İhracatçılar da "af" istedi

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), bu yılki ithalatın 50 milyar doları aşacağını, ihracatın ise 27-27.5 milyar dolar düzeyinde kalacağını açıkladı.

TİM, hayali ihracata mesnet oluşturan döviz taahhütlerinin tamamının bir kereye özgü olmak üzere af edilmesini istedi.

TİM tarafından hazırlanan ve reel sektörün sorunları hakkında Başbakan Bülent Ecevit'e bilgi vermek üzere, dün Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nde (TOBB) düzenlenen toplantıda sunulan raporda, dışticaret rakamlarının bu şekilde gerçekleşmesi halinde, ihracatın ithalatı karşılama oranının, 1996 yılı ile birlikte 1980 sonrasının en düşük düzeyine inmiş olacağına işaret edildi.

Uygulanan program gereği döviz kurunun tutulması, cari açığı artırması dolayısıyla bumerang işlevi gördüğü ve programa darbe indiren bir araç olduğu vurgulanan raporda, "İhracatımız, 2000 yılında tehlikeli bir bedel ödemenin aracı olmuştur" denildi.

İhracatın kur baskısından dolayı karşı karşıya kaldığı sıkıntıları hafifletecek tedbirlerin alınmamasının, sonuçta 22-23 milyar dolarlık bir dış ticaret ve 10 milyar dolarlık bir cari açığın oluşmasına yol açtığı kaydedilen raporda, rekabet nedeniyle ihraç fiyatlarının düşmesi, euronun dolar karşısında değer kaybetmesinin de ihracat gelirlerini olumsuz etkilediği belirtildi.

Raporda, Ağustos ayı tibariyle son 12 aylık dönemde, bir önceki döneme göre ihracat miktar endeksinin yüzde 17 artmasına karşın ihracat fiyat endeksinin yüzde 6.5 düştüğüne, aynı dönemde ithalat miktar endeksi yüzde 30.3, fiyat endeksinin yüzde 4.1 artmasına dikkat çekildi.

Rapora göre, Ocak-Kasım döneminde dolar kuru yüzde 26.3, mark kuru yüzde 9.3, bir dolar ve 0.77 euro'dan oluşan kur sepetinde yüzde 18.9 artış olurken, TEFE'deki artış yüzde 30.2 düzeyinde kaldı. Kasım itibariyle 12 aylık dönemde kur sepetindeki artış yüzde 24.7, TEFE'deki artış ise yüzde 39.1 oldu.

TİM'in raporunda, mevcut koşulların devamı ve ihracata yönelik destek tedbirlerinin alınmaması halinde, 2001 yılı için öngörülen 31 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşılması bir yana, 2000 yılı rakamlarına ulaşmanın bile bir başarı olacağı vurgulandı.

İhracatçı da af istedi

TİM'in Başbakan Ecevit'e sunduğu raporda, ihracatta artış sağlanması, cari açığın aşağı çekilmesi ve uygulanan programın başarısı açısında alınması istenen ek tedbirleri sıralarken, kısmi af da istendi.

Raporda, dahilde işleme rejimi hariç tutulmak üzere, hayali ihracata mesnet oluşturan döviz taahhütlerinin tamamının bir kereye özgü affedilmesi istenirken, izleyen dönemde sadece Eximbank kredileri ile dahilde işleme rejimi kapsamında döviz taahhüdü alınması önerildi.

Firmaların bankalardan kullandıkları döviz kredilerinin vadesinden önce kapatılmasının talep edilmesi veya faizlerinin artırılmaya çalışılması yönündeki uygulamanın önlenmesi istenen raporda yer verilen diğer talepler şöyle:

-Başbakanlık bünyesinde, dış ticaretteki gelişmeleri günü gününe izleyip, gerekli tedbirleri süratle alabilecek bir "izleme kurulu" oluşturulmalı.

-Kur baskısını giderecek önlemler çerçevesinde ihracatçı sanayiciye istihdam teşviği, kalkınmada öncelikli bölgelerde faaliyetlere vergi indirimi, düşük bedelle enerji teşviği sağlanmalı.

-İhracatçı-sanayici işletmelerin istihdam yüklerini hafifletecek düzenlemeler yapılmalı.

-Eximbank'aözel tertip bonolarla borçlanma imkanı tanınmalı, Zirat ve Halk bankalarının Eximbank'a olan kredilerinin vadeleri uzatılmalı.

-Bankacılık sektörüne, ihracata yönelik kredi tahsisi zorunluluğu getirilmeli.

-Haksız kazancın önlenmesi adına bürokrasinin ve özellikle gümrük idaresindeki görevlilerin ihracatı zorlaştırıcı tasarrufları önlenmeli.

-Türk ihraç ürünlerinin tanıtımına önem verilmeli. Türk firmalarının yabancı ortaklarla birleşmelerine yönelik vergi kolaylığı getirilmeli.

-Yurtdışındaki ticaret müşavirlikleri etkin hale getirilmeli.