Ä°hracatta DÄ°E ÅŸoku

Türk Lirası'ndaki deÄŸer kaybına karşın dün açıkladığı rakamlarla temmuz ayında ihracatta düşüş yaÅŸandığını açıklayan DÄ°E, baÅŸta ihracatçılar olmak üzere herkesi ÅŸaşırttı. TÄ°M'e göre ihracat temmuzda yüzde 16.7 arttı, DÄ°E'ye göre ise yüzde 1.3 düştü.TÄ°M: Temmuzda yüzde 16.7 artışla 2.4 milyar dolarlık ihracat yapıldı.DÄ°E: Temmuzda yüzde 1.3 düşüşle 2.5 milyar dolarlık ihracat oldu.Krizle birlikte umudunu ihracata baÄŸlayan Türkiye ekonomisinde, DÄ°E'nin (Devlet Ä°statistik Enstitüsü) açıkladığı rakamlar ÅŸok etkisi yaptı. DÄ°E'nin dün açıkladığı dış ticaret verilerine göre, yılın ilk 7 ayında ihracat yüzde 9.2 artış kaydetti. Ancak temmuz ayında ihracatta yüzde 1.3'lük düşüş yaÅŸandı. Türk Lirası'ndaki deÄŸer kaybına karşın temmuz ayı rakamlarındaki bu düşüş dikkatleri çekerken, bu rakamlarla TÄ°M'in (Türkiye Ä°hracatçılar Meclisi) açıkladığı rakamlar arasında büyük bir fark olduÄŸu da ortaya çıktı.Ä°hracata iliÅŸkin verileri DÄ°E'den bir ay kadar önce açıklayan TÄ°M'e göre ihracat, temmuz ayında yüzde 16.7 artarak 2 milyar 450.8 milyon dolara yükseldi. Ancak DÄ°E'nin rakamlarına göre ihracat yaÅŸanan yüzde 1.3'lük düşüş ile birlikte temmuz ayında 2 milyar 258.7 milyon dolara geriledi. Aslında geçen yılın rakamlarına da bakılınca DÄ°E ile TÄ°M'in verileri arasında bu yıl ki kadar olmasa da bile bir fark söz konusu. DÄ°E'ye göre 2000 Temmuz'unda ihracat 2 milyar 288.3 milyon dolar. TÄ°M'in kayıtlarına göre ise bu rakam 2.099 milyon dolar. Yani, DÄ°E'ye göre geçen yılın temmuz ayında ihracat TÄ°M'in rakamlarına göre daha fazla yapılmış. YILLIK DA FARKLIDurum böyle olunca, DÄ°E ve TÄ°M'in açıkladığı yıllık veriler arasında da önemli bir fark ortaya çıktı. DÄ°E'nin rakamlarıyla ihracat, ocak-temmuz dönemi itibariyle 16 milyar 94.3 milyon dolardan, 17 milyar 571.3 milyon dolara yükseldi. Yani yılın ilk yedi ayında ihracat yüzde 9.2 artış kaydetti. TÄ°M kayıtlarına göre ise Türkiye'nin ocak-temmuz dönemindeki ihracatı yüzde 13.3 artarak 15 milyar 616.5 milyon dolardan 17 milyar 699.7 milyon dolara çıktı. GerçekleÅŸen ihracat rakamları arasında çok büyük fark olmasa da artış oranları arasında yüzde 4.1'lik bir fark ortaya çıktı. DOÄžRUSU HANGÄ°SÄ°?DÄ°E ve TÄ°M verileri arasında hemen her zaman olan rakam farkının, temmuz ayında çok büyük oluÅŸu akıllara ‘‘Bunlardan hangisi daha doÄŸru’’ sorusunu getirdi. Çünkü bu güne kadar da DÄ°E ve TÄ°M rakamları tam olarak birbirini tutmuyordu, ancak bu kez birinin patlama yaÅŸandığını ilan ettiÄŸi ayda, diÄŸeri düşüşten söz ediyordu. Rakamlar arasındaki yüzde 18'lik fark kafaları karıştırırken DÄ°E de, TÄ°M de kendi hesabının doÄŸru olduÄŸunu savundu. DÄ°E yetkilileri, ‘‘Biz bu rakamları gümrüklerden ve disket ortamında alıyoruz. Herhangi bir yanlışlık yapılması söz konusu olamaz. TÄ°M'in hangi yöntemle hesapladığı konusunda da bir fikrimiz yok’’ derken, TÄ°M BaÅŸkanı OÄŸuz Satıcı da kendi verilerinin doÄŸru olduÄŸunu iddia etti.Tüketim azalınca ithalat düştüDÄ°E'nin açıkladığı son rakamlara göre, geçen yılın temmuz ayında 4 milyar 677.5 milyon dolar olan ithalat ise bu yıl yüzde 30.5 azalma ile 3 milyar 250.6 milyon dolara geriledi. Ä°thalat ocak-temmuz dönemi itibariyle yüzde 21.6 gerileme ile 30 milyar 156.1 milyon dolardan 23 milyar 642 milyon dolara düştü. Bu rakamın 16 milyar 661.7 milyon dolarını ara malları, 4 milyar 274.5 milyon dolarını sermaye malları, 2 milyar 482.3 milyon dolarını tüketim malları ithalatı oluÅŸturdu. Geçen yılın temmuz ayında 596.5 milyon dolar olan tüketim malları ithalatı, bu yıl yüzde 44.5 azalarak 331.3 milyon dolara, Ocak-temmuz dönemi itibariyle ise yüzde 35.7 azalarak, 3 milyar 858.8 milyon dolardan 2 milyar 482.3 milyon dolara geriledi. BaÅŸkanlar çeliÅŸkiyi görüştüİhracat rakamlarında ortaya çıkan bu fark üzerine dün Ankara'da bulunan TÄ°M BaÅŸkanı OÄŸuz Satıcı, DÄ°E BaÅŸkanı Prof. Dr. Lütfi GebizoÄŸlu'nu ziyaret etti. BaÅŸkanlar bu görüşme sırasında rakamlar arasındaki farkın ‘‘sistem farkından’’ kaynaklandığını da buldular. Satıcı, rakamların arasındaki farkın DÄ°E'nin ihracat rakamlarını hesaplarken iÅŸlenmiÅŸ altın, sınır ticareti, kıyı ticareti, geçici ithalat, geçici ihracat, yolcu beraberindeki eÅŸya gibi birçok unsurun daha dikkate alınmasından kaynaklandığını söyledi. TÄ°M'in ise ÅŸirketlerden yapılan ihracata göre hesap yaptığını belirten Satıcı, ‘‘DÄ°E'nin açıkladığı rakamlar benim arayıp da bulamadığım rakamlar. Ancak iÅŸin doÄŸrusu veriler örtüşmediÄŸi için farklar ortaya çıkıyor’’ dedi. Aradaki farkın oransal olarak büyük oluÅŸunu Satıcı şöyle açıkladı: ‘‘İhracat ayın 31'inde kayıt altına alınmış ama iÅŸlemleri nederiyle çıkış birkaç gün sonra olmuÅŸ. Bunlarda aylık sapmalar oluyor. ’’Â