İçten büyüme

SANAYİ üretimi dalgalı seyrini yıl sonunda da değiştirmedi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Aralık 2015’te takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi 2014’ün aynı ayına göre yüzde 4.5 arttı ve yüzde 4 civarındaki beklentileri aştı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim verisi ise Kasım 2015’e göre yüzde 0.8 büyüme gösterdi. Böylece sanayi üretimi son çeyrekte arındırılmış verilere göre yüzde 4.2 büyüyerek yılın en hızlı çeyreğini geride bırakmış oldu. Ekonomik büyümenin en önemli öncü göstergesi olan sanayideki bu hızlı büyüme son çeyrekte büyümenin yüzde 5’i aşabileceğinin işareti. Nitekim analistler yüzde 5-5.8 arasında bekliyor. 2015’te ise sanayi üretimi yüzde 3.1 arttı ve yılsonu için ekonomik büyümede yüzde 4 hedefinin yakalanması mümkün.

TEKSTİL TOPARLADI

TÜİK verilerine göre ana sanayi gruplarından dayanıklı tüketim mallarında yıllık artış kasımdaki yüzde 1.5’den yüzde 6.7’ya yükselerek hız kazandı. Dayanıksız tüketim malları ve ara malı imalatı sırasıyla yüzde 1.1 ve yüzde 2.8 artış gösterdi. Sermaye malı imalatı ise büyüme yüzde 10.5’den yüzde 7.3’e geriledi. Tekstil ve giyimde ise üretim toparlandı. Kasımda yüzde 0.3 gerileyen tekstil üretimi aralıkta yüzde 4.7 arttı. Giyimde yıllık artış yüzde 6.3’den yüzde 8.5’e çıktı. Rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı artışı, TÜPRAŞ’taki kapasite artımıyla beraber yüzde 47 arttı. Otomotiv üretimi yüzde 7.3 artsa da kasımdaki yüzde 11’lik artışın gerisinde kaldı. Gıda yüzde 3.9 düşüş ile üretim azalmasını üçüncü ayına taşıdı. Makine-teçhizat üretimindeki düşüşte yüzde 3.0’e ulaştı, sektördeki üretim 2015’de yüzde 1.9 düşüş gösterdi.

YURTİÇİNE ÜRETİM

Sanayide imalat sanayinin ve yurtiçine yönelik üretimin ağırlığı büyük. İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu da bu duruma dikkat çekiyor. Kömürcüoğlu yüzde 4.5’lik büyümenin 3.7 puanının imalat sanayinden geldiğini vurgularken gıda, tekstil, otomotiv, kimya gibi ihracat ağırlıklı sektörlerin sanayi üretimine katkısının zayıfladığını belirtti. Sanayi üretimine ekimde 2.1 puan, kasımda 1.8 puan katkı sağlayan ihracatçı sektörlerin aralıktaki katkısı 1.5 puanda kaldı. İhracatın lokomotifi otomotivde de yılın son ayı üretime katkı 0.5 puana geriledi. Kömürcüoğlu tüm bu verilerin 2015 ekonomik büyümesinin iç tüketim kaynaklı olacağını ve ihracat katkısının zayıf kalacağını gösterdiğine işaret etti.

YÜZDE 5’İN ÜSTÜNDE

Sanayide arındırılmış verilere göre yılın ilk çeyreğinde büyüme yüzde 1.3, ikinci çeyreğinde yüzde 1.5, üçüncü çeyrekte ise yüzde 1.1 olmuştu. Son çeyrekte ise üretim artışı yüzde 4.2’ye ulaştı. Buna paralel Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 2.5, ikinci çeyreğinde yüzde 3.8, üçüncü çeyrekte ise yüzde 4 büyüme göstermişti. 2015’in son çeyreğinde yüzde 5-5.8, yıllık ise yüzde 4 büyüme ulaşılabilir görünüyor. 2016’nın ilk ayına ilişkin öncü veriler son dönem ortalamasının üzerinde gerçekleşen sanayi üretiminin ocakta bir miktar ivme kaybetmiş olabileceğini ortaya koyuyor.

Arındırılmamışartış yüzde 4.4

ÖTE yandan sanayi üretimi arındırılmamış verilere göre ise aralıkta yüzde 4.4, son çeyrekte ise yüzde 7.4 arttı. Sanayi üretimi arındırılmamış bazda ilk çeyrekte yüzde 1.2, ikinci çeyrekte ise yüzde 3.6’lık artışın ardından üçüncü çeyrekte yüzde 0.2 yükselmişti.

Güçlü büyüme

BİLİM, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, arındırılmamış verilerle üretim artışının son çeyrekte yüzde 7.6 olduğunu belirterek, “Büyümeye arındırılmamış rakamların yön verdiğini düşünürsek bu rakam, 2015’in son çeyreğinde güçlü bir büyümeye işaret ediyor” açıklamasında bulundu. Işık, aralık ayındaki bu artışta kasım seçimleri sonrasına ertelenen tüketim ve yatırım talebi ile siyasi istikrar görünümünün netleşmesinin etkili olduğunu bildirerek Bakan Işık, bu durumun IMF ve Dünya Bankası gibi kurumlar tarafından yapılan güncellemelerde de kendini gösterdiğini kaydetti. Işık yıl sonunda yüzde 4 büyümenin yakalanacağını vurguladı.