İhale yasaklısı olduğumu yeni öğrendim, bu durum Petkim’i almamız için engel değil

TransCentral-Asia Grubu yerine 2’nci en yüksek teklifin sahibi olarak Socar-Turcas-Injaz ortaklığının Petkim’i devralmaya hazırlandığı günlerde Turcas Petrol’e ’ihale yasağı’ getirilmesi, Petkim ’Çalık Grubu’nun mu olacak’ sorusunu gündeme getirdi. Turcas’ın patronu Erdal Aksoy ise "Yasaklı olduğumuzu biz de yeni öğrendik. Ancak ihale yasağı getirilen firma ile Petkim ihalesine giren firma aynı değil. Bu süreci etkilememeli" dedi.

İHALEDE en yüksek teklifi veren TransCentral-Asia Grubu’nun devreden çıkarılması üzerine, ikinci en yüksek teklifin sahibi olarak Petkim’i almaya hazırlanan Socar-Turcas ortaklığı "ihale yasağı" şokuyla karşılaştı. Socar-Turcas Enerji olarak Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) ile el sıkışmaya hazırlandığı günlerde Turcas Petrol A.Ş. hakkında verilen 15 Ekim tarihli bir yasağın bulunduğunun ortaya çıkması, "Petkim’in ikinci yüksek teklifi verene de gitmeyeceği" yorumlarına yol açtı. Bu durumda "Petkim İhalede 3’üncü en yüksek teklifin sahibi Çalık Grubu’nun mu olacak" sorusu gündeme gelirken, Turcas Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Aksoy, ortada Petkim ihalesini etkileyecek bir durum olmadığını savundu.

PETROL-İŞ DAVA AÇTI: Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun (ÖYK) Socar-Turcas-Injaz Grubu’nu 22 Kasım’da onaylamasının ardından Petkim ihalesinde sona gelindiği düşünülürken, Petrol-İş Sendikası’nın açtığı dava sürece yeni bir boyut kattı. Danıştay 13’üncü Dairesi’ne ÖİB aleyhine ve ÖYK kararının iptali ve yürütmenin iptali istemiyle dava açan Petrol-İş, ihalenin Turcas’ın içinde bulunduğu ortak girişim grubuna verilmesinin "Şartnameye açık aykırılık" taşıdığını iddia etti. Bu iddianın temel dayanağı ise, 15.10.2007 tarih ve 26671 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan duyuruya göre Turcas Petrol A.Ş.’ye "Bir yıl süreyle tüm ihalelere katılma yasağı" getirilmesi oldu.

CEZA TABAŞ’A VERİLDİ: ÖYK onayının Resmi Gazete’de yayımlanmasını beklerken, 15 Ekim tarihli Resmi Gazete’de yer alan bir duyuru ile karşılaşan Turcas’ın Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Aksoy, bu tür yasaklar tebliğ edilmediği için kendilerinin de bu ihale yasağından yeni haberdar olduklarını söyledi. Bu yasağın Tabaş döneminde (bu şirket 1999 yılında ana hissedarı Turcas ile birleşti) Karayolları Genel Müdürlüğü’nden kiralanan bir arsa üzerinde akaryakıt istasyonu inşaatı sırasında, taşeron firmanın SSK belgelerinde sahtecilik yapıldığı savından kaynaklandığını belen Aksoy, şöyle konuştu: "Taşeron olarak iş verilen firmanın SSK belgelerindeki bir eksiklikten dolayı Tabaş’a dolayısıyla Turcas’a böyle bir ceza öngörülmüş. Bu güne kadar bize bu konuda herhangi bir bilgi verilmiş değil, biz de böyle bir yasağın varlığından kamuoyu ile birlikte haberdar olduk."

ŞİRKETLER FARKLI: Bu arada kamu ihale yasağı getirilen Turcas Petrolcülük ile Petkim ihalesine giren Turcas-Socar Enerji A.Ş.’nin farklı şirketler olduğuna dikkat çeken Aksoy, sözlerine şöyle devam etti: "Turcas Petkim ihalesine tek başına girmiş değil. İhaleye giren farklı bir tüzel kişilik ve Petkim ihalesini kazanan bu şirkette Turcas’ın yüzde 25 ortaklığı bulunuyor. O nedenle bu şirketin Tabaş döneminden gelen bir ihale yasağına tabi olamayacağı görüşündeyiz. Kaldı ki bu ihale yasağı ile ilgili olarak da, avukatlarımız gerekeni yapacak."

Petkim’de sular durulmuyor

ÖZELLEŞTİRME süreci bundan tam 20 yıl önce başlayan Petkim’de, tam süreç tamamlandı derken yeni bir gelişme ortaya çıkıyor. 11 Eylül 1987’de özelleştirme kapsamına alınan, ihale süreci 20 Ocak 2003’te başlayan Petkim’in yüzde 88.8’i için yapılan ihalesini Uzan Grubu’na ait Standart Kimya kazandı. Uzanlar, gerekli ödemeyi yapamayınca ihale iptal edilerek, 26 Ağustos 2003’te yeniden ihaleye çıkıldı. Ancak yeterli teklif gelmeyince bu ihale gerçekleşmedi. Nisan 2005’te Petkim’in sermayesindeki yüzde 34.5’lik hissesi halka arz edilirken, kalan yüzde 51 hissenin de blok satışı gündeme geldi. 5 Temmuz’da yapılan ihalede ise Petkim’in yüzde 51 için en yüksek teklifi 2.050 milyar dolarla Transcentral-Asia Grubu verdi. Ancak ekim ayında Rekabet Kurulu’na sunulan teklif Socar-Turcas-Injaz ortaklığının 2.040 milyar dolarlık teklifi oldu. Özelleştirme İdaresi bu konuda bir gerekçe göstermezken, burada TransCentral-Asia Grubu’nun ortaklarından Troica Dialog’un Ermeni lobisinin en büyük finansörü olduğu yönündeki iddiaların etkili olduğu gündeme geldi. Rekabet Kurulu’ndan 9 Kasım, ÖYK’dan da 22 Kasım’da çıkan onayların ardından, Socar-Turcas-Injaz ortaklığının Petkim’in yeni sahibi olması beklenirken, Petrol-İş’in açtığı dava Petkim’i bu kez farklı bir konu ile gündeme taşıdı.

Prestij meselesi, gerekeni yapacağız

BU ihale yasağını "prestij meselesi" olarak gördüklerini dile getiren Erdal Aksoy, şunları söyledi: "Turcas olarak Türkiye genelinde binlerce istasyon yaptık, buralarda da binlerce taşeronla çalıştık. Bu firmaların belgelerini bizim tek tek kontrol etmemiz mümkün değil. Biz 5 Temmuz’daki ihaleye girerken böyle bir yasak yoktu. Bu yasağın o tarihte olup olmaması bir yana, böyle bir yasağın ortaya çıkması bizim itibarımızı zedeleyici bir durum. Bizim için bu iş prestij meselesi. Böyle bir yasağın, Petkim’in özelleştirme sürecini etkileyeceğini düşünmemekle birlikte, hukuken gerekeni de yapacağız."

İhaleye katılmalarına engel yok

ÖZELLEŞTİRME İdaresi’nin hem satış hem de danışmanlık ihalelerinin Kamu İhale Yasası’na tabi olmaması Turcas-Socar ortaklığının bu aşamada elini rahatlatırken, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı da (ÖİB) konuyla ilgili bir açıklama yaptı. ÖİB, Petkim’in satışına karar verilen Socar&Turcas Enerji ve Injaz şirketlerinin kamu ihalelerine katılmalarına engel bir durum olmadığını belirtti. ÖİB’den yapılan açıklamada, Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun (ÖYK) 22 Kasım’da aldığı kararla, Petkim’in yüzde 51 hissesinin blok satışı için yapılan özelleştirme ihalesinde 2.04 milyar dolar ile en yüksek ikinci teklifi veren Socar&Turcas-Injaz Ortak Girişim Grubu’na satışını onayladığı hatırlatıldı. Buna göre, ihalenin 3’üncü sıradaki Çalık-Indian Oil ortaklığına verilmesi söz konusu olmayacak.