Hobi mağazaları

Model ve maket merakı Türkiye 70'li yılların sonlarında yaygın olarak başladı. Yurtdışından gelen otomobil, uçak model ve maketleri ithal ürünler satan mağazaların raflarında görülür oldu. Ardından amatörlerin açtığı dükkanlar geldi. Bu işi kendine hobi edinenler, sektörü kurdu.

Bugün İstanbul'da hobi mağazalarının sayısı beşe ulaştı. Henüz çok geniş bir sektör olmadığı için, yurtdışındaki gibi branşlaşma tam olarak oluşmadı. Yine de İstanbul'daki mağazalardan herbirinin ağırlık verdiği bir konu var. Bu işle ilgilenenlerin yaşları da, meslek grupları da değişkenlik gösteriyor. Aralarında her yaştan ve her meslekten insan var.

Satılan ürün eğer yüzdürülebilir, uçurulabilir türdense 'model' deniyor. Maket ise dekoratif amaçla kullanılıyor ancak. Fiyatları 20 dolardan başlayıp 3 bin dolara kadar uzanıyor. Bunların içinde uçurtmalar, plastik seriler de giriyor. Türkiye'de en fazla ilgi otomobil maket ve modellerine. Otomobiller Japonya'dan, ahşap tekneler İtalya ve İspanya'dan, uçaklar Almanya'dan, radyokontrol cihazları ise Kore'den geliyor.

Hobby dükkanlarının müşterileri 13 ile 80 yaş arasında değişiyor. Yoğunluk 30 ile 50 yaş arasında. Bu grubun yüzde 60'ı kendine model almaya gelirken, yüzde 40 ise, çocuğa ya da toruna alıyorum diyerek kendine alıyor. Bu da model ya da maket hobisinin toplumda gerçek anlamıyla henüz tanınmadığını gösteriyor.

İsterseniz uçurabileceğiniz motorlu uçaklar, yarıştırabileceğiniz arabalar, sürat motorları modelleri... İsterseniz sabırla tamamlayıp gururla sergileyebileceğiniz maketler. Fiyatları 10 milyondan başlayıp 2 milyara kadar uzanıyor. İstanbul'da hobi mağazalarının sayısı beşi buldu.

HOBBY MARKET

Ahşap tekneler

Bağdat Caddesi, Kızıltoprak'ta 1992'den beri hizmet veren Hobby Market'in ağırlık verdiği konu, ahşap tekneler. Sahibi Levent ve Osman Özonur'un yelkenci olmaları bu konuya ağırlık vermelerine neden olmuş. Maket ahşap teknelerin çok özel modellerini bulabileceğiniz gibi, bir de diğer mağazalarda göremeyeceğiniz trenler var. Tekne maketleri 1700'lü yıllardan günümüzün tasarımlarına kadar geliyor. Model, yani yüzebilir teknelerde ise tekne tipleri modern. Levent Özonur modellerin sanıldığı kadar pahalı olmadığını söylüyor: ‘‘Ortalama 100 dolara 60 -70 cm lik bir ahşap kit yapmak mşmkşn. İki yıl uğraşıp müze kalitesinde bir ürün yapmak istiyorsanız bu 1000 dolara çıkıyor.’’ l Tel: 0216 3365664

FORMULA/ Uçak

Merkezi İzmir'de olan firma, İstanbul'a 1997'de geldi. Ana konuları model uçaklar. Radyokontrollü otomobil, helikopter ve tekne de satıyor. Habib Uz, pazar günleri Hazerfen Çelebi Havaalanı'nda model uçak uçuş dersleri veriyor. Yeni başlayanların öncelikle bir eğitim uçağı alması gerekiyor. Çünkü ilk uçuşlarda uçak büşük ihtimalle zarar görüyor. Habib Uz İstanbul'un nüfus yoğunluğuna göre ilginin, İzmir'e oranla, daha düşük olduğunu söylüyor. Formula'nın 500 kayıtlı müşterisi var, bunun 200'ü model uçakla ilgileniyor. Kızıltoprak'taki mağazada yedek parça, tamir hizmeti de sunuluyor.

l Tel: 0216 4188831

B&B HOBBY SHOP

Otomobil

Stresli iş ortamından kurtulmak ve dış dşnyayla ilişkisini kesmek isteyenlerin bu tip hobilerle uğraştığını söyleyen, B&B Hobby Shop'un sahibi Bülent Döşdemir İTÜ Makina Mühendisi. 12 yıldır bu işi yapıyor. 200 devamlı müşterisi olan B&B Hobby Shop'un ana konusu otomobil. Yarışlar düzenliyorlar ama bu yarışlara katılanların sayısı hiç değişmiyor. Döşdemir, müşterilerinin 15 ile 35 yaş arasındakilerden oluştuğunu söylüyor. ‘‘15 yaşın altındakiler ne yaptığının bilincinde olmadıklarından, 35'in üstündekiler ise gidip gerçeğini alabileceklerinden modellerle ilgilenmiyorlar’’ diyor. B&B Hobby Shop'un da yeri Kızıltoprak'ta.

l Tel: 0216 4186118

MUSTANG HOBBIES

Otomobil ve uçak

Mustang Hobbies de, Anadolu Yakası'nda. Genel Koordinatörü Murat Esibatır, ‘‘Alandaki boşluktan dolayı işimizi mağazacılığa çevirdik,’’ diyor. 1993'te İnönü Caddesi'nde açtıkları mağaza merkez olarak kullanılıyor. Geçen yıla kadar Avrupa Yakası'nda iki şubesi olan firma, bu dükkanları kapatmak zorunda kalmış ancak kısa sürede bir şube daha açmayı planlıyor. Esibatır, diğerlerinin aksine, müşteriye satılan modelleri kullanabilecek imkanlar hazırlandığında, çok karlı bir iş olduğunu düşünüyor. Otomobil ve uçak satan Mustang Hobbies'in Bayramoğlu, Şekerpınar'da hem uçak hem de otomobil yarışları için tesisi var. Model uçak alanlara ücretsiz ders veriliyor. Her yıl üç sponsorlu yarış düzenleniyor. ‘‘1993'te 20 müşteriyla başladık bugün 1000 kişi oldu’’ diyor Esibatır. Bugüne kadar sattıkları uçak, helikopter, tekne ve otomobilin sayısı 2 bin 500. Bu rakamın 1000'i otomobil.

MMY HOBBY / Uçak

MMY Hobby, Avrupa Yakası'ndaki en büyük hobi mağazası. 20 senedir bu işle uğraşan, Mustafa Murat Yücal bu işin ilklerinden. 13 yaşından beri model uçak uçuran Yücal bugün 60 yaşında. MMY Hobby'de, ağırlık uçaklarda ama otomobil, tekne ve helikopter de bulabilirsiniz. Uçak setini mağazadan alanlara 100 dolar karşılığında ders veriliyor. Otomobille ilgilenenler için ise pazar günleri Fulya'da yarışlar düzenleniyor. MMY Hobby'nin işletmecisi Güven Çelebi ‘‘Uçaklara ilgi 20 yaşın üstündekilerden geliyor. Otomobilde ise yaş 13'e kadar düşüyor. ’’ diyor. MMY Hobby aynı zamanda da otomobil markası olan Tamiya'nın Türkiye genel distribütörü. Avrupa Yakası'nda, biri model diğeri maket ağırlıklı iki bayisi daha var. l Tel: 0212 270 91 27-28