Güncelleme Tarihi:
AZERBAYCAN’ın en büyük devlet şirketlerinden Socar, Türkiye’ye 2008 yılında Petkimi’i 2 milyar dolara satın alarak girdi. Petkim’den sonra 9 yıl içinde Petkim Limanı, Star Rafinerisi ve boru hattı TANAP yatırımlarını başlatan Socar’ın 19 milyar doları bulan yatırımlarında yeni hedefi şimdi Petkim’e bir fabrika daha eklemek. 24. Hazar Petrol ve Doğalgaz Fuarı için gittiğimiz Azerbaycan’ın başkenti Bakü’deyiz. Petrol ve doğalgaz alanında çalışan 200’e yakın Azeri ve yabancı firmanın katıldığı fuarın açılışını Başkan İlham Aliyev yapıyor. Güvenlik nedeniyle çok fazla yaklaşamadığımız Aliyev, özellikle TANAP projesinden söz ediyor. Daha sonra fuarın sponsoru olan Socar’ın üst düzey temsilcileriyle bir araya geliyoruz. Socar Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Vagif Aliyev ve Socar Türkiye CEO’su Zaur Gahramanov’dan Türkiye’deki yatırımları ve hedeflerini dinliyoruz.
ÇOK PARA VERDİK
Petkim’i 2 milyar 40 milyon dolara satın aldıktan sonra o tarihten itibaren her yıl 100 milyon dolar yatırım yaptıklarını anlatan Aliyev, bugüne kadar da 730 milyon doları bulduğunu belirtiyor. Aliyev, “Biz Petkim’de bir gün bile yatırımı durdurmadık. Alırken çok para verdik mi, verdik. Ama biz her zaman bu yatırımı stratejik gördük, tamamen ihtiyaçlara göre... Biz Türkiye’ye 9 yıldır yatırım yapıyoruz. Şu anda para kazanmıyoruz ama geleceğe yatırım yapıyoruz” diyor. Aliyev, sürpriz yatırım hedefini de açıklarken Türkiye’de enerji ve petrokimya ürünleri ithalatının çok ciddi maliyet getirdiğini belirtiyor ve şöyle devam ediyor: “Petkim Yarımadası’nda petrokimya ürünleri için yeni bir yatırım üzerinde çalışıyoruz. Ciddi bir şekilde hükümetle temaslarımız var, sıcak bakıyorlar. Yeni tesis ‘ikinci bir Petkim’ olabilecek. Yatırım tutarı ise net değil ama yaklaşık 3 milyar doları bulur. Petkim’de yeni kapasite artışı için yer kalmadı. Yeni yatırım Petkim’in yanında olmalı. Bunun ‘stratejik yatırım’ kapsamında değerlendirilmesi için hükümetle görüşmelerimiz var. Bu bize büyük avantaj sağlayacak.”
18 MİLYAR YATIRIM
Socar Türkiye CEO’su Zaur Gahramanov da, “Türkiye’yi kendi evimiz gibi görüyoruz” diyor. Türkiye’ye 2020’ye kadar 18 milyar dolar yatırım yapacaklarını belirten Gahramanov, bugüne kadar 11 milyar doların tamamlandığını söylüyor ve şöyle devam ediyor. “Star Rafineri, 2018’de tamamlanacak. Ayrıca Petkim’de kurduğumuz rüzgar enerjisi santralı da Aliağa’nın enerjisinin yüzde 30’unu karşılayacak. Şu anda 14 santral devrede. Yatırım yüksek ama ekolojik. Bu, Socar’ın dünyadaki ilk rüzgar santralı.”
TÜRKİYE’NİN ENERJİDE ‘HUB’ OLMASINA TANAP DESTEĞİ
AZERİ gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak TANAP projesinin tam gaz ilerlediğini ve yüzde 70’inin tamamlandığını hatırlatan Aliyev, iptal olan Nabucco boru hattı ve diğer süreçleri de şöyle anlatıyor: “Nabucco’dan sonuç alamayınca niye vakit harcıyoruz dedik ve TANAP projesi doğdu.” Aliyev, boru hattı projeleriyle Türkiye’nin enerji “hub”ı (merkez) olma yolunda önemli adımlar attığını söylüyor. Aliyev “Türkiye’de gaz, petrol yok ama çok önemli bir avantaj var: Coğrafi konumu. Geçiş noktasında yer alıyor ve özellikle TANAP da Türkiye’nin bu hedefinde anahtar olacak. Türkiye Enerji Bakanlığı çok ciddi projeler yürütüyor. Biz de destek veriyoruz. Bizim için Türkiye’nin alternatifi yok. Türkiye ciddi olarak bir ‘hub’ olma yolunda ilerliyor. Bölgedeki savaşlar da bir gün bitecek ve enerji her zaman gerekecek. Türkiye de böylece hep rolünü artıracak. Biz de çok memnunuz” dedi.
AKARYAKIT İSTASYONU İHTİYAÇ
TANAP’tan Türkiye’ye 6 milyar metreküp gaz geleceğini belirten Zaur Gahramanov, şu bilgileri veriyor: “Projenin yüzde 73’ü tamamlandı. İnşaat yıl sonu bitecek. Dağıtım sektöründe de yer almak için Petrol Ofisi satışıyla ilgilendik. Ancak fiyat nedeniyle çekildik. Ya şirket kurabiliriz ya da başka satın alma yapabiliriz.”