‘Hijyenik pedde vergi düşürülsün’

Türkiye’de hijyenik ped lüks tüketim kategorisinde değerlendiriliyor ve %18 KDV alınıyor. 14 ve 18 yaşlarındaki iki kız kardeş Nehir ve Yeşim Çetintaş change.org’da “Lüks değil ihtiyaç, her kadın regl ürünlerine erişebilmeli” başlıklı bir imza kampanyası başlatarak Türkiye’deki hijyenik pedlerin vergi oranlarının düşürülmesi çağrısında bulundu. Avustralya, Kanada, İngiltere, İrlanda gibi ülkelerde hijyenik pedden vergi alınmazken İskoçya’da kadınlara ücretsiz dağıtılıyor.

PEK ÇOK KADININ GÜCÜ YETMİYOR
Çetintaş kardeşler, “İskoçya’da kadınların kullandığı hijyenik regl ürünlerinin ücretsiz olacağı haberini gördüğümüz gün bu kampanyayı başlatmak istedik. Çünkü ‘Neden bizim ülkemizde de kadınlar bu ürünlere en azından daha uygun fiyata ulaşmasın’ diye düşündük. Ülkemizde çoğu kadın ekonomik anlamda gücü yetmediği için bu ürünlere erişim sağlayamıyor, bez parçaları, kâğıt ve peçete gibi ürünler kullanmak zorunda kalıyor. Bu da çok sayıda sağlık problemine sebep oluyor” diye konuştu.

Türkiye’de havyar, çikolata, pırlanta gibi ürünlerin vergi oranı %8’ken hijyenik pedin vergisi tıpkı pırlanta ürünlerindeki gibi %18.

ÇOK SAYIDA ÜLKE VERGİYİ DÜŞÜRDÜ
2016 yılından bu yana Türkiye’nin dezavantajlı bölgelerindeki kadınların ve kız çocukların hijyenik ürünlere erişiminde yaşadığı zorlukların yarattığı regl yoksulluğu kavramı üzerine çalışan “Konuşmamız Gerek” Platformu kurucularından İlayda Eskitaşçıoğlu anlatıyor: “Hijyenik ped kadınlar için temel tüketim ürünü. Her haneye somon ekmek ve tuvalet kâğıdı kadar çok giren bir ürüne %18 vergi konması son derece yüksek. Regl olan her kadın bu ürünü kullanmak zorunda aksi takdirde enfeksiyon kapabilir sağlığımız kötü yönde etkilenebilir. Bu ürünlerin yüksek fiyatları kadınlar ve kız çocuklarının üzerinde orantısız bir ekonomik yük oluşturuyor. Geçtiğimiz aylarda Kolombiya anayasa mahkemesi bu verginin kadınlara orantısı yük oluşturduğu gerekçesiyle ülkede %5 olarak uygulanan verginin 0’a düşmesine karar verdi ve uygulamaya soktu.

CHP Milletvekili Sera Kadıgil 2019’un Ocak ayında bu verginin yüzde 5’e indirilmesi konusunda kanun teklifinde bulundu ancak konu hala komisyonda ve henüz gündeme bile alınmadı. HDP milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit 15-49 yaş aralığında kadınlara hijyen ürünlerinin tamamının ücretsiz sağlanmasına ilişkin kanun teklifi verdi. Hindistan, Kenya, Lübnan, Kanada, Avustralya gibi pek çok ülke kadınların bu ürünlere ulaşabilmesi için vergiyi 0’ladı. Kanun yapıcıların büyük bölümünün erkek olması sebebiyle hijyenik pedler kozmetik ürün muamelesi görüyor. Ama kadınların ve toplum sağlığı açısından bu ürünlere ulaşabilir olmak hayati önem taşıyor.”