İlaçta yeni düzen ‘can’ yaktı, ‘dikkatli yatırım’ kararı aldı

DÜNYA çapında 20 milyar dolarlık satış performansıyla 143 ülkede faaliyet gösteren Lilly İlaç’ın Afrika, Orta Doğu, Türkiye, Rusya ve Asya Bölgesi Başkanı Eberhard Ludewigs, Türkiye’nin her zaman çekici ve heyecan veren bir ülke olduğunu belirterek, “Bu nedenle önem verip yatırım yaptığımız ve yatırım yapmaya devam edeceğimiz öncelikli bir ülke” dedi. Ancak, ilaçta uygulanan iskontoyu yüzde 11’den yüzde 23’e çıkaran yeni kararnamenin sektörde sıkıntı yarattığını belirten Eberhard Ludewigs, “Bu kararnameyle pazarın yüzde 25 küçülmesi bekleniyor. Ben bu durumdan hiç kimsenin mutlu olduğunu düşünmüyorum. Ne hükümet, ne endüstri ne de hastalar” diye konuştu.
Tezatlık var
Aralık 2009’da yürürlüğe giren ilaçta yeni fiyat kararnamesi ile Avrupa’daki en ucuz beş ülkenin referans alındığını, bunun üzerinden de Sosyal Güvenlik Kurumu’nun aldığı yüzde 11’lik iskontonun yüzde 23’e çıkarıldığını anımsatan Eberhard Ludewigs, hükümetin fiyatta rekabet isteğini dile getirdiğini ancak ortada bazı tezatlıklar olduğunu vurguladı. İskontoda ‘normal’ oranın yüzde 4 olduğunu savunan Ludewigs, sözlerini şöyle sürdürdü: “Tamam, güzel Avrupa’daki en ucuz beş ülkeyi alalım. Fakat bu kez de diğer ülkeler Türkiye’nin fiyatını referans alırsa ne olacak? Ayrıca en ucuz fiyatı olan ülke, Türkiye için referans olduktan sonra SGK yüzde 23 iskonto alıyor. Bunun normali yüzde 4’tür, diğer ülkelere baktığınızda sigorta kurumuna yüzde 3-5 indirimler yapılıyor. Türkiye’de ise yüzde 23, bu gerçekten
kaygı verici.”
Daha dikkatli olacağız
Tüm sıkıntılara karşın Türkiye’de uzun zamandır var olduklarını, bunun süreceğini vurgulayan Eberhard Ludewigs, şunları dile getirdi: “Türkiye varlığımızın güçlü olduğu bir ülke. Ancak şu anda canımız yanıyor. Son fiyat düzenlemeleri gerçekten canımızı yaktı ama Türkiye’de büyümeye devam edeceğiz. 2009’da finansal açıdan Türkiye’de kötü olmayan bir yıl geçirdik. Bu reform sonrasında kararlarımızı daha dikkatli almaya karar verdik. Yatırım yapma konusunda kafamızda herhangi bir soru işareti yok. Fakat biraz daha dikkatli olacağız.”
Gerçekten zordayız
Geçen on yılda Türkiye’deki yatırımlarının 200 milyon dolardan fazla olduğunu da belirten Eberhard Ludewigs, doğru olanı hükümetle birlikte çalışıp yapmak istediklerini belirtti. Ludewigs, şöyle konuştu: “Eminim ki Türk hükümeti tüm zorlukları göz önünde bulundurarak bu kararı aldı. Endüstri için de, bulunduğumuz bu durum çok zorlayıcı. Herkes gibi bizim de plan yapmamız gerekiyor oysa gelecekteki adımları tahmin edemiyoruz. Kısa dönemde Türkiye’ye yönelik planlar yapmak gerçekten çok zor, örneğin 3 ay öncesi için bir planımız vardı ama bu plandaki pek çok parametre değişmek zorunda kaldı. Hükümet birçok iyi şey yaptı. Fakat şu an gerçekten şirketler zarar görüyor.”

Kimseyi işten atmadık faaliyetleri kıstık

LILLY İlaç’ın Afrika, Orta Doğu, Türkiye, Rusya ve Asya Bölgesi Başkanı Eberhard Ludewigs, 2009’un son çeyreğinde sürecin nereye gittiğini göremedikleri için çok dikkatli harcama yaptıklarını belirtti. İşten çıkarma yaşamadık-larını vurgulayan Ludewigs, faaliyet planlarında kısıtlamaya gittiklerini söyledi.

Türkiye klinik araştırma yatırımı çekmeye yüklensin

TÜRKİYE’de klinik araştırmaların kesinlikle yeterli olmadığını vurgulayan Eberhard Ludewigs, dünyadaki klinik araştırmalara ilaç endüstrisinin 90-100 milyar dolar harcadığını, Türkiye’deki rakamın ise 40 milyon dolar civarında olduğunu söyledi. Bu rakamın yüzde 10’unu Türkiye’de Lilly İlaç’ın harcadığını söyleyen Ludewigs, “Fakat bu hiçbir şey. Türkiye dünyadaki 11’inci en büyük ilaç pazarından biri. Yatırıma milyarlarca dolar harcanan bir sektör. Klinik araştırmalara yatırım bir ülkeye yatırım yapmak demek, Türkiye’nin daha fazla yatırım çekmesi lazım” diye konuştu.

Ekonomik kriz sağlıkta kaliteyi düşürmedi

YAŞANAN ekonomik krizde vergi gelirlerinin ve bireylerin kazançlarının düştüğünü belirten Eberhard Ludewigs, hükümetlerin de birçok şeyden feragat ettiğini belirtti. Bu süreçte, sağlık hizmetleri kalitesinde çok fazla düşüş yaşanmadığını da anlatan Ludewigs, ilaç sektöründe 2010 beklentilerine ilişkin şunları söyledi: “Birçok ekonomide iyileşme görmeye başladık. Gayri safi yurtiçi hasıla yeniden yükselmeye başladı, dünyada 4’üncü çeyrek, kötü olan 3’üncü çeyrekten daha iyiydi. 2010’da yeniden pozitif işaretler almaya başladık. Kötünün geçmesi için biraz daha zamana ihtiyaç var. İşsizliğin yükseldiği birçok pazarda insanlar yavaş yavaş iş bulmaya başladı fakat hâlâ kriz başladığından bu yana olan erteleme reaksiyonu sürüyor. Sağlık hizmetleri ve ilaç endüstrisinde kriz öncesine dönüş biraz daha uzun sürebilir.”

Talep arttıkça bütçe sıkıntısı da artıyor

İLAÇ sektöründe dünyada Türkiye, Kore, Rusya, Çin, Meksika ve Hindistan’ın gelişmekte olan ülkeler olduğunu belirten Eberhard Ludewigs, “İlaç sektörünün büyük oyuncuları bu ülkeler. Bu ekonomilerde sağlık hizmetlerine talep, nüfusa bağlı olarak yükseliyor. Talep yükseliyor fakat bu kez hükümetin ayırdığı bütçeyle ilgili sıkıntılar da artıyor” diye konuştu.

Jenerikler inovasyon yapmıyor, aldıkları risk daha düşük

İNOVASYON odaklı şirketlerin yenilik yaratabilmek için araştırmalar yaptığını, bunun için de satış gelirlerinin yüzde 25-50’sini araştırma geliştirmeye aktardığını söyleyen Eberhard Ludewigs, bunun çok yüksek bir yatırım olduğunu belirtti. Jenerik ilaç şirketlerinin ise yenilik yapmaktan ziyade üretim odaklı şirketler olduğunu anlatan Ludewigs, “Dolayısıyla aldıkları risk daha düşük, kârlılıkları daha yüksek” dedi.