümete söylüyor’’ diyen Akçakoca, hakim ortağın ödeme için kendilerine baÅŸvurması halinde ne yapılacağına iliÅŸkin olarak da ‘‘Öyle bir talep yok, görüşmüyoruz, '8 katrilyon lira cebimde, geliyorum' derse, gel paranı öde deriz tabii’’ dedi.Ä°mar’ın bilançosunu henüz bulamadıkBDDK BaÅŸkanı Engin Akçokoca, Ä°mar Bankası'nda sadece mevduat ve DÄ°BS hesaplarına ulaÅŸabildiklerini belirtirken, ‘‘Bilançoyu henüz bulamadık’’ dedi. Dün düzenlenen basın toplantısı ile hazırlanan raporlar BDDK BaÅŸkan Yardımcısı Ercan Türkan ve Fon BaÅŸkan Yardımcısı Nebil Ä°lseven tarafından sunulurken, BDDK BaÅŸkanı Engin Akçakoca da bazı sorulara yanıt verdi. Ä°mar Bankası'nda sadece sadece mevduat ve DÄ°BS hesaplarına ulaşılabildiÄŸini belirten Akçakoca, ‘‘Önceki yılın kayıtlarına ulaÅŸmak zaten mümkün deÄŸil’’ dedi. Banka bilançosunda 170 günden geriye gitme imkanı zaten mümkün olmadığını söyleyen Akçakoca, ‘‘Gün be gün geri giderek bilançoyu oluÅŸturacağız ama geriye gidilmesine iliÅŸkin kayıtlara da zaten ÅŸu anda ulaÅŸamadık’’ dedi. Kayıt yok edildiÄŸini ve karartıldığnı söyleyen Akçakoca, ‘‘Dolayısıyla bir mevduat ve bunun dışında baÅŸka pasif varsa bunun karşılığı, hangi kaynaklarda kullanıldığı, nerelere plase edildiÄŸi de ÅŸu anda görülebilir durumda deÄŸil ’’ diye konuÅŸtu.Ä°marzede'ye ödeme bayramdan önceRaporlarda, ödemelere iliÅŸkin kararname taslağının 12 Eylül'de Hazine MüsteÅŸarlığı'na gönderildiÄŸi hatırlatılarak ‘‘Kararnamede belirtilecek usul ve esaslara uygun olarak ve bütçe imkanları çerçevesinde ödemeler yapılacaktır’’ denildi. BaÅŸkan Akçakoca ise, basın toplantısında ‘‘Ödemelerin ne zaman yapılacağına iliÅŸkin öngörünüz var mı’’ sorusuna ‘‘Yok’’ yanıtını vermekle birlikte, bir gece önce yaptığı sohbet toplantısında yine buna yönelik bir soru üzerine mudilere ödemenin bayramdan önce baÅŸlayabileceÄŸi görüşünü dile getirdi. Bu arada raporda BDDK'nın DÄ°BS maÄŸdurlarına ödeme yapılması konusuna da olumlu baktığı ve bu konudaki önerilerin Hazine'ye iletildiÄŸi belirtildi. Toplantıda bu durumu hatırlatan Akçakoca, ‘‘Olumlu bakıldığını da tahmin ediyorum. Ama hükümetin bileceÄŸi bileceÄŸi bir iş’’ diye konuÅŸtu.Ödemeleri Uzanlar engellediÄ°mar Bankası'nın mevcut bilanço verileri çerçevesinde, banka Fon'a geçtikten iki hafta içinde mutabakat çalışmalarının tamamlanacağı ve bunun ardından da mudilere ödemelere baÅŸlanacağı kamuoyuna duyuruldu. Ancak TMSF ve BDDK'nın bankanın resmi kayıtlarına ulaÅŸması Uzan Grubu'nca engellendi. Ä°lk incelemeler sonucunda, iÅŸlemlerin kayıt dışı bırakıldığı veya eksik beyan edildiÄŸi, gerçek mevduat rakamının kamu otoritelerinden gizlendiÄŸi ortaya çıktı. Bu nedenle kamuoyuna ilan edilen süreç uzadı. Banka kayıtlarına ulaşılması engellenirken ÅŸu yöntem izlendi:‘‘Bankanın bilgi-iÅŸlem sistemiUzan Grubu'na baÄŸlı Merkez Yatırım tarafından saÄŸlanıyordu. Bu ÅŸirket aynı zamanda bankanın ortakları arasında yer alıyor. BDDK banka kayıtlarını talep ettiÄŸinde, Merkez Yatırım'daki canlı kayıtlar ve yedekleme sistemleri tamamen kapatıldı. Kilit konumdaki yöneticilerin toplu halde istifa ettikleri için durdurulan bilgi-iÅŸlem raporlarının ikamesi de mümkün olmadı. Bunun üzerine genel müdürlüğe ve bazı ÅŸubelere incelemeye gidildi, ele geçirilen ve deÅŸifre edilen bilgisayar kayıtları yeterli olmayınca mudilerden belge derlenmesine baÅŸladı. 4 AÄŸustos'tan 1 Eylül'e kadar incelenen bu belgelere göre, BDDK'ya son raporlama tarihinde (25 Haziran) 746.9 trilyon lira olarak bildirilen tasarruf mevduatı tutarının 8.144 trilyon lira olduÄŸu ortaya çıktı. Bu büyüklükteki bir ödemenin TMSF kaynaklarıyla karşılanması mümkün olmadığı için Hazine ve Hükümetin devreye girmesi gerekti.’’En az 31 yıl hapis cezasıBDDK'nın yaptığı tespitler sonucu Ä°mar Bankası'nın hakim ortaklarına ve üst düzey yöneticilerine yöneltilen suçlamaların cezai müeyyidesi, kanundaki en düşük ceza gözününe alındığında 31 yılı buluyor. SPK'ya eleÅŸtiriBDDK (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu) raporunda, mevzuata aykırı iÅŸlemler aktarılırken, DÄ°BS (devlet iç borçlanma senetleri) iÅŸlemlerinde SPK üstü örtülü bir biçimde suçlanıyor. Raporda, Sermaye Piyasası Kurulu’na (SPK) görevleri hatırlatılarak, şöyle deniliyor: ‘‘SPK, sermaye piyasasını ilgilendiren her türlü iletiÅŸim araçlarıyla yapılan yayın, duyuru ve reklamları izlemek ve bunlardan yanıltıcı olduÄŸu tespit edilenleri yasaklamak ve gereÄŸi yapılmak üzere ilgili kuruluÅŸlara bildirmekle yükümlüdür.’’Â