İkinci çeyrek büyüme rakamı yüzde 5,1 olarak açıklandı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) zincirlenmiş hacim endeksi olarak, 2017 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5.1 arttı. Artış ekonomistlerin yüzde 5.3 olan beklentisinin hafif altında kaldı.

Verilerin ayrıntıları incelendiğinde büyümeye en büyük katkının geçen yılların aksine sabit sermaye oluşumundan geldiği görüldü. Yatırımlar yüzde 5.1'lik büyümeye 2.9 puan katkı yaptı. Bu kalemi 1.9 katkı ile hanehalkı tüketimi ve 1.7 puan ile net ihracat izledi. Devletin tüketim harcaması 0.6 stok değişimleri ise büyümeyi 0.8 puan aşağı çekti. (Full Story)

BGC Partners Başekonomisti Özgür Altuğ, geçen yıl üçüncü çeyrekteki darbe girişiminin ardından 2016'nın son çeyreğinde ekonominin toparlandığını, bu yılın birinci ve ikinci çeyreklerinde ise toparlanmanın daha da hızlandığını söyleyerek, şöyle devam etti:

"Hükümetin ekonomik aktiviteyi canlandırmak için attığı adımlar büyüme üzerinde etkisini gösterdi. Bizce buradaki en büyük etki de Kredi Garanti Fonu'ndan geldi. Bunun yanı sıra büyümeye turizm sektörünün de pozitif katkısını görüyoruz. Veri sonrasında 2017 büyüme tahminimizi yüzde 4.7'den yüzde 5.4'e yükseltiyoruz."

Geçen yıl üçüncü çeyrekte yaşanan daralma sonrası ekonomideki yavaşlamanın önüne geçmek için bu yıl inşaat, beyaz eşya ve mobilya sektörlerine yönelik uygulanan vergi indirimlerinin yanı sıra istihdama ve üretime yönelik de bu yıl bir çok teşvik verildi. Yetkililer Kredi Garanti Fonu'nun (KGF) 2017'de büyümeye tek başına 1-1.5 puan destek sağlayacağını öngörüyor.

Bankacılar çift haneli enflasyon ve güçlü büyümenin birlikte düşünüldüğünde verilerin Merkez Bankası'nın sıkı duruşuna devam etmesi anlamına geldiğini de belirttiler.

Gayrisafi yurtiçi hasılayı oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2017 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim değeri olarak; tarım sektörü yüzde 4.7, sanayi sektörü yüzde 6.3, inşaat sektörü yüzde 6.8 arttı. Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinin toplamından oluşan hizmetler sektörünün katma değeri ise yüzde 5.7 arttı.

Verilere göre nihai tüketim harcamaları, ikinci çeyrekte yüzde 3.2 artarken devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 4.3 azaldı, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 9.5 artış gösterdi.

Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Başdanışmanı Cemil Ertem, gayri safi sabit sermaye oluşumundaki yüzde 9.5 artışa dikkat çekerek "Bu, yatırım iştahının ve büyümenin devam edeceğini bize gösteriyor... Üçüncü çeyrek daha iyi olacak" dedi.

Verilerin ayrıntılarına bakıldığında takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, ikinci çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 6.5 artarken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH bir önceki çeyreğe göre yüzde 2.1 artış gösterdi.

Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek veri sonrası yaptığı yazılı açıklamada iç ve dış talebin büyümeye pozitif katkı sağlamasıyla dengeli büyümenin ikinci çeyrekte de devam ettiğini belirterek şöyle konuştu:

"Yurtiçi talep büyümeye 3.2 yüzde puan katkı sağlarken; net dış talep 1.8 yüzde puan katkı sağladı. 2017 yılı üçüncü çeyreğine ilişkin öncü göstergeler de güçlü ekonomik büyümenin ivme kazanarak devam ettiğini göstermekte... Sağlanan güçlü büyüme olumlu ancak tek başına yeterli değildir. Bu büyümenin kapsayıcı olması temel önceliğimizdir."

Şimşek, Türkiye'nin son 15 yılda ortalama yüzde 5.7 büyüme performansı sergilediğini belirterek önümüzdeki dönemde bu performansı daha da artırmak için kapsamlı reform kararlılıkla hayata geçireceklerini belirti.

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ise büyümenin kompozisyondaki iyileşmeye dikkat çekerek, "İkinci çeyrekte büyümenin 1.68 puanı net ihracat kaleminden geldi; böylece yılın ilk yarısında görülen yüzde 5.1'lik büyümenin 1.98'inin net ihracattan geldiğini görüyoruz" dedi. Geçen yıl net ihracat büyümeyi 1.3 puan aşağı çekmişti. Zeybekci şöyle devam etti:

"Bizi memnun eden gelişmelerden biri de ikinci çeyrekte yatırımlar kaleminin büyümeye yüzde 2.86 katkı sağlamış olması; böylelikle yılın ilk yarısındaki 5.1'lik büyümenin 3.9 puanı yatırım ve ihracattan geldi. Üçüncü çeyrekte yüzde 7'nin üzerinde bir büyüme göreceğimizi düşünüyorum. Yıllık yüzde 4.4 olarak belirlenen OVP hedefine rahatlıkla ulaşacağımızı, hatta yüzde 5.5'lik seviyeyi dahi yılsonunda aşacağımızı tahmin ediyorum."

MAL VE HİZMET ARTIŞI SÜRDÜ

Başbakan Yardımcısı Sayın Mehmet Şimşek, 2. çeyrek büyümesine ilişkin yaptığı değerlendirmede şunları belirtti: “2017 yılı ikinci çeyreğinde ekonomimiz bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5,1 büyüdü. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış GSYH büyümesi bir önceki çeyreğe göre yüzde 2,1 oranında gerçekleşti. Böylece yılın ilk yarısında büyüme hızı yıllık yüzde 5,1’e ulaştı. İç ve dış talebin büyümeye pozitif katkı sağlamasıyla dengeli büyüme ikinci çeyrekte de devam etti. Yurtiçi talep büyümeye 3,2 yüzde puan katkı sağlarken; net dış talep 1,8 yüzde puan katkı sağladı .

Önemli pazarlarımızdan Avrupa ile emtia ihracatçısı ülkelerin güçlü talebi ve turizm gelirlerimizdeki artış sonucunda mal ve hizmet ihracatımız ikinci çeyrekte yıllık yüzde 10,5 büyüdü. 16 Nisan referandumundan sonra belirsizliklerin azalması ile finansal piyasalarda belirgin bir pozitif eğilim görüldü. Aynı zamanda hem reel kesim güveni hem de tüketici güveni toparlandı. Kaynaklarını ve etkinliğini artırdığımız Hazine destekli Kredi Garanti Fonu kefalet sistemi ikinci çeyrekten itibaren ticari krediler kanalıyla ekonomik büyümeyi destekliyor. 2017 yılı üçüncü çeyreğine ilişkin öncü göstergeler de güçlü ekonomik büyümenin ivme kazanarak devam ettiğini göstermekte. Sağlanan güçlü büyüme olumlu ancak tek başına yeterli değildir.

Bu büyümenin kapsayıcı olması temel önceliğimizdir. İstihdamı arttırmaya yönelik aldığımız tedbirler ve ekonomik büyümedeki ivmelenme sonucunda, 2017 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki yılsonuna göre yaklaşık 600 bin kişiye ilave istihdam sağladık. Böylece 2017 yılı başından itibaren işsizlik oranında kademeli düşüş gerçekleşti. Türkiye son 15 yılda yaşanan tüm olumsuzluklara rağmen sağlam ekonomik temelleri sayesinde ortalama yüzde 5,7 oranında güçlü bir büyüme performansı sergiledi. Önümüzdeki dönemde bu performansı daha da artırmak ve ekonomimizin yapısal dönüşümünü hızlandırmak için kapsamlı reform gündemimizi kararlılıkla hayata geçireceğiz. Siyasi belirsizliklerin ortadan kalktığı bu dönemde yapısal reformların sağlayacağı katkı ile yüksek gelir seviyesine ulaşmayı hedefliyoruz.”

YÜKSEK BÜYÜME ORANI DEVAM ETTİ

Maliye Bakanı Naci Ağbal ise “İkinci çeyrekte bayram nedeniyle oluşan işgünü kaybına rağmen ekonomimiz ilk çeyrekte elde edilen yüksek büyüme oranını devam ettirmiştir” açıklamasında bulunurken konu hakkındaki değerlendirmesine şöyle devam etti, “Hükümet olarak uygulamaya koyduğumuz teşvikler ve desteklerin ne kadar yerinde olduğu yılın ilk yarısında elde ettiğimiz yüksek büyüme oranında kendisini göstermiştir. İç talep, kredi genişlemesi ve vergi indirimlerinin yanı sıra ekonomide beklentilerin iyileşmesi ve öngörülebilirliğin artması ile ekonomik büyümenin sürükleyicisi olmuştur.

Yatırımlar da referandum sonrası pekişen siyasi ve ekonomik istikrara ek olarak yatırım ortamını iyileştirmek, yatırımları teşvik etmeye yönelik attığımız adımlarla birlikte yüzde 9,5 artış kaydetmiştir. Açıklanan veriler büyüme kompozisyonunun da sağlıklı olduğunu ortaya koymaktadır. Artan küresel ticaret hacmi, ticaret ortaklarımızın talebindeki iyileşme ve turizmdeki toparlanmayla birlikte 2017 yılı ikinci çeyreğinde dış talep büyümeye yüzde 1,7 puan pozitif katkı sağlamıştır. Ekonomiye ilişkin öncü göstergeler yılın geri kalanında da büyümenin güçlü devam edeceği yönündedir. Özellikle üçüncü çeyrekte turizmdeki toparlanma, ihracattaki olumlu seyir ile baz etkisi ekonomik büyümeyi ivmelendirecektir.

Bu göstergeler ışığında 2017 yılında OVP hedefimizin de üzerinde büyüyeceğimizi tahmin ediyoruz. Ara vermeden hızla uygulamaya devam edeceğimiz reformlar, aldığımız tedbirler, pekişen güven ve dış konjonktürde meydana gelecek olumlu gelişmeler ekonomideki canlanmayı desteklemeye devam edecektir.”

DEVLET HARCAMALARINDA DÜŞÜŞ

Gedik Yatırım Algoritmik işlemler Müdür Yardımcısı Gizmen Nalbantlı: İkinci çeyrek büyüme rakamı yüzde 5.1 açıklandı. İlk çeyrek ise yüzde 5’ten yüzde 5.2’ye revize edildi. Detaylara baktığımızda KGF etkisi güçlü olarak görülmeye başlandı. Hane halkı harcamaları geçtiğimiz yıla göre daha az artış gösterirken, devlet harcamalarında yüzde 4.3 düşüş görüldü. Büyümenin beklentinin altında kalması bu iki kalemden kaynaklanıyor. Net dış talebin katkısı ise yüzde 1,8 puan oldu.

Özellikle yatırımlardaki artış dikkat çekici. Sektörlere baktığımızda ise sanayinin önceki dönemlere göre ivme kazandığını görüyoruz. Sanayi sektörü yüzde 6.3 büyürken, inşaat sektörü de yine iyi performans sergileyerek yüzde 6.8’lik büyüme yakalamış. Tarım sektörü bu rakam yüzde 4,7, hizmetler sektörünün katma değeri ise yüzde 5,7 arttı.

Genel olarak öncü veriler yılın ikinci yarısında güçlü büyümenin devam edeceğini gösteriyor. Sanayi üretimi Temmuz’da yıllıkta yüzde 14.5 ile 6.5 yılın en güçlü artışını kaydetti. 3.çeyrekte turizmdeki toparlanma ve ihracattaki olumlu seyirle birlikte baz etkisi ekonomik büyümeyi hedefe ulaştırabilir."