"İhracatı 'yasak elma' artırır"

Dünyada sadece İtalya, Rusya, Sırbistan ve Türkiye'de üretilen; tadı, aroması ve dayanıklılığı ile diğer elmalara göre farklı özelliğe sahip olan "modi" çeşidi elmanın izinsiz üretilmesinin ve pazarlanmasının yasak olduğu bildirildi.

Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Küden, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dünya genelinde yetiştirilen elmaların 3 grupta üretildiğini, bunların standart, patentli ve kulüp elma çeşitleri olduğunu söyledi.

Bunlardan en önemlisinin kulüp elmaları olduğunu belirten Küden, dünya genelinde 8-10 çeşit kulüp elmasının bulunduğunu "pink lady" ve "modi"nin bu çeşitler arasında ön plana çıktığını anlattı.

KENDİNE ÖZGÜ KURALLARI VAR

Modi çeşidinin tadı, aroması ve dayanıklılığıyla diğer elmalardan farklı olduğunu bildiren Küden, şunları kaydetti:

"Bu elmaların üretimi ve pazarlanması tamamen izne tabidir. Pazarlanması konusunda da kasaları, kutuları her şeyi standart olmak zorunda. Bunların alınıp, çoğaltılması, bahçe kurulması, pazarlanması elma kulübüne üye kişiler tarafından yapılabilir. Kulübe üye olmayan kişiler ne bahçe kurabilir ne de bu ürünleri pazarlayabilirler. Dolayısıyla böyle sıkı bir takip içerisinde, kendine özgü kuralları olan bir elma grubu."

Modi çeşidi elmanın diğer elmalara göre hem fiyat hem de tat olarak daha üstün olduğunu bildiren Küden, "Modi çeşidi elmaların üretimi, pazarlanması tamamen izne tabidir. Özellikle patentli çeşitlerde de bu şekilde ama kulüp elmasında bu kurallar daha sıkıdır. Kulüp elması üretmek isteyen kişi belirli bir miktarla bahçe kurması gerekiyor, lisans anlaşması, sözleşmesi, dağıtmamak, çoğaltmamak ve daha fazla sayıda üretmemek için anlaşma yapmak zorunda. Pazarlama konusunda da gerekli izini almak zorundadır" diye konuştu.

Prof. Dr. Küden, Türkiye'de yıllık 2 milyon 800 bin ton civarındaki elma üretiminden ancak 80-90 bin tonun ihraç edildiğini anlatarak, "Dış satımın artması kulüp, patentli gibi Avrupa ve dünyanın tuttuğu elmaları üretmekle olabilir. Modi cinsi de bunlardan bir tanesi" dedi.

Modi kulüp elmasının özel bir firma tarafından İtalya'dan Türkiye'ye getirildiğini anlatan Küden, hem yaylada hem de sıcak tropik koşullarda denemelerinin sürdüğünü, iyi sonuçlar alınmasını beklediklerini söyledi.

Adana'da subtropik iklim koşullarında ilk modi bahçesinin bir turunçgil üretici olan Sefa Özler tarafından 2010 yılında, portakal bahçeleri arasında kurulduğunu anlatan Küden, üç yaşındaki bahçeden ilk sonuçların alınmaya başlandığını, teknik çalışmaların devam ettiğini kaydetti.

Prof. Dr. Küden, Türkiye'deki üretiminin yüzde 90'ını standart elma çeşitlerinin oluşturduğunu belirterek, bu üretim içerisinde patentli ve kulüp
elmalarının payının yok denecek kadar az olduğunu da söyledi.

Küden, Avrupa marketlerine 2008 yılında sürülen bu elmaya olan tüketici taleplerinin ise her geçen gün arttığını da sözlerine ekledi.