İhlalli geçişte ‘haberim olmadı’ sorunu sürüyor

GERİDE bıraktığımız Salı günü Anadolu Ajansı önemli bir balıkçı haberi geçti. Konunun balıkla ilgisi yoktu ama aslında binlerce kişiyi ilgilendiriyordu. Öncelikle bu haberini önemli bir bölümünü yayınlıyorum:

‘Hafif ticari aracıyla Fatih Sultan Mehmet (FSM) Köprüsü’nden kaçak geçiş yaptığı gerekçesiyle toplam 93 bin 600 lira ceza kesilen sürücü, cezalar zamanında tebliğ edilmediğinden mağdur olduğunu öne sürdü. Alınan bilgiye göre, Beykoz’da balıkçılık yapan Ayhan Hepgül, balık haline gitmek üzere hafif ticari aracıyla her gün FSM Köprüsü’nden geçti. Geçişler dolayısıyla Hepgül’e 117 kez 800’er lira para cezası uygulandı. Toplamda 93 bin 600 lira cezayla karşılaşan Hepgül, ceza bildirimi zamanında yapılmadığı için mağdur olduğunu savundu.

HABERİMİZ OLSA GEÇMEYİZ

Ayhan Hepgül, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hafif ticari aracıyla FSM Köprüsü’nden geçip Beykoz’daki dükkanına balık aldığını söyledi. Bir yıl boyunca kendisine herhangi bir tebliğde bulunulmadığını öne süren Hepgül, daha sonra cezaların gelmeye başladığını anlattı. Hepgül, kendisine beş tebligat ulaştığını ve Karayolları Bölge Müdürlüğü’ne gittiğinde toplam 117 cezasının olduğunu öğrendiğini dile getirerek, “Cezanın tanesi 800 lira. Biz kamyon değiliz, otobüs değiliz, kamyonet değiliz. Ufak bir minibüsümüz var. Onunla hale gidip balık alıp geliyoruz. FSM Köprüsü’nden benim gibi günde bin, bin 500’e yakın araç geçiyor. Biz bundan haberdar değiliz. Haberimiz olsa zaten geçmeyiz.” diye konuştu. Kendisine cezaların 14 ay sonra ulaştığını savunan Hepgül, “Haberimiz olsaydı Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nü kullanırdık. Bu yasaksa bize 15 veya 20 günde bu cezanın gelmesi gerekiyordu” ifadelerini kullandı.

10 KAT CEZASI VAR

Bu haberi Vatandaşın Ekonomisi köşesinde günde getirmemin önemli bir sebebi var. Hatırlarsanız geçtiğimiz hafta bu köşede konuyu dile getirmiştim. ‘Sürpriz ceza can yakıyor’ başlığı ile ele aldığımız konuyu Hürriyet birinci sayfadan ‘Yüzde 1000 ceza kesileceğine haber verilse’ başlığı ile duyurmuştu.
Yazıda özetle, köprü ve otoyollardan geçiş ihlali yapanlara 15 gün içinde ödeme yapmazlarsa geçiş ücretine ilave olarak 10 kat da para cezası uygulandığına dikkat çekmiştim. Vatandaşın geçiş ihlali yapıp yapmadığını öğrenebileceği tek kaynağın internet sitelerini olduğunu belirtmiş vatandaşların çoğunun ‘sistem arızası, bakiye yetersizliği vs’ nedenle tahsilat yapılmadığından habersiz olduğu için geçiş ihlalinin de farkına varmadığını hatırlatmıştım. Geçiş ihlalinde vatandaşın anında cep telefonu vs ile bilgilendirilmesi için çalışma yapılmasını önermiş aksi halde 15 gün sonunda uygulanan yüzde 1000’lik cezaların can yaktığına da vurgu yapmıştım.

Balıkçı Ayhan Hepgül’e kesilen 92 bin TL’lik ceza bu konuda acilen önlemler alınması gerektiğini bir kez daha ortaya koydu.

BAKANLIKTAN BİLGİ NOTU

Geçen hafta konuyu dile getirmemizin ardından Ulaştırma Bakanlığı da Vatandaşın Ekonomisi köşesine bir bilgi notu gönderdi. Onu da aynen yayınlıyorum: “Geçiş ücretini ödemeden geçiş yapan ve bu geçişten sonra 15 gün içinde geçiş ücreti ödenmeyen, otoyol, köprü ve tünel geçişlerinde ihlalli geçiş; Karayolları Genel Müdürlüğü sorumluluğunda işletilen Otoyol ve Boğaz köprülerinde yapılmış ise ceza tahsilatı Kabahatler Kanununa göre İdari Para Cezası olarak, YİD Projeleri kapsamındaki Otoyol, Köprü ve Tünellerde yapılmış ise Genel Hükümlere göre ceza tahsilatı yapılmaktadır.
OGS-HGS hesap yetersizliği ve ihlalli geçiş durumları Karayolları Genel Müdürlüğü sorumluluğunda işletilen Otoyol ve Boğaz köprüleri için e-devlet platformu üzerinden SMS atılarak kullanıcılar bilgilendirilmektedir.

YİD Projeleri kapsamında özel sektör tarafından işletilmesi yapılan otoyollardan yapılan ihlali geçişlerde ise operatörler eğer ihlalli geçiş yapan araçların sahiplerine ait GSM numaraları kullanıcı tarafından operatöre iletilmiş ise SMS gönderilmek suretiyle kullanıcı uyarılabilmektedir. Kişisel verilerin gizliliği kapsamında özel sektörce işletilen otoyol, köprü ve tünellerde kullanıcıların iletişim bilgilerine erişimde sorun yaşanmaktadır. İcra takibi aşamasında ise hukuksal süreç aşamasına geçildiğinden kişilerin iletişim bilgilerine ulaşma süreci tamamlanabiliyor.

İhlalli geçişlerin zamanında ödenmemesinden dolayı ortaya çıkan idari para cezaları ve geçiş ücreti cezaları kullanıcıların OGS/HGS aboneliklerini kredi kartı veya kredili hesaplarına bağlamamalarından kaynaklanmaktadır. Bilindiği üzere günümüzde otoyol, köprü ve tünel kullanımı çok yaygın bir hizmet edinimi haline gelmiş durumdadır. Kullanıcıların ücret karşılığı hizmet aldıkları telefon, internet, elektrik, su, doğalgaz vb gibi otoyol geçişlerini de otomatik ödeme sistemlerine bağlama bilincine ulaşmaları bir süreç gerektirmektedir. Bu kapsamda otoyol kullanıcılarının hesap bakiyesi takip problemlerinin giderilmesi amacıyla OGS ve HGS hesapları kredi kartı hesaplarına bağlanabilmesi için çalışmalar yapılmış olup banka ve PTT şubelerinin herhangi bir komisyon veya fazladan bir ücret almadan bu hizmeti vermeleri sağlanmıştır.”

SORUN HESAPTA DEĞİL Kİ HESABA ULAŞAMAMAKTA

VATANDAŞLARDAN gelen şikayetler ve bu konuda yapılan binlerce liralık ceza haberleri gösteriyor ki ortada önemli bir sorun var. Hepsinden önemlisi Ulaştırma Bakanlığı da sorunun farkında ve çözüm arayışında. Vatandaşın Ekonomisi köşesine ulaşan bilgi notundan da anlaşılacağı üzere otoyol kullanıcılarının hesap bakiyesi takip problemlerinin giderilmesi amacıyla OGS ve HGS hesapları kredi kartı hesaplarına bağlanabilmesi için çalışma yapılmış, banka ve PTT şubelerinin herhangi bir komisyon veya fazladan bir ücret almadan bu hizmeti vermeleri sağlanmış. Ancak belirtmem gerekir ki kredi kartı veya kredili hesaplar bu sorunun kısmen çözülmesini sağlayacak. Kısmen diyorum çünkü kredi ancak hesabında para bulunmayan bakiyesi yetersiz kullanıcıların sorununu çözecek. Geçen hafta da dile getirmiştim. Asıl sorun sistemin bir şekilde geçiş anında veya sonrasında kullanıcıların hesaplarına ulaşamaması. Sistem arızası, bağlantı problemi vs nedenlerle hesabında para bulunan kullanıcıların cezaya maruz kaldığına ilişkin çok sayıda şikayet var. Kısacası kredili de olsa sistem hesaba ulaşamadığı anda ihlalli geçiş algısıyla ceza kesiyor. Bakanlık açıklamasından ihlalli geçişle ilgili anında bilgilendirmenin yasal bir takım mevzuata takıldığı anlaşılıyor. O zaman ya bu yasal mevzuatın yeni bazı düzenlemeler ile aşılması ya da sorunun başka bir şekilde çözülmesi gerekiyor. Bu otoyol, köprü ve tüneller vatandaşın rahatı için yapıldığına göre haksız cezalarla vatandaşı huzursuz etmemek, mağduriyetleri gidermek ve şikayetleri bitirmek için bir an önce bir şeyler yapmalı.