Ä°çki, sigara, petrol yüklendi enflasyonun yönü yukarı döndü

Akaryakıt zamları ile vergiler yüzünden zamlanan tütün ve alkollü içeceÄŸin etkisiyle enflasyon aÄŸustosta yüksek çıktı. AÄŸustos ayında beklentilerin üzerine çıkan enflasyonda, petrol ürünleri, içki ve sigaradaki zamlar etkili oldu. Temmuz ayında eksiye inen enflasyon, aÄŸustos ayında tüketici fiyatları ile yüzde 0.85, üretici fiyatları ile de yüzde 1.04 arttı. Yıllık enflasyon TÃœFE’de yüzde 7.91, ÃœFE’de ise yüzde 4.32 oldu.PETROL fiyatlarındaki artış doÄŸrultusunda akaryakıta yapılan zamlar ile vergiler yüzünden fiyatı artan tütün ve alkollü içecek fiyatlarının etkisiyle enflasyon, aÄŸustos ayında önceki ayların ve geçen yılın aynı ayına göre yüksek çıktı. Devlet Ä°statistik Enstitüsü (DÄ°E), geçen ay tüketici fiyatlarının yüzde 0.85, üretici fiyatlarının yüzde 1.04 arttığını açıkladı. Beklentilerin üzerine çıkan enflasyon aÄŸustos itibariyle yıllık enflasyon TÃœFE’de yüzde 7.91, ÃœFE’de ise yüzde 4.32 oldu.PETROL VE KUR ETKÄ°SÄ°: Ham petrol fiyatları ve döviz kurundaki artışın etkilediÄŸi üretici fiyatlarındaki (ÃœFE) geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4.32 artan ÃœFE, 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 10.65 olarak gerçekleÅŸti. Sekiz aylık ÃœFE rakamı ise yüzde 2.18 oldu. Öte yandan, aÄŸustos ayında ÃœFEe endeksinde yer alan toplam 751 maddeden, 208 maddenin ortalama fiyatı deÄŸiÅŸmedi, 315 maddenin ortalama fiyatı arttı, 228 maddenin ortalama fiyatı ise düştü. Bu yılın ilk sekiz ayındaki fiyat artışı ise TÃœFE’de yüzde 2.87’de kalırken, ÃœFE’de de yüzde 2.18 olarak gerçekleÅŸti. Geçen yılın aynı döneminde TÃœFE yüzde 3.87, ÃœFE ise yüzde 10.52 oranında artış kaydetmiÅŸti. YILLIK ORAN YÃœKSELDÄ°: AÄŸustosta geçen yıla göre daha oranların yükselmesi yıllık enflasyon oranlarını da yukarı çekti. Temmuz sonunda yüzde 7.82’ye kadar gerileyen TÃœFE’deki yıllık artış, aÄŸustos sonunda yüzde 7.92’ye yükseldi. Temmuzda yüzde 4.26 olan ÃœFE’deki yıllık artış ise aÄŸustos sonunda yüzde 4.32’ye yükseldi. Yıllık ÃœFE’de Mart 2005’ten bu yana süren düşüş eÄŸilimi de aÄŸustosla birlikte yönünü yükseliÅŸe çevirdi. Buna raÄŸmen yıllık enflasyon oranları her iki endekste de geçen yıl aÄŸustos sonuna göre önemli ölçüde aÅŸağıda kaldı. Geçen yıl aÄŸustos sonunda yıllık enflasyon TÃœFE’de yüzde 10.04, ÃœFE’de ise yüzde 10.52 olmuÅŸtu. Yıllık ortalama artışlar ise TÃœFE’de yüzde 8.64’e, ÃœFE’de de yüzde 10.65’e kadar geriledi.VERGÄ° TETÄ°KLEDÄ°: Hükümetin vergi gelirlerini artırmak amacıyla temmuz sonunda sigaradan alınan özel tüketim vergisi (ÖTV) oranlarına yaptığı zammın enflasyon rakamında büyük bir etkisi gözlendi. Sigara fiyatlarına ÖTV artışından kaynaklanan söz konusu zam yapılmasaydı aÄŸustos enflasyonu sıfıra yakın bir düzeyde kalacaktı. İçki ve sigara fiyatları yılın ilk sekiz ayında yüzde 21.86’yla son bir yılda da yüzde 23.06’yla en fazla artış kaydeden harcama kalemleri oldu. Yüzde 0.85 olan TÃœFE artışının 0.78 puanı sigara zamlarından kaynaklanırken, akaryakıt fiyatlarına ardı ardına yapılan zamlar da hem TÃœFE hem de ÃœFE’deki artışta belirleyici oldu. Ayrıca döviz kurlarında aÄŸustos ayında yaÅŸanan artışın da özellikle sanayi sektörü fiyatlarını yukarı çekerek enflasyonu etkilediÄŸi tahmin ediliyor. Geçen yıl aÄŸustosta eski endekse göre TÃœFE yüzde 0.58, ÃœFE (TEFE) ise yüzde 0.79 oranında artış kaydetmiÅŸti.Gıda fiyatları ucuzladıAÄžUSTOS ayında TÃœFE kapsamında fiyatı derlenen 423 maddeden 72’sinin ortalama fiyatlarında deÄŸiÅŸim yaÅŸanmazken, 207 maddenin fiyatı arttı, 144 maddenin fiyatı ise azaldı. TÃœFE’yi oluÅŸturan harcama grupları içerisinde aÄŸustosta en yüksek fiyat artışı yüzde 16.87 ile alkollü içki ve sigara grubu harcamalarında yaÅŸandı. TÃœFE endeksi içerisindeki ağırlığı yüzde 4.67 seviyesinde bulunan alkollü içki ve sigara fiyatlarındaki bu artış aÄŸustos enflasyonuna 0.78 puanlık bir katkı yaptı. Gıda fiyatlarındaki düşüş eÄŸilimi ise yavaÅŸlayarak da olsa aÄŸustosta da devam etti. AÄŸustosta yüzde 0.07 oranında azalan gıda fiyatlarında yılın ilk sekiz ayında ise yüzde 1.69 oranında azalma yaÅŸandı. Gıda harcamaları son bir yılda ise yüzde 3.52 ile genel enflasyon oranının oldukça altında kaldı.Maltepe zam ÅŸampiyonuTEMMUZ ayının son günlerinde yapılan ÖTV artışı aÄŸustos ayında sigarayı zam ÅŸampiyonu yaparken, tüketici fiyatları endeksi kapsamında en yüksek fiyat artışı yüzde 31.63’le Maltepe sigarasında yaÅŸandı. Bunu fiyatı yüzde 31.03 oranında artan Samsun sigarası ve yüzde 10.02 oranında artan Monte Carlo sigarasının fiyatı ise yüzde 10.02 izledi. Ãœretici fiyatları endeksi kapsamında en yüksek fiyat artışı yüzde 35.88’le demir cevherinde yaÅŸandı. Filtreli sigaralardaki artış ise yüzde 18.99 olarak gerçekleÅŸti. Etilen polimerlerden torbalar fiyatı yüzde 11.95, mezgit fiyatı yüzde 9.14, kurÅŸunsuz benzin fiyatı ise yüzde 8.58 oranında arttı.Sanayi fiyatları yüzde 1.45 arttıTARIMDA yüzde 0.53’lük düşünün yaÅŸandığı aÄŸustos ayı üretici fiyatları endeksi içinde yüzde 79.35’le büyük ağırlığa sahip olan sanayi sektöründe yüzde 1.45 oranında artış kaydedildi. Sanayi sektörü içinde yer alan madencilik ve taÅŸocakçılığı sektöründe aÄŸustos ayında üretici fiyatları artışı yüzde 2.09, imalat sanayinde yüzde 1.48, elektrik gaz ve su sektöründe ise yüzde 0.73 oldu. Ham petrol fiyatlarındaki artış ve kurdaki yükseliÅŸ, imalat sanayiinde üretici fiyatlarındaki artışı tetikledi. Sanayi sektöründeki artış, ilk 8 ay itibariyle yüzde 3.94, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5.48, yıllık ortalamada ise yüzde 11.8’e ulaÅŸtı.Ulaşım faturası yükseldiENFLASYONU yukarı doÄŸru çeken bir önemli kalem de akaryakıt fiyatlarının da içerisinde yer aldığı ulaÅŸtırma harcamaları oldu. Bu harcama grubunda fiyatlar yüzde 1.42 oranında artarken yılın ilk sekiz ayında yüzde 10.61 son bir yılda ise yüzde 7.51 oranında artış görüldü. AÄŸustosta 1.36 ile yüksek fiyat artışı kaydedilen diÄŸer bir harcama grubu ise eÄŸlence ve kültür harcamaları oldu. Lokanta ve otel harcamaları bir önceki aya göre yüzde 0.66, çeÅŸitli mal ve hizmetlere iliÅŸkin harcamalar ise yüzde 1.32 oranında artış gösterdi.Fel oil ve gazyağına zamTÃœPRAÅž, gazyağı, jet yakıtı ve fuel oil 6’nın rafineri satış fiyatına zam yaptı. TüpraÅŸ, gazyağı ve jet yakıtının rafineri satış fiyatlarını metreküp başına yüzde 5.6 oranında artırarak 712.88 YTL’den 752.86 YTL’ye çıkardı. Fuel oil 6’nın rafineri satış fiyatı ise ton başına yüzde 6.4’lük zamla 360.30 YTL’den 383.46 YTL’ye çıktı. Â