Nerdun HACIOĞLU / MOSKOVA
Oluşturulma Tarihi: Nisan 23, 2003 02:15
Irak Savaşı'nın ardından dünya petrol piyasasının köklü bir şekilde yeniden yapılanma sürecine gireceğini ve güçlünün kazanacağını hesaplayan Rus petrol şirketleri birleşerek dev gruplar oluşturmaya başladı.
Savaşın hemen öncesinde Rus TNK ve İngiliz sermayesi ağırlıklı uluslararası BP petrol şirketleri dev ortaklık kurduklarını açıklarken dün Rus Yukos ve Sibneft şirketleri de resmen birleşme kararı aldıklarını duyurdu.
Birleşmeyle oluşacak ‘‘YukosSibneft’’ şirketi 35 milyar
dolar ciro ve 100 milyon ton petrol üretimiyle dünyadaki 5. büyük petrol devi olacak.
TNK-BP ortaklığından farklı olarak tamamı Rus sermayeli olan YukosSibneft birleşiminin başına Kremlin Sarayı'yla yakın ilişki içerisinde olan Yukos Başkanı Mihail Hadorkovski getirilmesi de ilginç bir gelişme olarak değerlendirildi. Hadorkovski, arkasındaki yeni dev şirket sayesinde dünya petrol piyasalarında daha uzun vadeli politikalar belirleme fırsatı elde etecek.
Hayatı petrol gibi enerji kaynaklarına bağlı Rusya'da şirtetler arasında ciddi hareketlenmeler gözlenirken, asıl kavganın Viyana'da yapılacak olağanüstü OPEC toplantısında yaşanması bekleniyor.
Saddam rejiminin düşmesinin ardından ortada iki Irak temsilcisi bulunuyor. Birincisi Saddam döneminin adamı Emir Reşid ikincisi ABD'nin desteklediği yeni Petrol Bakanı Cevdet El Ubeydi. Petrol fiyatlarının yüksek tutulabilmesi amacıyla üretimde indirime gidilmesi gündemiyle toplanan OPEC masasına bu iki kişiden hangisinin Irak temsilcisi olarak oturacağı büyük tartışma yarattı.
Rus gözlemcilere göre ABD'nin adamı Cevdet El Ubeydi'nin ikinci gizli savaşı kazanarak Irak temsilcisi olarak masaya oturması OPEC tekelinin sona ermesi anlamına geliyor. Petrol üretim kotaları ve varil başı fiyat belirleme konuları petrol karteli içerisinde oy birliği, konsensüs ile alınıyor. Irak'ın çekimser bile kalması OPEC tekelini delmek için yeterli koşul sayılıyor.