Güncelleme Tarihi:
Merkezi Paris'te bulunan uluslararası tahkim kuruluşu International Chamber of Commerce (ICC-Uluslararası Ticaret Odası Tahkimi), Karakas hükümetinin 2007 yılında varlıklarını kamulaştırdığı Exxon Mobil şirketine yaklaşık 908 milyon dolar tazminat ödemesine hükmetti.
Exxon Mobil sözcüsü Patrick McGinn yaptığı açıklamada, ICC'nin, Venezuela devletinin petrol şirketi “Petroleos de Venezuela SA”nın (PDVSA), “Exxon Mobil'e sözleşmeden doğan yükümlülüğü bulunduğu” kararını verdiğini bildirdi. McGinn, ICC'nin, Venezuela hükümetinin Exxon Mobil'e 907 bin 588 dolar tazminat ödemesine karar verdiğini belirtti.
ICC'nin tahkim kurallarına göre, kararların bağlayıcı özelliği bulunuyor.
Amerikalı şirketin Venezuela ile yasal mücadelesi Devlet Başkanı Hugo Chavez'in 2007 yılında ülkede faaliyet gösteren yabancı petrol şirketlerinin kontrolündeki büyük projeleri kontrol altına almasından sonra başladı. Şirket, dünyanın en büyük petrol rezervlerinden birine sahip olduğu düşünülen Venezuela'nın Orinoco kuşağındaki petrol projelerinin kamulaştırılmasıyla ilgili 10 milyar dolar tutarında tazminat alma peşindeydi.
Venezuela hükümeti geçen yıl Eylül ayında şirkete 1 milyar dolar tazminat vermeyi önermişti.
Exxon Mobil'in varlıklarına el konulması ülkedeki düzinelerce şirketin varlıklarının kamulaştırılmasının yolunu açtı.
Amerikalı şirketin ICC'deki tahkim davası dışında, petrol projelerinin kamulaştırılmasıyla ilgili Venezuela'ya karşı Dünya Bankası Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü İçin Uluslararası Merkez'de (ICSID) açtığı tahkim davası bulunuyor.
Şirket sözcüsü McGinn'e göre, bu davaya gelecek ay bakılacak.
Exxon Mobil'in Venezuela'daki varlıklarının değerinin 4,5 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.
Orinoco kuşağında petrol projelerine yatırım yapan Amerikalı ConocoPhillips petrol şirketi de Chavez hükümetinin kamulaştırma kararından sonra Exxon Mobil ile Venezuela'dan ayrılmıştı. ConocoPhillips ve Exxon Mobil, bu ülkedeki varlıklarının kamulaştırılmasıyla ilgili Venezuela'dan 40 milyar dolar tazminat istiyor.
Venezuela Enerji Bakanı Rafael Ramirez, bu iki şirketin iddialarıyla ilgili olarak toplam 2,5 milyar dolardan fazla ödeme yapmayı beklemediklerini açıklamıştı.
Karakas hükümeti varlıkların kamulaştırılmasıyla ilgili bazı şirketlerle anlaşma yolunu seçti.
Meksikalı çimento şirketi Cemex SAB'ye göre, Venezuela, 2008 yılında şirketin operasyonlarını devralmasıyla ilgili 600 milyon dolar ödemeyi kabul etti.
ConocoPhillips ve Exxon Mobil Venezuela'dan çekilse bile Amerikalı petrol şirketi Chevron, Çin, İtalyan, İspanyol ve Rus şirketlerinin yanı sıra bu ülkedeki en büyük yabancı yatırımcılar arasında yer almaya devam ediyor.
Chevron ve İspanyol petrol şirketi Repsol, Orinoco kuşağındaki petrol çalışmaları için 2010 yılında Venezuela ile milyarlarca dolarlık projelere imza attı.
Karakas ve Washington arasındaki gergin siyasi ilişkilere rağmen ABD, Venezuela petrolünün en büyük alıcısı olmaya devam ediyor. Ancak Venezuela'nın ABD'ye petrol ihracatı azalırken, Çin'e olan petrol ihracatı sürekli artıyor.