'Hortumcu Yasası' Komisyon'dan geçti

Batık bankaların alacaklarının hızlandırılması amacıyla Bankalar Kanunu'nda deÄŸiÅŸiklik yapan yasa tasarısı TBMM Adalet Komisyonu'nda kabul edildi.Hükümet'den 30 madde olarak gelen Tasarı, Komisyon'da verilen önergelerle 36 madde ve 6 geçici madde olarak deÄŸiÅŸtirildi.  BDDK ile TMSF'yi ayıran tasarı, Fon Kurulu'nun da yeniden yapılanmasını öngörüyor.  Devlet Bakanı Ali Babacan, tasarının kabul edilmesinin ardından yaptığı teÅŸekkür konuÅŸmasında, düzenlemenin Türk bankacılık sistemi açısından çok önemli olduÄŸunu vurguladı.  TMSF'ye devredilen bankalardan alacakların tahsilinde yıllardır sorun yaÅŸandığına dikkati çeken Babacan, tahsilatın yapılamadığını söyledi. Yapılan düzenlemeyle TMSF'nin güçlendirildiÄŸini belirten Babacan, bu nedenle bankanın alacakların üzerine daha güçlü olarak gideceÄŸini söyledi."Bankalar Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Ä°liÅŸkin Kanun Tasarısı", banka alacaklarının tahsili konusunda önemli düzenlemeler içeriyor. BilirkiÅŸi yolsuzluÄŸu ve kirlenmesinin önüne geçilmesi amacıyla yapılan düzenlemeyle, mahkemeye sunulan bilirkiÅŸi raporunun maddi olgu ve fiili gerçeklerle baÄŸdaÅŸmadığı yönünde kuvvetli emare ve şüphelerin bulunması halinde, bu kiÅŸiler hakkında diÄŸer yasalardan doÄŸan hukuki ve cezai sorumluluklar saklı kalmak ÅŸartıyla, ''Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklara Mücadele Kanunu'nun'' hükümleri uyarınca da iÅŸlem yapılacak.     TMSF alacağı sayılan alacakların kanunen Hazine'ye intikal ettirilmesi nedeniyle bu alacaklarla ilgili dava, takip, müdafaa ve tahsil etmek görevleri, BaÅŸ Hukuk MüşavirliÄŸi ve Muhakemat Genel Müdürlüğü'ne veriliyor. Maliye Bakanlığı BaÅŸ Hukuk MüşavirliÄŸi ve Muhakemat Genel Müdürlüğü merkez ve taÅŸra teÅŸkilatında görev yapan personelden BaÅŸ Hukuk Müşaviri ve Muhakemat Genel Müdürü'ne, hukuk müşavirlerine, muhakemat müdürlerine ve müdür yardımcılarına müşavir hazine avukatlarına ve hazine avukatlarına 7500 gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarda devlet davalarını takip tazminatı ödenecek.  Milletlararası mahkemeler ile yurt dışındaki davalarda temsil yetkisinin genel müdürün önerisi ve Maliye Bakanı'nın onayı ile kullanılmasını hükmü getirilirken, ihtiyaç duyulan ve gerektiren hallerde ilgili bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu'nun kararı ile serbest avukat ve avukatlık ortaklıklarından hizmet satın alınabilecek. Tasarı, Maliye Bakanlığı BaÅŸ Hukuk Müşaviri ve Muhakemat Genel Müdürü, Hukuk Müşaviri, Muhakemat Müdürleri, Müşavir Hazine avukatları ve Hazine avukatlarına teÅŸkilatı temsil ve teftiÅŸle görevli oldukları günlerde harcırah ödenmesini, sigorta denetleme uzman ve yardımcıları ile muhasebe denetleme, vergi denetmeni ve milli emlak denetmeni ile bunların yardımcılarına da harcırah ödenmesi hükmünü getiriyor.      Ä°STÄ°SNA DÃœZENLEMELERİ Bankalar Kanunu hükümlerine göre temettü ortaklık hakları ile yönetim ve denetimleri veya hisseleri kısmen veya tamamen TSMF'ye intikal eden bankalara, tasfiyeleri TMSF eliyle yürütülen müflis bankaların iflas idarelerine ait taşıtlar, motorlu taşıtlar vergisinden, binalar da emlak vergisinden istisna tutuluyor. Kamu avukatlarının vekalet ücrrinin hesaplanmasında dikkate alınan gösterge rakamı 6 binden 15 bine çıkarılıyor. Danıştay Onuncu Dairesi'nin görevlerini de yeniden düzenleyen tasarı, bu daireyi sadece bankalar kanunu dahil diÄŸer özel kanunların uygulanmasından doÄŸan ve ülke ekonomisi bakımından kısa sürede sonuçlandırılması gereken davalara bakmakla görevlendiriliyor. TMSF'ye intikal eden bankalara, tasfiyeleri TMSF eliyle yürütülen müflis bankaların iflas idarelerine ait mal ve haklarının teslimi ve kiralanmasından, Fon'un mali yapısını zayıflatmamak amacıyla KDV alınmayacak.  BaÅŸbakan, bakan, müsteÅŸar ve BDDK adına denetim yapan denetim elemanlarına Sayıştay meslek mensuplarına uygulanan ek göstergeler uygulanacak.       KARAPARA SUÇLARINDA ZAMANAÅžIMI 15 YILBankalar Kanunu'nda yer alan suçlarla irtikap, rüşvet, basit ve nitelikli zimmet, görev sırasında veya görevinden dolayı kaçakçılık, resmi ihale ve alım ve satımlara fesat karıştırma, devlet sırlarının açıklanması veya açıklanmasına sebebiyet verme suçlarından sanık olanlar hakkında memurlar ve diÄŸer kamu görevlilerinin yargılanması hakkındaki kanun hükümleri uygulanmayacak. Gerçek veya tüzel kiÅŸiler veya kamu kurum ve kuruluÅŸları, bu kanuna göre takip, soruÅŸturma ve kovuÅŸturmaya yetkili kiÅŸi, Maliye Bakanlığı BaÅŸ hukuk MüşavirliÄŸi ve Muhakemat Genel Müdürlüğü ve bu kanundaki diÄŸer mercilerce istenen bilgileri gecikmeksizin makul sürede eksiksiz vermekle yükümlü olacak. Aksine davranan kiÅŸiler hakkında bir yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek. Bu ceza para cezasına veya tedbirlerden birine çevrilemeyecek ve ertelenemeyecek. Bankanın içinin boÅŸaltılması olarak da nitelendirilen fiillerin, ''karapara suçu'' kapsamına alınması öngörülüyor. Ayrıca, karapara suçlarına iliÅŸkin zamanaşımı süresi 10 yıldan 15 yıla çıkarılıyor. Mal bildiriminde bulunması gerekenlerin bildirimde belirtmedikleri veya gerçeÄŸe aykırı olarak bildirdikleri her türlü taşınır ve taşınmazmal, hak ve alacak, gelir ve harcamalar da haksız mal edinme hükümlerine tabi olacak. Haksız mal edinmediÄŸini ispat edene bu hüküm uygulanmayacak.     Borçlu tarafından ödenmesi gereken her türlü vergi, resim, harç ve masrafların Fon alacağından mahsup edilemeyeceÄŸini hükmedilirken, Fon'un ve müflis bankaların iflas idarelerinin açacağı hukuk ve iflas davalarına Ä°stanbul 1 numaralı Ticaret Mahkemesi'nin yanı sıra 2 numaralı Ticaret Mahkemesi'nce de bakılmasını öngörülüyor.      FON KURULUTMSF'nin karar organı olan Fon Kurulu yeniden yapılandırılıyor.  Fon, bu kurul tarafından idare ve temsil edilecek. Fon Kurulu, 2'si Hazine MüsteÅŸarlığı'ndan sorumlu bakan, 2'si Maliye Bakanı, biri Adalet Bakanı, biri kurumun iliÅŸkili olduÄŸu bakan ve biri kurum baÅŸkanı tarafından önerilen ve biri baÅŸkan biri ikinci baÅŸkan olmak üzere Bakanlar Kurulu tarafından atanan 7 kiÅŸiden oluÅŸacak. Fon'un merkezi Ankara'da olacak. Fon, ihtiyaç duyması halinde Fon Kurulu kararıyla gerekli görülen yerlerde teÅŸkilat kurabilecek ve Fon Kurulu tarafından onaylanan norm kadro çerçevesinde personel istihdam edebilecek. Fon; dava, alacak, takip, tahsil, yeniden yapılandırma ve diÄŸer faaliyetleriyle ilgili olarak 3'er aylık dönemler halinde yayımlayacağı raporlarla kamuoyunu bilgilendirecek. Fon, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nu özel gündemle yapılacak toplantı ile yılda 2 defadan az olmamak üzere bilgilendirecek. Fon'un görev alanıyla ilgili konularda genel bütçeye dahil daireler ile katma bütçeli idarelerde ve kamu bankalarında çalışanlar kurumlarının, hakimler ve savcılar ise kendi muvafakatı ile Fon'da görevlendirilebilecek. Bu ÅŸekilde görevlendirilecek personel sayısı Fon'un toplam personel sayısının yüzde 20'sini aÅŸamayacak ve bunlara görevlerinin devamı süresince 15 bin gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunacak tutarı geçmemek üzere Fon Kurulu'nca belirlenecek miktarda aylık ek ücret ödemesi yapılacak. Fon, alacağının tahsili bakımından yarar görmesi halinde ve Fon'a borçlu olup olmadıklarına bakılmaksızın hisseleri kısmen veya tamamen kendisine intikal eden bir bankanın yönetim ve denetimine sahip olduÄŸu iÅŸtiraklerin yönetim, müdürler ve denetim kurulu üyelerinin sayılarıyla baÄŸlı kalmaksızın ve imtiyazlı hisselere dayanılarak atanıp atanmadıklarına bakılmaksızın görevden almak veya üyesini deÄŸiÅŸtirmek suretiyle bu kurullara üye atamaya yetkili olacak. Bu hüküm, bankanın yönetim ve denetimini doÄŸrudan ya da dolaylı olarak, tek başına veya birlikte elinde bulunduran ortakların, banka kaynaklarını bankanın emin ÅŸekilde çalışmasını tehlikeye düşecek biçimde doÄŸrudan veya dolaylı olarak kendi lehlerine kullandıkları veya bankayı bu suretle zarara uÄŸrattıklarının tespiti halinde uygulanacak. Fon'un yönetim ve denetimine sahip olduÄŸu veya yönetimini ve denetimini devraldığı ÅŸirketlerin Fon tarafından atanan müdürler ve denetim kurulu üyeleri ile Fon'un atadığı bu yöneticiler tarafından yetkili kılınan genel müdür, genel müdür yardımcısı ve müdür gibi ÅŸirket çalışanları ÅŸirketlerle ilgili iÅŸlemleri yürütmeye yetkili olacak. Bu kiÅŸilerin, ÅŸirketlerin sermayesini kaybetmesinden veya borca batık olmasından dolayı mahkemeye bildirimde bulunma yükümlülükleri olmayacak. Bildirimde bulunmamaktan dolayı bu ÅŸahıslar hakkında ÅŸahsi sorumluluk davası açılamayacak. Yönetimi ve denetimi Fon tarafından devir alınmamış ÅŸirketlere Fon tarafından atanan yönetim ve denetim kurulu üyeleriyle müdürler, ortaklar genel kurulunca görevden alınamayacağı gibi ibra edilmeyerek haklarında kendilerinin görev yaptığı dönemler dışında ÅŸahsi sorumluluk davası daaçılamayacak.      ÜÇÜNCÃœ KİŞİLER Ä°YÄ°NÄ°YETLÄ° OLDUKLARINI KANITLAYACAKYönetimi ve denetimi Fon'a geçen bankanın hakim ortaklarının banka kaynaklarını kullanarak edindiÄŸi veya edindirdiÄŸi kabul edilen para, her türlü mal, hak ve alacaklar üzerinde ilk kredinin veya banka kaynağının kullanıldığı tarihten sonra üçüncü kiÅŸilere yapılan satış, devir ve temlik gibi iÅŸlemler ile üçüncü kiÅŸiler lehine tesis edilen ayni ve ÅŸahsi tüm haklar Fon'a karşı hükümsüz sayılacak. Bankanın Fon'a devrinden önce satış, kira, devir ve temlik gibi iÅŸlemler ile ayni ve ÅŸahsi hak tesisine iliÅŸkin iÅŸlemlere taraf olan üçüncü kiÅŸiler iyi niyetli olduklarını kanıtlamakla yükümlü olacak. El konulan bankanın yönetim ve denetimini doÄŸrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte elinde bulunduran tüzel kiÅŸi ortaklarının, gerçek ve tüzel kiÅŸi ortaklarının kullandırdıkları bütün krediler banka kaynağı sayılacak. Fon tarafından baÅŸlatılan veya Fon'a intikal eden bankalardan devralınan takiplerde borçlular tarafından yapılan tüm itirazlar satış dışında takip iÅŸlemlerini durduramayacak. Fonun alacaklısı olduÄŸu icra dosyalarında TMSF'ye ödenmesi gereken satış bedelleri sıra cetvelinin kesinleÅŸmesi beklenmeksizin teminatsız olarak ödenecek. Fon alacaklarının tahsilini teminen Fon tarafından bu kanun hükümleri çerçevesinde verilen tedbir kararları uyarınca üzerine tedbir konulan para, her türlü mal, hak ve alacaklar, bu davalara konu alacakların yasal teminatını oluÅŸturacak. Mahkemece karara baÄŸlanan alacaklar tedbir konulan para, mal ve her türlü hak ve alacakların bedelinden bankanın Fon'a devriden önce diÄŸer bankaların ve üçüncü kiÅŸilerin lehine tesis edilmiÅŸ ve muvazaalı bulunmadığı ilgili tarafından ispat edilmiÅŸ sınırlı ayni haklar ile işçi alacakları ve nafaka alacakları dışındakiler imtiyazlı alacak olarak öncelikle tahsil olunacak.        EL KONULAN BANKALARDAKÄ° HAZÄ°NE ALACAÄžI Tasarı, ''hazine alacağı''nı yeniden tanımlıyor. Yönetimi ve denetimi Fon'a intikal eden ve/veya bankacılık iÅŸlemleri yapma ve mevduat kabul etme izin ve yetkileri ilgili bakan, bakanlar kurulu ve Kurul tarafından kaldırılarak tasfiyeleri Fon eliyle yürütülen veya Fon tarafından tasfiye iÅŸlemleri baÅŸlatılan bankaların yönetim ve denetimini doÄŸrudan veya dolaylı olarak elinde bulunduran ortakların kendileri lehine kullandıkları her türlü banka kaynakları ve her ne altında olursa olsun kendilerine ait yurt içi ve yurt dışı ÅŸirket, finans kuruluÅŸu, off-shore bankalara aktardıkları banka kaynaklarını Hazine alacağı sayılıyor. Ayrıca, bunların eÅŸleri, çocukları, evlatlıkları, diÄŸer kan ve kayın hısımları adına açılmış krediler ile bunlara aktarılan her türlü kaynaklar, üçüncü kiÅŸilere yapılmış her türlü taşınır ve taşınmaz rehni ve ipotek gibi sınırlı ayni haklar ve bunlardan elde edilen nemalar, bankaların karşılıklı birbirlerine verdikleri krediler, bankaya ve grup ÅŸirketlerine yüksek bedelle satılmış tüm mal, hisse ve hizmetlerden veya bunlardan ve benzerlerinden elde edilmiÅŸ nemalar, yurt dışı banka ve finans kuruluÅŸları ile yapılan inançlı iÅŸlemler yoluyla aktarılan her türlü kaynaklar, bankaların off-shore bankalarındaki yargı kararları nedeniyle ödedikleri mevduatları ve off-shore bankalara izinli veya izinsiz aktardıkları off-shore mevduatlar, bankaların yönetim kurulu ve kredi komitesi baÅŸkan ve üyeleriyle genel müdür, genel müdür yardımcıları, müdürlerin kendileri, eÅŸleri ve çocukları, evlatlıkları ile bunların kan ve kayın hısımlarına aktarılan her türlü kaynaklar baÅŸkaca bir iÅŸleme gerek olmaksızın Hazine alacağı sayılacak.    Bu hüküm, borsadan hisse alan küçük pay sahibi ortaklar ile yüzde 1'in altında zorunlu hisse alarak yönetiminde ve denetiminde görev alanlardan ''iyiniyetli olanlar'' hakkında uygulanmayacak. El konulmuÅŸ bankalarla ilgili her türlü davaya adli tatilde de bakılacak. Bu davalarda bilirkiÅŸiler resmi kurum ve kuruluÅŸlarda görev yapanlar arasından seçilecek. DuruÅŸmalara 30 günden fazla ara verilemeyecek.      "Ä°SPAT KÃœLFETÄ°"Tasarı, Bankalar Kanunu'na ''ÅŸahsi doÄŸrudan iflas'' kavramını da yerleÅŸtiriyor. El konulan bankalar tarafından eski yöneticiler ve denetçiler aleyhine açılan davalarda ispat külfeti davalılara ait olacak. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu kararlarına karşı açılan idari davalar ile miktarı 500 milyar lirayı aÅŸan Fon Kurulu kararlarına karşı açılacak idari davalar, ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'da görülecek ve acele iÅŸlerden sayılacak. Bu davalarda yürütmenin durdurulması talebinin kabul veya reddi kararına yapılan itirazların karara baÄŸlanmasından önce tarafların istemesi üzerine duruÅŸma yapılmasına karar verilebilecek. Fon alacaklarından, temettü hariç ortaklık haklarıyla yönetim ve denetimi Fon'a intikal eden veya bankacılık iÅŸlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni BDKK tarafından kaldırılarak tasfiyeleri Fon eliyle yürütülen bir bankanın hukuken veya fiilen yönetim ve denetimini elinde bulunduran yönetici olsun veya olmasın gerçek kiÅŸi ortaklarının bankanın kaynaklarını, emin bir ÅŸekilde çalışmasını tehlikeye düşürecek ÅŸekilde doÄŸrudan veya dolaylı olarak kendilerinin veya baÅŸkalarının menfaatlerine kullandırmakla bankaya her ne suretle olursa olsun zarara uÄŸratarak kendilerinin veya baÅŸkalarının mal varlığının artışına neden olmaları, zimmet olarak kabul edilecek. Bu fiilleri iÅŸleyenler hakkında 10 yıldan 20 yıla kadar ağır hapis ve 20 milyar liradan 80 milyar liraya kadar ağır para cezasına hükmedilecek. Ayrıca, meydana gelen zararın Hazine alacağı olarak müteselsilen ödenmesine karar verilecek.Â