IKEA Türkiye'de sendika kavgası
Güncelleme Tarihi:
İsveç kökenli mobilya devi IKEA’da iki yıldır sendika kurmak için mücadele veren işçilere ‘sürpriz’ destek geldi. Hem şirketin İsveç’teki merkezinden hem de İsveç hükümetinden Türkiye’deki sendikaya maddi manevi destek verildi. KOOP-İş Sendikası Başkanı Eyüp Alemdar çalışanların sendikaya üye olmamaları için Kur’an’a el bastırarak yemin ettirildiklerini iddia ederken, IKEA Türkiye CEO'su Fuat Atalay iddiaları akıl dışı olarak niteledi.
IKEA Türkiye’de sendikaya geçit verilmemesi İsveç’te büyük rahatsızlık yarattı. 43 ülkede faaliyet gösteren dünya devinin sadece Türkiye mağazalarında sendikanın engellenmesi karşısında IKEA Global bir açıklama yaptı.
İki yıldır mücadele veren KOOP-İş Sendikası Başkanı Eyüp Alemdar, IKEA Global’in Türkiye’de yaşanan sürecin markaya zarar verdiğini vurgulayarak, sendikalaşmaya karşı olmadıklarını yazılı olarak hem kendilerine hem de Türkiye’deki işverene gönderdiğini söyledi. Uluslararası bir şirket olan IKEA’nın sendikalaşmayı desteklediğini, bu nedenle de gittiği bütün ülkelerdeki mağazalarında çalışan işçilerinin sendikalı olduğunu belirten Alemdar, buna karşılık Türkiye’deki IKEA’nın sendikalaşmayı önlemek için her türlü engeli çıkardığını ifade etti.
HÜKÜMET DESTEĞİ
Başkan Alemdar, üye oldukları UNI Global Union (Uluslar arası Sendikalar Ağı Federasyonu) ile IKEA İsveç’te örgütlü Handels ve Unionen sendikalarının da örgütlenmeyi mali olarak desteklediklerini belirtti. İki İsveç sendikasının Koop-İş ile birlikte örgütlenme projesi oluşturduğunu, İsveç Hükümeti’nin de bu projeleri finanse eden fona mali destek verdiğini açıkladı. Bu fondan iki aşamada 160 bin lira para aldıklarını ifade eden Alemdar, kendi kaynaklarını da ekleyip IKEA’da işçileri sendikalı yapmak için harcadıklarını bildirdi.
MAPA MOBİLYA
Alemdar, Türkiye IKEA’nın isim haklarını Maya Holding’e ait MAPA Mobilya’da olduğunu, sendikalaşma engelinin de IKEA Global’den değil MAPA’dan kaynaklandığını vurguladı. Ancak mücadeleden asla vazgeçmeyeceklerini söyledi.
KUR’AN’A EL BASTIRDILAR!
IKEA’nın faaliyet gösterdiği 43 ülkeden yalnızca Türkiye’deki işçilerinin sendikalı olmadığının altını çizen Başkan Alemdar, “MAPA Mobilya, sendikaya üye olanlara engel çıkarmadıklarını iddia ediyor. Ancak çeşitli yollarla üye listelerini ele geçirmişler. İkna odaları kurmuşlar. Öyle ki üye olmamaları için Kur’an’a el bastırarak yemin ettirmişler. Fırsat buldukça da işten çıkarma yaparak mağaza yöneticilerinin akrabalarını işe alıyorlar. Tabii ki sendikaya üye olmamaları koşuluyla” dedi.
YENİ EYLEM KAPIDA
Alemdar, perakende sektöründe ilk olarak yapı marketlerinde örgütlendiklerini ve Praktiker’de toplu sözleşme masasına oturmayı başardıklarını anlattı. Bu sektörde çalışma koşulları nedeniyle işçi sirkülasyonunun yüzde 40’a yakın seyretmesine karşın Praktiker’de toplu sözleşme sonrası bu oranın yüzde 15’lerin altına kadar düştüğünü açıkladı. Örgütlenme sonrası çalışan veriminin de yükseldiğinin altını çizen Alemdar, “Hakkını alan personel mutlu, verimli çalışıyor. İşletmeye sahip çıkıyor” dedi.
Perakende sektöründe işçilerin çalışma şartlarının ağır, mesailerin uzun ancak maaşların asgari ücret seviyesinde olduğunu vurgulayan Alemdar, Praktiker’de taban ücret uygulamasıyla en düşük maaşın bin 200 TL’ye yükseldiğini, yılda iki ikramiye verildiğini, yıllık giyim-gıda yardımlarının da eklendiğini söyledi.
"SENDİKAL HAKLARA SAYGILIYIZ"
IKEA Türkiye CEO'su Fuat Atalay ise Koop-İş Sendikası Başkanı Eyüp Alemdar'ın iddialarını 'gerçekdışı, akıl dışı' sözler olarak nitelendirdi ve bu açıklamalarla ilgili hukuk yollarına başvuracaklarını söyledi. Atalay, Alemdar'ın iddia ettiği gibi IKEA'da sendika olmayan tek ülkenin Türkiye olmadığını ABD ve Ortadoğu ülkelerinde faaliyet gösteren IKEA'larda da sendika bulunmadığını belirtti.
Atalay, IKEA Global gibi IKEA Türkiye'nin de sendikal örgütlenmeyi evrensel insan hakkı olarak gördüğünü, çalışanların en temel haklarından biri olduğuna inandıklarını vurguladı. Ancak şirket politikası olarak sendikaya karşı 'nötr' olduklarını belirten Atalay, hiçbir çalışanın baskıyla, tehditle, zorla sendika üyeliğinden uzaklaştırılamayacağı gibi baskıyla, tehditle sendikaya da üye yapılamayacağını söyledi. Koop-İş Sendikası'nın şirket yönetiminden destek alarak örgütlenmeye çalıştığını ileri süren Atalay, "Sendika bizden çalışanlarımıza, 'beyler gidin şu sendikaya üye olun' dememizi beklemesin" dedi.
HAFTADA İKİ GÜN İZİN
IKEA Türkiye olarak çalışan memnuniyetine büyük önem verdiklerini ve bunu sürdürmek için bir dizi çalışma yürüttüklerini anlatan Atalay, "Çalışanlarımızla ve çalışma ortamımızla iftihar ediyoruz. Haftada iki gün izinleri var, mesai saatleri yasaların emrettiği şekilde düzenleniyor. Sektörde ilk kez bir uygulama başlattık. 2 bin çalışan, varsa sorunlarını yönetime rahatlıkla anlatabilmeleri için tamamen demokratik bir ortamda 37 temsilci seçti" dedi. 5 mağaza ve genel müdürlük birimi dahil 2 bin kişi çalıştığını, bugüne kadar çalışan sayısının 4 bin 600 olduğunu belirten Atalay, bu süreçte tek bir kişinin bile sendika üyesi olduğu için işten atılmadığını iddia etti.
ORTALAMA ÇALIŞMA SÜRESİ 5 YIL
CEO Atalay, çalışanların şirkete aiditey duygusunu geliştirmek için 5 yılını dolduranlara çeşitli ödüller verdiklerini belirtirken, "Sendikaya karşı olsaydık, şirkette kalışı değil; sirkülasyonu desteklerdik" dedi. IKEA'nın ilk mağazasını 8 yıl önce İstanbul Ümraniye'de açtığını belirten Atalay, ortalama kıdem süresinin 5.5 yıl; İzmir mağazasının 6 yıl önce açıldığını ortalama kıdem süresinin 5 yıl olduğunu vurguladı. Çalışanların şirketlerini sevdiklerini, şirketlerine bağlı olduklarını vurgularken, bunu sürekli kılmak için bağımsız bir şirkete her yıl 'sesimiz anketi' yaptırarak, çalışanların eleştirileri doğrultusunda kendilerine yön verdiklerini anlattı.